DOI Artikel:
Kossowska, Irena: Cykl "Rok 1905" Witolda Wojtkiewicza
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.13597#0354
350
IRENA DŻURKOWA-KOSSOWSKA
51. Artur Grottger, W minach, 1866
Taki sposób widzenia jest znaczący również dla rysunku Katorżnicy (il. 50), który można odnosić
zarówo do kontekstu faktów historycznych, nasilonej fali represji wobec ruchu rewolucyjnego na przeło-
mie 1905 i 1906 roku, jak i do tradycji artystycznej, do dzieł Grottgera. Monumentalizację i uwznioślenie
postawy zesłańca na grottgerowskim rysunku W minach (il. 51), wizyjność i mistycyzm sceny w ,,ko-
palni-kaplicy" z cyklu „Lituania" Wojtkiewicz zastąpił obrazem katorżniczej pracy więźniów62. Tym,
którzy zmagają się z ciężarem głazów, przeciwstawił jednak zesłańców powstających, rozrywających
łańcuchy, skierowanych ku jakiemuś niewidocznemu źródłu nadziei. Relacja z twórczością Grottgera
podkreśla zarazem aktualizację powstańczej tradycji, ewokuje sensy narodowowyzwoleńcze, patriotycz-
ną świadomość.
62 Rysunek W minach należy do serii kompozycji kredkowych o zbiorczym tytule „Wieczory zimowe", wykonanych przez
Grottgera w 1866 roku i reprodukowanych fotograficznie we Lwowie. „[...] z udziałem zdwojonym patrzymy się na tę postać
«silnego Polaka», W minach, odkąd wiemy, że artysta ją sobie upodobał, że chciał ozdobić i rozpowszechnić ten karton w ramié,
ornamentowanej tematami prawie dziewiczo czułymi, zamierzając w takiem to dziele zjednoczyć oba pra-motywy swej duszy,
heroizm i rzewność" (J. Bołoz-Antoniewicz, Grottger, Lwów 1910, s. 462).
IRENA DŻURKOWA-KOSSOWSKA
51. Artur Grottger, W minach, 1866
Taki sposób widzenia jest znaczący również dla rysunku Katorżnicy (il. 50), który można odnosić
zarówo do kontekstu faktów historycznych, nasilonej fali represji wobec ruchu rewolucyjnego na przeło-
mie 1905 i 1906 roku, jak i do tradycji artystycznej, do dzieł Grottgera. Monumentalizację i uwznioślenie
postawy zesłańca na grottgerowskim rysunku W minach (il. 51), wizyjność i mistycyzm sceny w ,,ko-
palni-kaplicy" z cyklu „Lituania" Wojtkiewicz zastąpił obrazem katorżniczej pracy więźniów62. Tym,
którzy zmagają się z ciężarem głazów, przeciwstawił jednak zesłańców powstających, rozrywających
łańcuchy, skierowanych ku jakiemuś niewidocznemu źródłu nadziei. Relacja z twórczością Grottgera
podkreśla zarazem aktualizację powstańczej tradycji, ewokuje sensy narodowowyzwoleńcze, patriotycz-
ną świadomość.
62 Rysunek W minach należy do serii kompozycji kredkowych o zbiorczym tytule „Wieczory zimowe", wykonanych przez
Grottgera w 1866 roku i reprodukowanych fotograficznie we Lwowie. „[...] z udziałem zdwojonym patrzymy się na tę postać
«silnego Polaka», W minach, odkąd wiemy, że artysta ją sobie upodobał, że chciał ozdobić i rozpowszechnić ten karton w ramié,
ornamentowanej tematami prawie dziewiczo czułymi, zamierzając w takiem to dziele zjednoczyć oba pra-motywy swej duszy,
heroizm i rzewność" (J. Bołoz-Antoniewicz, Grottger, Lwów 1910, s. 462).