ROMUALD NOWAK: EMBLEMATYCZNY CHARAKTER MALOWIDEŁ W LUBIĄŻU
285
17. Lubiąż, pałac opacki, wielki refektarz, medalion po stronie
południowej
któryś z uczonych mnichów. Musiał on znać z pewnością niektóre podręczniki emblematyczne, musiał
też być znawcą renesansowego neoplatonizmu i arystotelizmu. Podejmowaniu tego rodzaju stu-
diów sprzyjała biblioteka lubiąska, w której w dziale z pismami retorycznymi wyodrębniono
specjalną część oznaczoną: „symbolographia et emblamatica", gdzie gromadzono księgi emblematyczne.
Duża ich część pojawiła się na półkach biblioteki klasztornej za rządów opata Krausenbergera,
kiedy to w 1692 r. do inwentarza biblioteki wpisano tak znane podręczniki jak: wersję niemiecką
Camerariusa Vier Hundert Wahl-Sprache..., z 1671 г., czy Picinella Mundus Symbolicus. W tym
samym roku własnością biblioteki staje się kilka egzemplarzy Faxadro Saavedry Idea principis
Christiano-politicis, z 1659 г., które, co nie ulega wątpliwości, posłużyły do sformułowania programu
dekoracji malarskiej pokoju gościnnego. Myślę, iż w toku dalszych badań uda się zrekonstruować
tę część biblioteki lubiąskiej. Nie ulega bowiem wątpliwości, że podręczniki z biblioteki były wyko-
rzystane przez autora programu. Wykonawcy malowideł, Willmannowi, pozostawiono jednak pełną
swobodę w ich komponowaniu, a jego artystyczna indywidualność nie pozwoliła mu zadowolić się
mechanicznym powtórzeniem wzorów z emblematów. Często wprowadzał do kompozycji nowe elementy,
przekształcał znane już motywy, tworząc obrazy, które jeszcze dobitniej wydobywają istotny sens
emblematu. Dlatego też m. in. nie można dla niektórych medalionów z wielkiego refektarza klasztoru
w Lubiążu odnaleźć identycznych pierwowzorów w podręcznikach emblematycznych.
Tworzenie nowych kompozycji emblematycznych na podstawie zastanych wzorców i istniejących
podręczników, jak wiadomo, nie było w tym czasie żadną nowością, zwłaszcza w środowiskach
285
17. Lubiąż, pałac opacki, wielki refektarz, medalion po stronie
południowej
któryś z uczonych mnichów. Musiał on znać z pewnością niektóre podręczniki emblematyczne, musiał
też być znawcą renesansowego neoplatonizmu i arystotelizmu. Podejmowaniu tego rodzaju stu-
diów sprzyjała biblioteka lubiąska, w której w dziale z pismami retorycznymi wyodrębniono
specjalną część oznaczoną: „symbolographia et emblamatica", gdzie gromadzono księgi emblematyczne.
Duża ich część pojawiła się na półkach biblioteki klasztornej za rządów opata Krausenbergera,
kiedy to w 1692 r. do inwentarza biblioteki wpisano tak znane podręczniki jak: wersję niemiecką
Camerariusa Vier Hundert Wahl-Sprache..., z 1671 г., czy Picinella Mundus Symbolicus. W tym
samym roku własnością biblioteki staje się kilka egzemplarzy Faxadro Saavedry Idea principis
Christiano-politicis, z 1659 г., które, co nie ulega wątpliwości, posłużyły do sformułowania programu
dekoracji malarskiej pokoju gościnnego. Myślę, iż w toku dalszych badań uda się zrekonstruować
tę część biblioteki lubiąskiej. Nie ulega bowiem wątpliwości, że podręczniki z biblioteki były wyko-
rzystane przez autora programu. Wykonawcy malowideł, Willmannowi, pozostawiono jednak pełną
swobodę w ich komponowaniu, a jego artystyczna indywidualność nie pozwoliła mu zadowolić się
mechanicznym powtórzeniem wzorów z emblematów. Często wprowadzał do kompozycji nowe elementy,
przekształcał znane już motywy, tworząc obrazy, które jeszcze dobitniej wydobywają istotny sens
emblematu. Dlatego też m. in. nie można dla niektórych medalionów z wielkiego refektarza klasztoru
w Lubiążu odnaleźć identycznych pierwowzorów w podręcznikach emblematycznych.
Tworzenie nowych kompozycji emblematycznych na podstawie zastanych wzorców i istniejących
podręczników, jak wiadomo, nie było w tym czasie żadną nowością, zwłaszcza w środowiskach