DOI article:
Walanus, Wojciech: Nieznany relief z przedstawieniem Mszy św. Grzegorza z katedry łacińskiej we lwowie
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.22261#0184
182
Wojciech Walanus
kandelabrowe były już wykorzystywane przez krakowskich malarzy do dekoracji ram
lub złoconych teł obrazów38.
W Krakowie także zachowały się, wprawdzie nielicznie, rzeźby, wykazujące symp-
tomy opisanego wyżej odchodzenia od właściwych późnemu gotykowi form draperii.
Za jeden z przejawów tego zjawiska uznano łagodne i statyczne fałdowania perizonium
w krucyfiksie w kościele św. Krzyża (po r. 1528)39. Jeszcze mniej „gotycki” charakter
ma perizonium Chrystusa Ukrzyżowanego w kościele św. Norberta (około 1530-1540),
utworzone z miękkich, drobnych i nieregularnych zagięć tkaniny40.
Za postawieniem hipotezy o wykonaniu reliefu w Krakowie przemawia więc, obok
pewnych przesłanek historycznych, zgodność zasadniczych elementów jego stylu
z niektórymi tendencjami cechującymi krakowską rzeźbę schyłku średniowiecza.
Przyjmując taką hipotezę, należałoby datować dzieło najwcześniej na lata dwudzie-
ste w. XVI, lub ogólniej - na 2. ćwierć w. XVI. Być może dalsze badania nad rzeźbą
późnogotycką na ziemiach dawnej Rzeczpospolitej umożliwią zweryfikowanie przed-
stawionych w tym artykule propozycji.
38 Postępowali tak Mistrz Tryptyku z Szyku i Mistrz Tryptyku z Wójtowej, zob. Gadomski, op. cit.,
s. 97, 109; il. 155, 157, 190, 203.
39 J. Żmudziński, Proweniencja i datowanie gotyckiego krucyfiksu tęczowego z kościoła św. Krzyża
w Krakowie, [w:] Studia z dziejów kościoła św. Krzyża w Krakowie, red. Z. Kliś, G. Lichończak-
Nurek, cz. 3, Kraków 1999, s. 118, il. 2; Walanus, Późnogotycką rzeźba..., s. 209.
40 Niektórzy badacze uważali krucyfiks za nowożytny przykład nawrotu do gotyku, zob. T. Chrza-
nowski, M. Kornecki, Sztuka w Krakowie po Stwoszu. Epilog gotyku mieszczańskiego, „FHA”, 25,
1989, s. 170. Por. KZSP, t. 4, Miasto Kraków, cz. 3, Kościoły i klasztory Śródmieścia, 2, red. A. Boch-
nak, J. Samek, Warszawa 1978, s. 63, il. 660, 663; Walanus, Późnogotycką rzeźba..., s. 206-210.
Wojciech Walanus
kandelabrowe były już wykorzystywane przez krakowskich malarzy do dekoracji ram
lub złoconych teł obrazów38.
W Krakowie także zachowały się, wprawdzie nielicznie, rzeźby, wykazujące symp-
tomy opisanego wyżej odchodzenia od właściwych późnemu gotykowi form draperii.
Za jeden z przejawów tego zjawiska uznano łagodne i statyczne fałdowania perizonium
w krucyfiksie w kościele św. Krzyża (po r. 1528)39. Jeszcze mniej „gotycki” charakter
ma perizonium Chrystusa Ukrzyżowanego w kościele św. Norberta (około 1530-1540),
utworzone z miękkich, drobnych i nieregularnych zagięć tkaniny40.
Za postawieniem hipotezy o wykonaniu reliefu w Krakowie przemawia więc, obok
pewnych przesłanek historycznych, zgodność zasadniczych elementów jego stylu
z niektórymi tendencjami cechującymi krakowską rzeźbę schyłku średniowiecza.
Przyjmując taką hipotezę, należałoby datować dzieło najwcześniej na lata dwudzie-
ste w. XVI, lub ogólniej - na 2. ćwierć w. XVI. Być może dalsze badania nad rzeźbą
późnogotycką na ziemiach dawnej Rzeczpospolitej umożliwią zweryfikowanie przed-
stawionych w tym artykule propozycji.
38 Postępowali tak Mistrz Tryptyku z Szyku i Mistrz Tryptyku z Wójtowej, zob. Gadomski, op. cit.,
s. 97, 109; il. 155, 157, 190, 203.
39 J. Żmudziński, Proweniencja i datowanie gotyckiego krucyfiksu tęczowego z kościoła św. Krzyża
w Krakowie, [w:] Studia z dziejów kościoła św. Krzyża w Krakowie, red. Z. Kliś, G. Lichończak-
Nurek, cz. 3, Kraków 1999, s. 118, il. 2; Walanus, Późnogotycką rzeźba..., s. 209.
40 Niektórzy badacze uważali krucyfiks za nowożytny przykład nawrotu do gotyku, zob. T. Chrza-
nowski, M. Kornecki, Sztuka w Krakowie po Stwoszu. Epilog gotyku mieszczańskiego, „FHA”, 25,
1989, s. 170. Por. KZSP, t. 4, Miasto Kraków, cz. 3, Kościoły i klasztory Śródmieścia, 2, red. A. Boch-
nak, J. Samek, Warszawa 1978, s. 63, il. 660, 663; Walanus, Późnogotycką rzeźba..., s. 206-210.