Muzeum Narodowe <Krakau> [Hrsg.]: Rozprawy i Sprawozdania Muzeum Narodowego w Krakowie (2.1952(1954))

-

następnie dlatego, że moda ta już od dawna przenikała do Polski, przy czym
jej atrakcyjność tłumaczyła się też zapewne równie znacznym jak w polskim
stroju infiltratem wschodnim. Utonął więc bez śladu w modzie polskiej i wę-
gierskiej krótki okres wpływów francuskich. Silniejszą falą powróciły jednak
te wpływy w stuleciu następnym pod patronatem dwóch królowych Francu-
zek, szeroko zaś rozlały się po kraju dopiero w w. XVIII, skwapliwie przyjęte
przez sfery dworskie i magnackie, oraz przez dużą część zamożniejszej szlachty.
Naśladowanie obcego stroju i obyczaju, bezkrytyczne przyjmowanie cudzo-
ziemców, używanie prawie wyłącznie języka francuskiego miało według mnie-
mania przedstawicieli tej części społeczeństwa stanowić dowód kultury, a stało
się tylko przejawem typowego kosmopolityzmu kastowego, który tak fatalnie
zaciążył na naszej historii.

Omówiony powyżej zabytkowy strój, związany w pewnym stopniu z po-
czątkową fazą kosmopolitycznych prądów zachodnich docierających do Pol-
ski, posiada poza swoją wartością artystyczną, znaczenie dokumentu, niewąt-
pliwie cennego dla dopełnienia obrazu kultury materialnej w Polsce w w. XVI,
tym bardziej, że jeśli idzie o zbiory polskie, jest unikatem.