DOI Artikel:
Brzezina-Scheuerer, Katarzyna: Materiały do dziejów artystycznych kościoła Trynitarzy p. w. Trójcy Przenajświętszej we Lwowie
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.22259#0198
196
Katarzyna Brzezina
więc np. w 1756 r. podstolina Elżbieta Dulska ufundowała srebrne kandelabry
do ołtarza Jezusa Nazareńskiego. Nie określona z nazwiska Elżbieta (być może
chodzi o tę samą osobę) finansowała pozłocenie ołtarza Św. Antoniego
Padewskiego. Tegoż roku starosta Bekierski łożył również na kandelabry,
a w rok później na kupno kamienia do odbudowy kolegium. W r. 1757
Aleksander Siedliski wpłacił na organy, Zofia Gorzkowska, Stanisław Potocki
i Cetnerowa20 na ołtarz Św. Feliksa z Valois, a Kuncewicz na ołtarz Św. Jana
z Matty21. Z kolei w r. 1758 ks. Niedzielski dotował złocenie ambony.
W „Księdze wydatków” najistotniejsze zapisy dotyczące spraw budow-
lanych i artystycznych odnoszą się do lat 1756—5822. Na potrzeby „fabryki”
sprowadzano wówczas marmur z Krakowa oraz kamień polanowski i strusow-
ski. Wtedy to, głównie w r. 1756, wprawiono nowe szyby do okien, a w 1757 r.
położono posadzkę w kościele. Postępowały też prace przy furcie klasztornej,
ukończone w lipcu 1757 r. Budynek furty został w tym czasie prawdopodobnie
wzniesiony od podstaw, być może według projektu Bernarda Meretyna.
Architekt ten występuje, jakkolwiek marginesowo, w omawianych archiwa-
liach, co świadczy o jego kontaktach z „fabryką” trynitarską23.
W latach 1756—57 (do kwietnia) Stanisław Stroiński dekorował freskami
świątynię. W okresie między kwietniem a sierpniem 1756 r. malarz Miller
(notowany też jako Muller, Miler)24 wyzłocił kapitele pilastrów we wnętrzu.
W tym samym czasie wzniesiono dwa ołtarze, poświęcone św. Feliksowi
z Valois i św. Janowi z Matty, założycielom zakonu trynitarskiego, określane
zazwyczaj jako ołtarze Świętych Ojców lub Patriarchów (ich fundatorów
wymieniliśmy wyżej). W archiwaliach brak wzmianek na temat wypłat za
struktury retabulów, być może więc jedynie naprawiono stare, uszkodzone
przez pożar, i wyposażono je w nowe rzeźby. Równie prawdopodobne jest, że
koszty struktur mieściły się w wynagrodzeniu pobranym przez rzeźbiarzy Jana
Jerzego Gertnera i Jana Jerzego Pinsla (jego nazwisko zapisano dwukrotnie
w wersji Penzel). Pierwszy z nich w okresie od lutego do kwietnia 1757 za pracę
przy ołtarzach Patriarchów otrzymał 594 zł. Tylko jedna wypłata, z kwietnia
1757, wyraźnie dotyczy rzeźb. Pinsel pierwszą wypłatę za pracę przy tychże
ołtarzach, w wysokości 360 zł, pobrał już w grudniu 1756. Druga notatka,
z kwietnia 1757, nie określa charakteru należności wynoszącej aż 630 zł. Wpis
ten następuje jednak bezpośrednio po ostatniej wypłacie na rzecz Gertnera za
wykonanie figur do ołtarzy Patriarchów i z pewnością odnosi się do tego
samego zadania. W kwietniu i maju 1757 ołtarze te wyzłocili malarz Franciszek
Wild (Wilt, Witl) i Miller. Ze stycznia 1758 pochodzi ponadto zapis wypłaty za
„osóbkę rżniętą Świętego Joachima do ołtarza Świętego Ojca Feliksa”,
a z marca tegoż roku wiadomość o pozłoceniu przez Millera „osóbek”
śś. Joachima i Jana Nepomucena.
W r. 1757 ukończono również ołtarz Matki Boskiej Bolesnej, złocony na
wiosnę przez Wilda. Wild i Miller pojawiają się też później w wydatkach z tego
roku, znów w związku ze złoceniem ołtarzy. Z kolei antependia ołtarzowe
Katarzyna Brzezina
więc np. w 1756 r. podstolina Elżbieta Dulska ufundowała srebrne kandelabry
do ołtarza Jezusa Nazareńskiego. Nie określona z nazwiska Elżbieta (być może
chodzi o tę samą osobę) finansowała pozłocenie ołtarza Św. Antoniego
Padewskiego. Tegoż roku starosta Bekierski łożył również na kandelabry,
a w rok później na kupno kamienia do odbudowy kolegium. W r. 1757
Aleksander Siedliski wpłacił na organy, Zofia Gorzkowska, Stanisław Potocki
i Cetnerowa20 na ołtarz Św. Feliksa z Valois, a Kuncewicz na ołtarz Św. Jana
z Matty21. Z kolei w r. 1758 ks. Niedzielski dotował złocenie ambony.
W „Księdze wydatków” najistotniejsze zapisy dotyczące spraw budow-
lanych i artystycznych odnoszą się do lat 1756—5822. Na potrzeby „fabryki”
sprowadzano wówczas marmur z Krakowa oraz kamień polanowski i strusow-
ski. Wtedy to, głównie w r. 1756, wprawiono nowe szyby do okien, a w 1757 r.
położono posadzkę w kościele. Postępowały też prace przy furcie klasztornej,
ukończone w lipcu 1757 r. Budynek furty został w tym czasie prawdopodobnie
wzniesiony od podstaw, być może według projektu Bernarda Meretyna.
Architekt ten występuje, jakkolwiek marginesowo, w omawianych archiwa-
liach, co świadczy o jego kontaktach z „fabryką” trynitarską23.
W latach 1756—57 (do kwietnia) Stanisław Stroiński dekorował freskami
świątynię. W okresie między kwietniem a sierpniem 1756 r. malarz Miller
(notowany też jako Muller, Miler)24 wyzłocił kapitele pilastrów we wnętrzu.
W tym samym czasie wzniesiono dwa ołtarze, poświęcone św. Feliksowi
z Valois i św. Janowi z Matty, założycielom zakonu trynitarskiego, określane
zazwyczaj jako ołtarze Świętych Ojców lub Patriarchów (ich fundatorów
wymieniliśmy wyżej). W archiwaliach brak wzmianek na temat wypłat za
struktury retabulów, być może więc jedynie naprawiono stare, uszkodzone
przez pożar, i wyposażono je w nowe rzeźby. Równie prawdopodobne jest, że
koszty struktur mieściły się w wynagrodzeniu pobranym przez rzeźbiarzy Jana
Jerzego Gertnera i Jana Jerzego Pinsla (jego nazwisko zapisano dwukrotnie
w wersji Penzel). Pierwszy z nich w okresie od lutego do kwietnia 1757 za pracę
przy ołtarzach Patriarchów otrzymał 594 zł. Tylko jedna wypłata, z kwietnia
1757, wyraźnie dotyczy rzeźb. Pinsel pierwszą wypłatę za pracę przy tychże
ołtarzach, w wysokości 360 zł, pobrał już w grudniu 1756. Druga notatka,
z kwietnia 1757, nie określa charakteru należności wynoszącej aż 630 zł. Wpis
ten następuje jednak bezpośrednio po ostatniej wypłacie na rzecz Gertnera za
wykonanie figur do ołtarzy Patriarchów i z pewnością odnosi się do tego
samego zadania. W kwietniu i maju 1757 ołtarze te wyzłocili malarz Franciszek
Wild (Wilt, Witl) i Miller. Ze stycznia 1758 pochodzi ponadto zapis wypłaty za
„osóbkę rżniętą Świętego Joachima do ołtarza Świętego Ojca Feliksa”,
a z marca tegoż roku wiadomość o pozłoceniu przez Millera „osóbek”
śś. Joachima i Jana Nepomucena.
W r. 1757 ukończono również ołtarz Matki Boskiej Bolesnej, złocony na
wiosnę przez Wilda. Wild i Miller pojawiają się też później w wydatkach z tego
roku, znów w związku ze złoceniem ołtarzy. Z kolei antependia ołtarzowe