DOI Artikel:
Marekowska, Bronisława: Kolekcja Srebrnych łyżek polskich z w. XVI i XVII
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.21218#0154
Opracowana w tym studium kolekcja łyżek stanowi dość ważny może
przyczynek do polskiej kultury obyczajowej i towarzyskiej okresu Odrodze-
nia, tym więcej, że jak wynika z analizy materiału, wpływ Odrodzenia w za-
kresie kształtowania polskiej zastawy stołowej okazał się niezwykłe silny.
Potwierdzają to łyżki nawet z w. XVIII, powtarzające często formy trady-
cyjne. W oparciu o to spostrzeżenie wolno przypuszczać, że równie długo
trwały u nas także ogólne formy obyczajowe, wprowadzone w dobie Rene-
sansu. Można by na to znaleźć liczne dowody w literaturze pamiętnikarskiej
okresu tzw. sarmatyzmu, m. in. nawet w Pamiętnikach Kitowicza, odnoszą-
cych się już do drugiej połowy w. XVIII. Ale omówienie tych spraw prze-
kracza przyjęty zakres tej pracy. Musimy się ograniczyć do stwierdzenia, że
opracowany materiał wykazuje ścisły splot kultury artystycznej z materialną.
Renesansowy bowiem ornament, jak i literatura okresu Odrodzenia zaważyły
zasadniczo na ostatecznym ukształtowaniu i dekoracji łyżek z w. XVI, XVII,
a nawet XVIII. Toteż nawet tak skromny zakres omawianych zagadnień, jak
problemy związane z jednym tylko przejawem życia towarzyskiego, tj. ucztą,
potwierdza słuszność postulatów metodologii marksistowskiej, które każą ba-
dać zjawiska sztuki w kontekście innych przejawów nadbudowy i zestawiać
je z różnymi dziedzinami kultury.
przyczynek do polskiej kultury obyczajowej i towarzyskiej okresu Odrodze-
nia, tym więcej, że jak wynika z analizy materiału, wpływ Odrodzenia w za-
kresie kształtowania polskiej zastawy stołowej okazał się niezwykłe silny.
Potwierdzają to łyżki nawet z w. XVIII, powtarzające często formy trady-
cyjne. W oparciu o to spostrzeżenie wolno przypuszczać, że równie długo
trwały u nas także ogólne formy obyczajowe, wprowadzone w dobie Rene-
sansu. Można by na to znaleźć liczne dowody w literaturze pamiętnikarskiej
okresu tzw. sarmatyzmu, m. in. nawet w Pamiętnikach Kitowicza, odnoszą-
cych się już do drugiej połowy w. XVIII. Ale omówienie tych spraw prze-
kracza przyjęty zakres tej pracy. Musimy się ograniczyć do stwierdzenia, że
opracowany materiał wykazuje ścisły splot kultury artystycznej z materialną.
Renesansowy bowiem ornament, jak i literatura okresu Odrodzenia zaważyły
zasadniczo na ostatecznym ukształtowaniu i dekoracji łyżek z w. XVI, XVII,
a nawet XVIII. Toteż nawet tak skromny zakres omawianych zagadnień, jak
problemy związane z jednym tylko przejawem życia towarzyskiego, tj. ucztą,
potwierdza słuszność postulatów metodologii marksistowskiej, które każą ba-
dać zjawiska sztuki w kontekście innych przejawów nadbudowy i zestawiać
je z różnymi dziedzinami kultury.