Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Rocznik Historii Sztuki — 15.1985

DOI Artikel:
Nowak, Romuald: Emblematyczny charakter malowideł Wielkiego Refektarza w pałacu opackim w Lubiążu
DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.12455#0289
Überblick
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
ROMUALD NOWAK: EMBLEMATYCZNY CHARAKTER MALOWIDEŁ W LUBIĄŻU

285

17. Lubiąż, pałac opacki, wielki refektarz, medalion po stronie

południowej

któryś z uczonych mnichów. Musiał on znać z pewnością niektóre podręczniki emblematyczne, musiał
też być znawcą renesansowego neoplatonizmu i arystotelizmu. Podejmowaniu tego rodzaju stu-
diów sprzyjała biblioteka lubiąska, w której w dziale z pismami retorycznymi wyodrębniono
specjalną część oznaczoną: „symbolographia et emblamatica", gdzie gromadzono księgi emblematyczne.
Duża ich część pojawiła się na półkach biblioteki klasztornej za rządów opata Krausenbergera,
kiedy to w 1692 r. do inwentarza biblioteki wpisano tak znane podręczniki jak: wersję niemiecką
Camerariusa Vier Hundert Wahl-Sprache..., z 1671 г., czy Picinella Mundus Symbolicus. W tym
samym roku własnością biblioteki staje się kilka egzemplarzy Faxadro Saavedry Idea principis
Christiano-politicis, z 1659 г., które, co nie ulega wątpliwości, posłużyły do sformułowania programu
dekoracji malarskiej pokoju gościnnego. Myślę, iż w toku dalszych badań uda się zrekonstruować
tę część biblioteki lubiąskiej. Nie ulega bowiem wątpliwości, że podręczniki z biblioteki były wyko-
rzystane przez autora programu. Wykonawcy malowideł, Willmannowi, pozostawiono jednak pełną
swobodę w ich komponowaniu, a jego artystyczna indywidualność nie pozwoliła mu zadowolić się
mechanicznym powtórzeniem wzorów z emblematów. Często wprowadzał do kompozycji nowe elementy,
przekształcał znane już motywy, tworząc obrazy, które jeszcze dobitniej wydobywają istotny sens
emblematu. Dlatego też m. in. nie można dla niektórych medalionów z wielkiego refektarza klasztoru
w Lubiążu odnaleźć identycznych pierwowzorów w podręcznikach emblematycznych.

Tworzenie nowych kompozycji emblematycznych na podstawie zastanych wzorców i istniejących
podręczników, jak wiadomo, nie było w tym czasie żadną nowością, zwłaszcza w środowiskach
 
Annotationen