Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie (30.1986)

4. Plan sondażu M

można zaliczyć wielkie naczynia zasobowe znalezione in situ, stanowiące prawdopodobnie
część magazynu. Ich wykonanie wskazuje na pochodzenie z okresu koptyjskiego. Na północnej
ścianie tego sondażu, przy naczyniach, zarysował się mur z cegły ziemnej w widoku czołowym.
Jak dało się później ustalić, mur biegnie wzdłuż zachodniego zbocza komu i widoczny jest na
północnym jego profilu. Zabytki odkrywane w sondażu В są późniejsze od pochodzących
z sondażu A. Przeważa ceramika koptyjska i późnorzymska. Najstarszą monetę datujemy na
czasy Dioklecjana.

Trzeci sondaż — С — był najważniejszy w pierwszym sezonie pracy. Został w nim odkryty
fragment konstrukcji należących do zespołu łaziebnego. Zachowały się cysterny, urządzenie
do mycia nóg, fragment wanny, hypocaustum oraz piec do jego ogrzewania, jak również kanały
doprowadzające i odprowadzające wodę. Fragment zachowanych założeń nosił ślady trzykrot-
nej przebudowy. W najstarszych częściach, jako spoiwa użyto tynku wodoszczelnego. Tynki
na murach miały ślady dekoracji malarskiej. W okresie drugiej przebudowy spoiwo zmienia swój
charakter. Mury stawiane są na glinę. Budowla ta prawdopodobnie została powtórnie użyta
i włączona do innego systemu konstrukcyjnego. Zachowane części murów z czasu drugiej prze-
budowy mają charakterystyczny wątek koptyjski. Odkryte budowle miały kontynuacje w kie-
runku północnym, pod tereny uprawne. Sondaż został w tę stronę przedłużony o 5 m — odsło-
nięto tu ruiny na głębokości 10—20 cm5. Na odkrytych partiach hypocaustum widoczne były
fragmenty posadzki. Z czasu ostatniej przebudowy zachowały się in situ płyty posadzkowe
również we wschodniej części założenia. W tej ostatniej części wykopu, w miejscu zetknięcia

5 To prawdopodobnie jest główną przyczyną całkowitego zniszczenia odkrytych w 1969 r. założeń łaziebnych.

336