DOI article:
Bernatowicz, Tadeusz: Kościół i klasztor Benedyktynek w Nieświeżu
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.22259#0132
130
Tadeusz Bernatowicz
kondygnacje wieży kościelnej. Ponownie benedyktynki wróciły do Nieświeża
w r. 1920, sprowadzone ze Staniątek25. Kokosznik zastąpiono graniastą
sygnaturką nad nawą (il. 8). Po ponownym skasowaniu klasztoru nieświeskiego
w r. 1945 zakonnice przeniesione zostały do Drohiczyna i Sierpca26. W kościele,
którego wnętrze podzielono stropem na dwie kondygnacje, mieści się obecnie
klub i biblioteka, a w klasztorze — internat szkoły zawodowej.
***
Budynki dawnego zespołu Benedyktynek wzniesione zostały na niewiel-
kim pagórku, w południowym narożniku Nieświeża. Główny korpus założony
jest na planie zbliżonym do litery „E”. Środkowe ramię tworzy niewielki
kościół p.w. Św. Eufemii, który wydatnie występuje przed linię zabudowy
klasztoru (il. 8—10). Ta część świątyni stanowiła pierwotnie dolną kondygna-
cję wieży. Dwuosiowa elewacja frontowa artykułowana jest trzema masyw-
nymi pilastrami toskańskimi, między którymi znajdują się po dwa okna
rozmieszczone w układzie pionowym. Podobnie ukształtowane zostały fasady
boczne wieży, z tym że okna znajdują się jedynie w przęśle od strony klasztoru.
Do kościoła przylegają symetrycznie dwuskrzydłowe, piętrowe części klasz-
toru, założone na planie litery „L”. Znajdujący się w zakończeniu ramienia
równoległego do kościoła w części południowo-zachodniej refektarz został
z jednej strony wyodrębniony płaskim ryzalitem. Ramię to jest znacznie
dłuższe od symetrycznie usytuowanego od strony północno-wschodniej. Przy
narożnikach zachodnim i wschodnim znajdują się piętrowe przybudówki,
pełniące funkcje gospodarcze. Otynkowane elewacje klasztoru są gładkie,
a u góry zamknięte uproszczonym belkowaniem, złożonym z gzymsu i półwał-
ka odcinającego fryz.
Kościół Św. Eufemii został założony na planie krzyża z trójbocznie
zamkniętym prezbiterium i płytkimi ramionami transeptu. Cała świątynia
podzielona jest na dwie kondygnacje. Dolna kondygnacja, w części nawowej
rozciągająca się aż pod wieżę, przesklepiona jest sklepieniem kolebko-
wo-krzyżowym (il. 11); prezbiterium i transept przedzielone są wtórnie
stropem drewnianym. Cały kościół jest nakryty sklepieniem kolebkowym
z lunetami (il. 12, 13). Część południowo-zachodnia klasztoru posiada układ
dwuipółtraktowy. Z obu stron krzyżujących się korytarzy znajdowały się
pomieszczenia klasztorne. W części północno-wschodniej budynku układ
dwuipółtraktowy posiada jedynie skrzydło przylegające do kościoła, natomiast
ramię prostopadłe do niego zawiera tylko półtora traktu. Wszystkie izby
parteru i niektóre na piętrze nakryto sklepieniem kolebkowym. Na teren
przyklasztorny, otoczony murowanym ogrodzeniem, prowadzi wejście przez
wieżę (il. 14). Trójkondygnacyjna budowla założona jest na planie kwadratu
i posiada jednakowo opracowane cztery elewacje. Dwie pierwsze kondygnacje
opięte są w narożach zdwojonymi pilastrami doryckimi i jońskimi; trzecia,
Tadeusz Bernatowicz
kondygnacje wieży kościelnej. Ponownie benedyktynki wróciły do Nieświeża
w r. 1920, sprowadzone ze Staniątek25. Kokosznik zastąpiono graniastą
sygnaturką nad nawą (il. 8). Po ponownym skasowaniu klasztoru nieświeskiego
w r. 1945 zakonnice przeniesione zostały do Drohiczyna i Sierpca26. W kościele,
którego wnętrze podzielono stropem na dwie kondygnacje, mieści się obecnie
klub i biblioteka, a w klasztorze — internat szkoły zawodowej.
***
Budynki dawnego zespołu Benedyktynek wzniesione zostały na niewiel-
kim pagórku, w południowym narożniku Nieświeża. Główny korpus założony
jest na planie zbliżonym do litery „E”. Środkowe ramię tworzy niewielki
kościół p.w. Św. Eufemii, który wydatnie występuje przed linię zabudowy
klasztoru (il. 8—10). Ta część świątyni stanowiła pierwotnie dolną kondygna-
cję wieży. Dwuosiowa elewacja frontowa artykułowana jest trzema masyw-
nymi pilastrami toskańskimi, między którymi znajdują się po dwa okna
rozmieszczone w układzie pionowym. Podobnie ukształtowane zostały fasady
boczne wieży, z tym że okna znajdują się jedynie w przęśle od strony klasztoru.
Do kościoła przylegają symetrycznie dwuskrzydłowe, piętrowe części klasz-
toru, założone na planie litery „L”. Znajdujący się w zakończeniu ramienia
równoległego do kościoła w części południowo-zachodniej refektarz został
z jednej strony wyodrębniony płaskim ryzalitem. Ramię to jest znacznie
dłuższe od symetrycznie usytuowanego od strony północno-wschodniej. Przy
narożnikach zachodnim i wschodnim znajdują się piętrowe przybudówki,
pełniące funkcje gospodarcze. Otynkowane elewacje klasztoru są gładkie,
a u góry zamknięte uproszczonym belkowaniem, złożonym z gzymsu i półwał-
ka odcinającego fryz.
Kościół Św. Eufemii został założony na planie krzyża z trójbocznie
zamkniętym prezbiterium i płytkimi ramionami transeptu. Cała świątynia
podzielona jest na dwie kondygnacje. Dolna kondygnacja, w części nawowej
rozciągająca się aż pod wieżę, przesklepiona jest sklepieniem kolebko-
wo-krzyżowym (il. 11); prezbiterium i transept przedzielone są wtórnie
stropem drewnianym. Cały kościół jest nakryty sklepieniem kolebkowym
z lunetami (il. 12, 13). Część południowo-zachodnia klasztoru posiada układ
dwuipółtraktowy. Z obu stron krzyżujących się korytarzy znajdowały się
pomieszczenia klasztorne. W części północno-wschodniej budynku układ
dwuipółtraktowy posiada jedynie skrzydło przylegające do kościoła, natomiast
ramię prostopadłe do niego zawiera tylko półtora traktu. Wszystkie izby
parteru i niektóre na piętrze nakryto sklepieniem kolebkowym. Na teren
przyklasztorny, otoczony murowanym ogrodzeniem, prowadzi wejście przez
wieżę (il. 14). Trójkondygnacyjna budowla założona jest na planie kwadratu
i posiada jednakowo opracowane cztery elewacje. Dwie pierwsze kondygnacje
opięte są w narożach zdwojonymi pilastrami doryckimi i jońskimi; trzecia,