DOI issue:
I. Zabytki starożytne w zbiorach polskich
DOI article:Papuci, Eudoksia: Wazy korynckie w Polsce: Cz. I. Historia badań
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.51288#0021
Eudoksia Papuci
Uniwersytet Jagielloński
WAZY KORYNCKIE W POLSCE. CZ. I.
HISTORIA BADAŃ
W Polsce znajduje się kilkadziesiąt naczyń orientalizujących wyprodu-
kowanych w warsztatach korynckich oraz w warsztatach italskich (głównie
etruskich), naśladujących oryginalną wytwórczość Koryntu, tzw. italo-ko-
rynckich. Najpoważniejsze zbiory mają Muzea w Warszawie (47 naczyń) i w
Krakowie (43 wazy); mniejsze kolekcje istnieją w innych miastach, m.in. w
Poznaniu (13) i Płocku (3). Większość tych naczyń została opublikowana
-t
przez E.Bulandę, K.Bulasa i M.L.Bernhard w Corpus Yasorum Antiąuorum . Po-
nadto interesujące nas zabytki z Poznania opracował J.Kubczak, a ceramika
koryncka stanowiąca własność Zakładu Archeologii Śródziemnomorskiej Uni-
wersytetu Jagiellońskiego w Krakowie została omówiona w katalogu poświęco-
nym wszystkim zabytkom archeologicznym Uniwersytetu, a opracowanym pod
2
redakcją M.L.Bernhard w 1976 r. . Natomiast wazy korynckie z Muzeum Die-
z
cezjalnego w Płocku oraz kilka z Krakowa dotychczas nie doczekały się pu-
blikacji. Problem ceramiki korynckiej okresu orientalizującego był przed-
miotem badań od początku XIX w. po dzień dzisiejszy. Właśnie w początkach
ubiegłego wieku rodzi się naukowe zainteresowanie tą grupą ceramiki grec-
kiej, bowiem wazami antycznymi zajmowano się już wcześniej^.
K.Bulas, CVA, Pologne 2, Collections de Cracovie, Warszawa 1935; E.Bulanda,
K.Bulas, CVA. Pologne 3, Collections diverses (Varsovie, Wilanów, Poznań, Wilno
etc.), Kraków 1936; M.L.Bernhard, CVA, Pologne 5 i 9, Varsovie - Musee National,
Warszawa 1963 i 1976.
2
J.Kubczak, Naczynia greckie w stylu orientalizującym w zbiorach poznańskich,
Archeologia, 11, 1956-1960 (publ. 1961), s. 161-174; Zabytki Archeologii Zakładu
Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Katalog. Praca Zbioro-
wa pod red. M.L.Bernhard, Warszawa-Kraków 1976, s. 164-169, nr 303-324.
Są to: aryballos z Muzeum Archeologicznego w Krakowie nr inw. AS/2606 oraz
trzy naczynia z Muzeum Narodowego w Krakowie: aryballosy nr inw. XI-A-347 i XI-A-
-3^4 oraz alabastron nr inw. XI-A-346.
W wiekach wcześniejszych istniało pewne zainteresowanie wazami greckimi* Można
nawet sięgnąć do tradycji starożytnych i przypomnieć Cycerona, który zaleca swym
agentom rozkopanie grobów w Koryncie w poszukiwaniu pięknych naczyń brązowych. W
okresie średniowiecza i renesansu istnieją tylko wzmianki o znajdowanych garnkach,
których używali starożytni. W dobie Odrodzenia powstają pierwsze kolekcje ceramiki.
Natomiast pierwsze opracowanie poświęcone wazom greckim pochodzi z XVII w., La
Chausse, Romanum Museum, zawarte w "Thesaurus" Graeviusa z 1690 r. Ukazało się też
kilka innych publikacji wzmiankujących wazy. Problem ceramiki jako problem naukowy
wyłania się dopiero w XVIII w., wraz z powstaniem archeologii. Bowiem już w czasie
pierwszych badań nekropoli zwrócono uwagę na chronologię względną ceramiki. Przy-
Uniwersytet Jagielloński
WAZY KORYNCKIE W POLSCE. CZ. I.
HISTORIA BADAŃ
W Polsce znajduje się kilkadziesiąt naczyń orientalizujących wyprodu-
kowanych w warsztatach korynckich oraz w warsztatach italskich (głównie
etruskich), naśladujących oryginalną wytwórczość Koryntu, tzw. italo-ko-
rynckich. Najpoważniejsze zbiory mają Muzea w Warszawie (47 naczyń) i w
Krakowie (43 wazy); mniejsze kolekcje istnieją w innych miastach, m.in. w
Poznaniu (13) i Płocku (3). Większość tych naczyń została opublikowana
-t
przez E.Bulandę, K.Bulasa i M.L.Bernhard w Corpus Yasorum Antiąuorum . Po-
nadto interesujące nas zabytki z Poznania opracował J.Kubczak, a ceramika
koryncka stanowiąca własność Zakładu Archeologii Śródziemnomorskiej Uni-
wersytetu Jagiellońskiego w Krakowie została omówiona w katalogu poświęco-
nym wszystkim zabytkom archeologicznym Uniwersytetu, a opracowanym pod
2
redakcją M.L.Bernhard w 1976 r. . Natomiast wazy korynckie z Muzeum Die-
z
cezjalnego w Płocku oraz kilka z Krakowa dotychczas nie doczekały się pu-
blikacji. Problem ceramiki korynckiej okresu orientalizującego był przed-
miotem badań od początku XIX w. po dzień dzisiejszy. Właśnie w początkach
ubiegłego wieku rodzi się naukowe zainteresowanie tą grupą ceramiki grec-
kiej, bowiem wazami antycznymi zajmowano się już wcześniej^.
K.Bulas, CVA, Pologne 2, Collections de Cracovie, Warszawa 1935; E.Bulanda,
K.Bulas, CVA. Pologne 3, Collections diverses (Varsovie, Wilanów, Poznań, Wilno
etc.), Kraków 1936; M.L.Bernhard, CVA, Pologne 5 i 9, Varsovie - Musee National,
Warszawa 1963 i 1976.
2
J.Kubczak, Naczynia greckie w stylu orientalizującym w zbiorach poznańskich,
Archeologia, 11, 1956-1960 (publ. 1961), s. 161-174; Zabytki Archeologii Zakładu
Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Katalog. Praca Zbioro-
wa pod red. M.L.Bernhard, Warszawa-Kraków 1976, s. 164-169, nr 303-324.
Są to: aryballos z Muzeum Archeologicznego w Krakowie nr inw. AS/2606 oraz
trzy naczynia z Muzeum Narodowego w Krakowie: aryballosy nr inw. XI-A-347 i XI-A-
-3^4 oraz alabastron nr inw. XI-A-346.
W wiekach wcześniejszych istniało pewne zainteresowanie wazami greckimi* Można
nawet sięgnąć do tradycji starożytnych i przypomnieć Cycerona, który zaleca swym
agentom rozkopanie grobów w Koryncie w poszukiwaniu pięknych naczyń brązowych. W
okresie średniowiecza i renesansu istnieją tylko wzmianki o znajdowanych garnkach,
których używali starożytni. W dobie Odrodzenia powstają pierwsze kolekcje ceramiki.
Natomiast pierwsze opracowanie poświęcone wazom greckim pochodzi z XVII w., La
Chausse, Romanum Museum, zawarte w "Thesaurus" Graeviusa z 1690 r. Ukazało się też
kilka innych publikacji wzmiankujących wazy. Problem ceramiki jako problem naukowy
wyłania się dopiero w XVIII w., wraz z powstaniem archeologii. Bowiem już w czasie
pierwszych badań nekropoli zwrócono uwagę na chronologię względną ceramiki. Przy-