DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.43489#0043
Andrzej Józef Baranowski
Pamięci nauczyciela
Profesora Adama Miłobędzkiego
PAPIEŻE, NEPOCI W PURPURZE
I ICH MAUZOLEA W POTRYDENCKIM RZYMIE*
Fasady kościołów San Francesco w Rimini i Santa Maria Novella we
Florencji projektowane przez Leona Battistę Albertiego są dodatkowo ozdo-
bione nazwiskami fundatorów. W Rimini - Sigismunta Malatesty, który
wzniósł tę świątynię z przeznaczeniem na mauzoleum dla siebie i swej rodzi-
ny, zaś we Florencji - Giovanniego Rucellai, który kazał uwiecznić swoje
imię na fasadzie. Taka postawa cechowała ludzi renesansu i była wówczas
powszechna od Mediolanu po Rzym. Nie zmieniło się to w okresie potryden-
ckim. Portale nad wejściem do Bazyliki św. Piotra w Rzymie otacza napis
sławiący papieża Pawła V Borghese, który ukończył świątynię, podobny
widnieje na froncie kościoła jezuickiego del’Gesu, uwieczniając pamięć fun-
datora kardynała Alessandra Farnese. Tiary papieskie i kapelusze kardynalskie
stały się nieodzownym elementem wystroju rzymskich fasad i wnętrz kościel-
nych.
Sztuka nowożytnego Rzymu, tak wielostronnie badana, była najczęściej
utożsamiana z wielkimi twórcami epoki, i z polityką papieską, którą w formie
artystycznej wyrażali artyści ściągani do Rzymu z różnych regionów Włoch.
Wydaje się, że za mało miejsca poświęcano roli papieskich nepotów, których
mecenat niejednokrotnie przewyższał dokonania papieży. Ponadto wielu artys-
tów epoki, łącznie z Berninim, zostało odkrytych przez papieskich kardyna-
łów.
Ostatnio wydana publikacja Kiinstler und Kardinale obejmuje okres od
wstąpienia na tron papieski Pawła V Borghese do końca pontyfikatu Aleksan-
dra VII Chigi, czyli lata 1605-1667. Jest poświęcona pięciu bratankom i sios-
trzeńcom papieży, których pontyfikat wypełnił najważniejsze lata artystyczne-
go Rzymu XVII wieku. W czasie pięciu pontyfikatów szarymi eminencjami
Artykuł był referowany na zebraniu naukowym w Stowarzyszeniu Historyków Sztuki w
Warszawie 10 czerwca 2003 r.
Pamięci nauczyciela
Profesora Adama Miłobędzkiego
PAPIEŻE, NEPOCI W PURPURZE
I ICH MAUZOLEA W POTRYDENCKIM RZYMIE*
Fasady kościołów San Francesco w Rimini i Santa Maria Novella we
Florencji projektowane przez Leona Battistę Albertiego są dodatkowo ozdo-
bione nazwiskami fundatorów. W Rimini - Sigismunta Malatesty, który
wzniósł tę świątynię z przeznaczeniem na mauzoleum dla siebie i swej rodzi-
ny, zaś we Florencji - Giovanniego Rucellai, który kazał uwiecznić swoje
imię na fasadzie. Taka postawa cechowała ludzi renesansu i była wówczas
powszechna od Mediolanu po Rzym. Nie zmieniło się to w okresie potryden-
ckim. Portale nad wejściem do Bazyliki św. Piotra w Rzymie otacza napis
sławiący papieża Pawła V Borghese, który ukończył świątynię, podobny
widnieje na froncie kościoła jezuickiego del’Gesu, uwieczniając pamięć fun-
datora kardynała Alessandra Farnese. Tiary papieskie i kapelusze kardynalskie
stały się nieodzownym elementem wystroju rzymskich fasad i wnętrz kościel-
nych.
Sztuka nowożytnego Rzymu, tak wielostronnie badana, była najczęściej
utożsamiana z wielkimi twórcami epoki, i z polityką papieską, którą w formie
artystycznej wyrażali artyści ściągani do Rzymu z różnych regionów Włoch.
Wydaje się, że za mało miejsca poświęcano roli papieskich nepotów, których
mecenat niejednokrotnie przewyższał dokonania papieży. Ponadto wielu artys-
tów epoki, łącznie z Berninim, zostało odkrytych przez papieskich kardyna-
łów.
Ostatnio wydana publikacja Kiinstler und Kardinale obejmuje okres od
wstąpienia na tron papieski Pawła V Borghese do końca pontyfikatu Aleksan-
dra VII Chigi, czyli lata 1605-1667. Jest poświęcona pięciu bratankom i sios-
trzeńcom papieży, których pontyfikat wypełnił najważniejsze lata artystyczne-
go Rzymu XVII wieku. W czasie pięciu pontyfikatów szarymi eminencjami
Artykuł był referowany na zebraniu naukowym w Stowarzyszeniu Historyków Sztuki w
Warszawie 10 czerwca 2003 r.