Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Rocznik Historii Sztuki — 15.1985

DOI Artikel:
Szafrańska, Małgorzata: Kosmiczny ogród
DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.12455#0260
Überblick
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
256

..ARS EMBLEMATICA". MATERIAŁY Z SESJI

5. L. de Jongh, Gracze w kręgle, Cincinnati, Art Muséum

trzy postacie dziecięce (druga wersja). Jeżeli rację ma Tolnay, widzący w nich Erosa, Anterosa
i Harmonię49, to oglądający ten obraz alchemik rozpoznałby w dzieciach Wenus przejrzystą metaforę
chemicznej i kosmologicznej unii?0. Pary podążają ku statkowi w harmonii; ich prawdziwej
„coagulatio" towarzyszy jednak w głębi scena „solve!": dziewczyna i młodzieniec nie dotykają się,
róże zostały zerwane, związek chemiczny rozłożony. Statek jest wizerunkiem Wazy Hermesa -Ч
żegluga — ezoterycznym określeniem ostatniej fazy „Opus": zanurzenia w kąpieli chemicznej tzw.
amalgamatu filozoficznego52. Jak mówili alchemicy o tym ostatnim etapie, Merkuriusz płynie przez
morze ku wyspie. Oczekiwana wyspa powtarza treść symbolizowaną przez delfina: jest „kamieniem
filozofów,, wyłonionym z głębiny Morza Mędrców53. Nad jej horyzontem rozjaśnia się niebo blaskiem
mistycznego poznania. Dlatego muszla wyrzeźbiona na rufie wyruszającej łodzi zapowiadać może
narodziny światła.

Spośród przykładów „ogrodów miłości" przywołanych tu, aby zademonstrować, jak łatwo treści

44 C. de Tolnay. L'Embarquement pour Cythère de Watteau, au Louvre, ..Gazette des Beaux-Arts", Février 1955. s. 102.
>° Klossowski de Rola, op. cit., s. 12.

Fulcanelli. op. cit.. t. II. s. 50.
52 Ibidem, t. Г, s. 444. 445.
- Ibidem, t. II. s. 46.
 
Annotationen