DOI Artikel:
Łaguna, Agnieszka: Gotycka skrzyneczka z kości słoniowej w skarbcu katedralnym na Wawelu
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.19893#0015
2. Wieko (a) i ścianki skrzyneczki: b - przednia; c - tylna; d - lewa; e - prawa
logiczne. Wszystkie epizody, uzupełnione ilustracjami
ówczesnej obyczajowości dworskiej (wieczko), łączy
wspólny motyw — idea miłości dworskiej z jej roz-
licznymi przykładami, nakazami, przestrogami
i swoistym ceremoniałem.
Zespół poematów i romansów opisujących losy
króla Artura, jego rycerzy oraz Tristana i Izoldy
określono terminem Cykl bretoński40. Utworzenie
tej nazwy było wynikiem przekonania, że opowieści
wywodzą się z tradycyjnych legend ludów celtyckich
zamieszkujących Bretanię i Anglię. Po raz pierwszy
legenda o królu Arturze pojawiła się w Historia
Regum Britanniae, napisanej około roku 1130 przez
Goeffroya z Monmouth41. Wersja Goeffroya była
wielokrotnie tłumaczona, przerabiana i wzbogacana
40 J. Ribard, La litterature medieuale dbrigine celtiąue et
le mythe [w:] Problemes du mythe et de son interpretation,
Paris 1978, s. 119-131; Idem, Aux origines du roman franęais:
Le roman au XII1 siecle [w:] Le genre du roman, les genres
w języku francuskim (np. po raz pierwszy o Okrą-
głym Stole wspomina Wace, pisarz na dworze
Henryka II Plantageneta)42. Największy rozkwit
literatury arturiańskiej nastąpił w końcu XII wie-
ku. Przedstawicielem tego nurtu jest przede wszy-
stkim autor licznych romansów Chretien de Troyes
(Erec et Enide, Yuain, Lancelot, Perceval), a także
Marie de France, Thomas i Beroul (dwaj ostatni
są autorami najstarszych zachowanych wersji opo-
wieści o Tristanie i Izoldzie). Opowieści Cyklu
bretońskiego oprócz charakterystycznej dla północ-
nej wyobraźni tajemniczej atmosfery wprowadzają
również miłość, temat niemal nieobecny w naj-
starszych pieśniach rycerskich (np. w starszych
wersjach Pieśni o Rolandzie). Teraz staje się on
des romans, Paris 1980, s. 13-23; Le nouueau dictionnaire des
oeiwres, t. II, Paris 1994, s. 1618-1619.
41 N. Wright, The Historia Regum Britanniae of Goeffroy
of Monmouth, Woodbridge 1985.
Le nouueau dictionnaire..., l.c.
11
logiczne. Wszystkie epizody, uzupełnione ilustracjami
ówczesnej obyczajowości dworskiej (wieczko), łączy
wspólny motyw — idea miłości dworskiej z jej roz-
licznymi przykładami, nakazami, przestrogami
i swoistym ceremoniałem.
Zespół poematów i romansów opisujących losy
króla Artura, jego rycerzy oraz Tristana i Izoldy
określono terminem Cykl bretoński40. Utworzenie
tej nazwy było wynikiem przekonania, że opowieści
wywodzą się z tradycyjnych legend ludów celtyckich
zamieszkujących Bretanię i Anglię. Po raz pierwszy
legenda o królu Arturze pojawiła się w Historia
Regum Britanniae, napisanej około roku 1130 przez
Goeffroya z Monmouth41. Wersja Goeffroya była
wielokrotnie tłumaczona, przerabiana i wzbogacana
40 J. Ribard, La litterature medieuale dbrigine celtiąue et
le mythe [w:] Problemes du mythe et de son interpretation,
Paris 1978, s. 119-131; Idem, Aux origines du roman franęais:
Le roman au XII1 siecle [w:] Le genre du roman, les genres
w języku francuskim (np. po raz pierwszy o Okrą-
głym Stole wspomina Wace, pisarz na dworze
Henryka II Plantageneta)42. Największy rozkwit
literatury arturiańskiej nastąpił w końcu XII wie-
ku. Przedstawicielem tego nurtu jest przede wszy-
stkim autor licznych romansów Chretien de Troyes
(Erec et Enide, Yuain, Lancelot, Perceval), a także
Marie de France, Thomas i Beroul (dwaj ostatni
są autorami najstarszych zachowanych wersji opo-
wieści o Tristanie i Izoldzie). Opowieści Cyklu
bretońskiego oprócz charakterystycznej dla północ-
nej wyobraźni tajemniczej atmosfery wprowadzają
również miłość, temat niemal nieobecny w naj-
starszych pieśniach rycerskich (np. w starszych
wersjach Pieśni o Rolandzie). Teraz staje się on
des romans, Paris 1980, s. 13-23; Le nouueau dictionnaire des
oeiwres, t. II, Paris 1994, s. 1618-1619.
41 N. Wright, The Historia Regum Britanniae of Goeffroy
of Monmouth, Woodbridge 1985.
Le nouueau dictionnaire..., l.c.
11