DOI Heft:
Grecja
DOI Artikel:Rodziewicz, Elżbieta: Orientalne i wczesnogreckie wyroby z kości słoniowej
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.19554#0130
7. Statuetka kobiety, Ateny ok. 750 r.
p.n.e., wys. 24 cm, wg E. K u n z e,
Zu den Anfangen der griechischen
Plastik. AM, LV, tabl. 5
Analogiczną do ateńskich figurkę odkryto w Lindos i Ka-
meiros na Rodos212. Reprezentują one ten sam styl co di-
pylońskie i podobne tektoniczne opracowanie. Figurka z
Lindos ma jednak nieco inny polos na głowie i włosy czę-
ściowo przerzucone do przodu, które długimi splotami opa-
dają na piersi, tak jak u figurek syryjskich213. Jest to jed-
nak niewątpliwie wytwór grecki podobnie jak figurki dipy-
lońskie214.
Z Akropolis ateńskiej pochodzi inny zabytek również
z okresu geometrycznego, należący do kategorii zabytków
bardzo popularnych w Egipcie w okresie Nowego Państwa
i spotykany również w grupie rzeźb z kości słoniowej z ko-
lekcji Loftusa w Nimrud, a nie spotykany wcześniej w Gre-
cji. Jest to figurka kobiety z wyciągniętymi do góry rękami,
mająca w miejscu głowy wydrążony blok215. Trudno byłoby
wytłumaczyć tę statuetkę w oderwaniu od jej orientalnych
prototypów. Figurka ta w kontekście analogicznych zabyt-
ków orientalnych może być wytłumaczona jedynie jako
łyżeczka toaletowa w kształcie nagiej dziewczyny, trzyma-
jącej w wyciągniętych do góry rękach wydrążoną czarecz-
kę216. Tak więc już w okresie geometrycznym wpływy sztuki
orientalnej na grecką rzeźbę w kości słoniowej były bardzo
wyraźne. Sporo uwagi temu zagadnieniu poświęca Poulsen
w pracy pt. „Der Orient und die friihgriechische Kunst"
w rozdziale „Orientalische elemente in der griechisch-geo-
metrischen Kunst" i dla udokumentowania przytacza przy-
kłady zabytków z kości słoniowej. Poulsen sądzi, że pry-
mitywizm, jaki panował w sztuce greckiej okresu geome-
trycznego, był wyjątkowo podatnym gruntem na wszelkie
212Blinkenberg, jw.; Hogarth, jw., r. 181. przypis 1.
213 B 1 i n k e n b e r g, jw.; Bar nett, Nimrud ivories, jw.,
tabl. 74.
214 Pe rr o t, C h i p iez, jw., t. VII, s. 147.
215 B a r n e 11, Early Greek and oriental ivories, jw., s. 5, il. 3.
216 Np. Łyżeczka toaletowa z Egiptu w zbiorach Muzeum Naro-
dowego w Warszawie, nr inw. 143293. Patrz M. L. Bernhard,
Sztuka starożytna z Muzeum Luwru. Warszawa 1960, tabl. 12, nr ka-
talogu 31, s. 32.
126
p.n.e., wys. 24 cm, wg E. K u n z e,
Zu den Anfangen der griechischen
Plastik. AM, LV, tabl. 5
Analogiczną do ateńskich figurkę odkryto w Lindos i Ka-
meiros na Rodos212. Reprezentują one ten sam styl co di-
pylońskie i podobne tektoniczne opracowanie. Figurka z
Lindos ma jednak nieco inny polos na głowie i włosy czę-
ściowo przerzucone do przodu, które długimi splotami opa-
dają na piersi, tak jak u figurek syryjskich213. Jest to jed-
nak niewątpliwie wytwór grecki podobnie jak figurki dipy-
lońskie214.
Z Akropolis ateńskiej pochodzi inny zabytek również
z okresu geometrycznego, należący do kategorii zabytków
bardzo popularnych w Egipcie w okresie Nowego Państwa
i spotykany również w grupie rzeźb z kości słoniowej z ko-
lekcji Loftusa w Nimrud, a nie spotykany wcześniej w Gre-
cji. Jest to figurka kobiety z wyciągniętymi do góry rękami,
mająca w miejscu głowy wydrążony blok215. Trudno byłoby
wytłumaczyć tę statuetkę w oderwaniu od jej orientalnych
prototypów. Figurka ta w kontekście analogicznych zabyt-
ków orientalnych może być wytłumaczona jedynie jako
łyżeczka toaletowa w kształcie nagiej dziewczyny, trzyma-
jącej w wyciągniętych do góry rękach wydrążoną czarecz-
kę216. Tak więc już w okresie geometrycznym wpływy sztuki
orientalnej na grecką rzeźbę w kości słoniowej były bardzo
wyraźne. Sporo uwagi temu zagadnieniu poświęca Poulsen
w pracy pt. „Der Orient und die friihgriechische Kunst"
w rozdziale „Orientalische elemente in der griechisch-geo-
metrischen Kunst" i dla udokumentowania przytacza przy-
kłady zabytków z kości słoniowej. Poulsen sądzi, że pry-
mitywizm, jaki panował w sztuce greckiej okresu geome-
trycznego, był wyjątkowo podatnym gruntem na wszelkie
212Blinkenberg, jw.; Hogarth, jw., r. 181. przypis 1.
213 B 1 i n k e n b e r g, jw.; Bar nett, Nimrud ivories, jw.,
tabl. 74.
214 Pe rr o t, C h i p iez, jw., t. VII, s. 147.
215 B a r n e 11, Early Greek and oriental ivories, jw., s. 5, il. 3.
216 Np. Łyżeczka toaletowa z Egiptu w zbiorach Muzeum Naro-
dowego w Warszawie, nr inw. 143293. Patrz M. L. Bernhard,
Sztuka starożytna z Muzeum Luwru. Warszawa 1960, tabl. 12, nr ka-
talogu 31, s. 32.
126