Vatikan, Biblioteca Apostolica Vaticana, Pal. gr. 13
Synopsis Basilicorum maior (mit Appendix A)
Pergament · 2, 349, 2 Bll. · 29,4 × 23,5 cm · Kreta · a. 1167
- Schlagwörter (GND)
- Byzantinisches Reich / Rechtsgeschichte / Basilica (Rechtsquelle) / Bearbeitung.
- Diktyon-Nr.
- 65746.
1r | Lateinische Inhaltsangabe (16. Jh.) | |
1v | vacat | |
1) | 2r–284v | Eustathius, Synopsis Basilicorum maior |
2) | 284v–288v | Romanus I. Lacapenus, Novellae legum |
3) | 288v–290r | Constantinus VII. Prophyrogenetus, Edictum de potentibus praedia pauperum aquirentibus (a. 947) |
4) | 290r–292r | Constantinus VII. Prophyrogenetus, Edictum de fundis militaribus |
5) | 292r–293r | Romanus II. Imp., De fundis militaribus (a. 962) |
6) | 293r–295r | Nicephorus II. Phocas Imp., De monasteriis (a. 964) |
7) | 295r–296v | Romanus I. Lacapenus, Ut potentes a pauperibus praedia non acquirant, et de fundis militariis (a. 922) |
8) | 296v | Cosmas Magister, Sententia de de emptione fundum (a. 946/47) |
9) | 296v–297r | Cosmas Magister, Sententia de colonis (a. 946/47) |
10) | 297r | Cosmas Magister, Responsum de censu fundum (a. 946/47) |
11) | 297r | Anonymus, De partibus librorum Digestorum |
12) | 297r–v | Anonymus, Tractatus metrologicus |
13) | 297v–308v | Anonymus, Rhopae vel De diebus praescriptionis |
14) | 308v–310v | Athanasius Emesensis, Novellae constitutionum tit. XXIII |
15) | 310v–311v | Romanus I. Lacapenus, Diataxis de potentibus ab acquisitione praediorum arcendis (a. 935) |
16) | 311v–313r | Romanus I. Lacapenus, Diataxis de exemptione ratione fundum militarum (epitome cap. I–II; a. 928) |
17) | 313r–314r | Constantinus VII. Porphyrogenetus, Decretum secundum de emptione fundi (epitome cap. I–III; a. 947) |
18) | 314r–315v | Constantinus VII. Porphyrogenetus, Decretum tertium de fundis militaribus (epitome; a. 947?) |
19) | 315v–316v | Romanus II. Imp., Decretum quartum de sportulis (epitome; a. 947?) |
20) | 316v–317r | Constantinus VII Porphyrogenetus, Decretum quintum de servis fugitivis aliisque capitulis |
21) | 317r–318r | Constantinus VII Porphyrogenetus, Decretum sextum de sportulis et de testamentis aperiendis epitome (cap. V, IV, I;) |
22) | 318r–v | Constantinus VII Porphyrogenetus, Decretum octavum [!] de sportulis IIa (epitome) |
23) | 318v–319r | Constantinus VII Porphyrogenetus, Decretum de testamentis aperiendis (epitome) |
24) | 319r | Constantinus VII Porphyrogenetus, Decretum decimum de sportulis in favorem scriptoris |
25) | 319r–v | Constantinus VII Porphyrogenetus, Decretum undecimum de homicidis (epitome) |
26) | 319v–320r | Nicephorus II. Phocas, Decretum primum de locis armenicis (a. 963/64) |
27) | 320r–v | Nicephorus II. Phocas, Decretum secundum de monasteriis (epitome; a. 963/64) |
28) | 320v | Nicephorus II. Phocas, Decretum tertium ut potentes ab potentibus emant (a. 966/67) |
29) | 320v–321r | Nicephorus II. Phocas, Decretum quartum aedificiis a potentibus in praedio a pauperibus comparato exstructis (a. 966 ?) |
30) | 321r | Nicephorus II. Phocas, Decretum quintum ut potentes ab potentibus emant (a. 966/67) |
31) | 321r–333v | Leo VI., Imperator, Ecloga maior novellarum |
32) | 333v–337r | Basilius II., Diataxis Basilii II Porphyrogeneti in rebus diversis (a. 966) |
33) | 337r–340v | Sisinnius II. patriarchia, Tomus vel decisio ne duo fratres accipiant duas consobrinas (a. 997) |
34) | 340v–344r | Anonymus, De actionibus |
35) | 344r–v | Anonymus, Tractatus geometricus |
36) | 345r–346r | Gregorius Nazianzenus, Testamentum Gregorii Nazianzeni |
37) | 346v–347r | Moschion gnomologus, Hypothecae |
38) | 347r–v | Anonymus, De anno bisexto |
39) | 347v | Splenius, De generatione hominis |
40) | 347v–348v | Anonymus, De quattuor fluminibus paradisi |
41) | 348v | Anonymus, De initio indictionis |
42) | 349r–v | Anonymus, Sententiae iuridicae septem de actionibus in personam |
349v | Subscriptio librarii | |
350r–v | vacat |
Kodikologische Beschreibung
- Entstehungsort
- Kreta.
- Entstehungszeit
- a. 1167. Vgl. die Subskription auf f. 349v: Ἐτελειώθη τὸ βιβλίον κατὰ τὴν ιςʹ τοῦ μαρτίου μη(νὸς ) τῆς εʹ ἰνδ(ικτιῶνος) τοῦ ͵ςχοεʹ ἔτους βασιλεύοντος τοῦ χριστιαντωτάτου καὶ ὀρθοδόξου βασιλέως τῶν ῥωμαίων κυροῦ μανουὴλ τοῦ κομνηνοῦ καὶ πορφυρογεννήτου ἐν κρήτῃ πρακτορεύοντος τοῦ περιποθήτου ἀνεψιοῦ αὐτοῦ, κυροῦ ἀλεξίου τοῦ κοντοστεφάνου ἐκ πόθου τοῦ καμαρηνοῦ γεωργίου καὶ κόπων ἰδίων· καὶ εὔχεσθε οἱ ἀναγινώσκοντες ἀμήν.
- Typus (Überlieferungsform)
- Codex.
- Beschreibstoff
- Pergament mittlerer Qualität.
- Umfang
- 2, 349, 2 Bll.
- Format (Blattgröße)
- 29,4 × 23,5 cm.
- Zusammensetzung (Lagenstruktur)
- (I-1) 1a + 11 + 4 IV33 + (IV-1)40 + 13 IV144 + 2 V164 + 22 IV340 + (IV+1)349 + 1350 + (I-1) 351*. Vorderspiegel ist Gegenbl. von 1a, Hinterspiegel ist Gegenbl. von 351*.
- Foliierung
- Vatikanische Foliierung (f. 1–350). Die Bezeichnung der ungez. Bll. folgt dem Digitalisat (1a, 351*).
- Lagenzählung
- Ursprünglich rechts oben auf der Anfangsseite eines jeden Faszikels, die Reklamanten sind jedoch zu einem größeren Teil abgeschnitten. Erster erkennbarer Rest auf f. 18r, erste erhaltene Zahl ist die γʹ [= 3] auf f. 26r, die letzte die κγʹ [= 23] auf f. 181r.
- Zustand
- Bis auf leichtere Lagerungsschäden am Beschreibstoff am Anfang und Ende, recht gut. Der Text ist überall lesbar, das Buch wurde aber nur wenig benutzt, was durch den Übergang der politischen Herrschaft über die Insel Kreta an Bonifaz von Montferrat bzw. die Republik Venedig auf der Grundlage der Partitio Terrarum Imperii Romaniae vom März 1204 leicht erklärlich ist. Die Handschrift besaß ab dem April 1204 überwiegend noch antiquarischen Wert.
- Schriftraum
- 22,7 × 18,2–20,5 cm.
- Spaltenanzahl
- 1 Spalte.
- Zeilenanzahl
- 32 Zeilen.
- Linierung
- System 1, Linienschema Leroy 1995, 20C1.
- Schriftart
- Buchschrift der Entstehungszeit mit allmählicher Auflösung der Perlschrift zugunsten eher individueller Buchstabenformen. Charakteristisch ausgeprägte Buchstaben dieses Schreibers sind insbesondere das Epsilon, das Kappa, das Lambda, Tau und das Xi, wobei Hasten der Buchstaben zu arrondierten Formen übergehen (dazu Canart/Perria, Les écritures, S. 89–92). Auch die Tendenz, die Abstriche einzelner Buchstaben der letzten Zeile bis auf den unteren Blattrand durchzuziehen, findet sich. Das hier in der Regel verwendete Majuskel-Epsilon anstelle der Minuskel ist charakteristisch für den Ägäis- und Ostmittelmeerraum (vgl. Perria 2011, S. 139–141).
- Angaben zu Schrift / Schreibern
- Georgius Camarenus (f. 349v; zum eigenen Bedarf angefertigt; RGK III, Nr. 105).
- Buchgestaltung
- Dem Haupttext (siehe Inhalt 1) geht ein umfangreicher Pinax voran. Darin werden die rechtsrelevanten Sachgebiete aus den sog. Basilica Kaiser Leons VI. in alphabetischer Reihenfolge aufgelistet und am linken Rand mit einer Zählung versehen. Jede Buchstabengruppe des Alphabets wird sowohl im Pinax, als auch im Text graphisch voneinander abgesetzt. Den Verordnungen und Gesetzesnovellen beginnend mit Kaiser Romanos I. Lakapenos (siehe Inhalt 2) gehen entsprechende Rubriken voran, mittels derer auf den jeweils verordnenden Kaiser hingewiesen wird. Ab f. 345r werden die Blätter mit einer Reihe von einschlägigen Kurztexten gefüllt, die auch in anderen Rechtshandbüchern begegnen.
- Buchschmuck
- Die Ausführung des Buches ist eher schlicht und es werden nur wenige Zierelemente verwendet. Rubriken sowie Haupt- und Zwischenüberschriften und auch die Initialen der einzelnen Texte wurden mit roter Tinte eingetragen. Oberhalb der Textgruppen befinden sich einfache rote Zierbänder. Der Beginn einer alphabetischen Gruppe wird mit roter Tinte auf dem Seitenkopf vermerkt, z.B. στοιχ(εῖον) ἄλφα auf f. 2r.
- Nachträge und Benutzungsspuren
- Signaturenmarke der BAV auf dem Vorderspiegel. Auf f. 1r die Capsa-Nr. C. 61, die Allacci-Signatur 1942 (wiederholt auf f. 2r), ein griechisch-lateinisches Inhaltsverzeichnis in einer Kanzleischrift des 16. Jhs. ἐκλογὴ basilicon 60 librorum cum varibus Constitutionibus Principum sowie die gültige Signatur Pal. Gr. 13. Verschiedene Federproben bis f. 1v oben. Besitzstempel der BAV auf f. 2r.
- Einband
- Roter Ledereinband der BAV aus der Zeit von Kardinalbibliothekar Francesco Saverio de Zelada und Papst Pius VI.; späterer Rücken mit goldenen Wappenstempeln von Papst Pius IX. (oben) und Kardinalbibliothekar Angelo Mai (unten), vgl. Schunke, Einbände, Bd. 2, S. 909.
- Provenienz
- Kreta / Venedig / Augsburg / Heidelberg.
- Geschichte der Handschrift
- Gemäß der Subskription (f. 349v) war der Schreiber auch
Auftraggeber und erster Besitzer der Hs. Wie das Verzeichnis der
Fuggerbibliothek von 1571 angibt, gehörte sie zu demjenigen Bestand, der nach
dem Tod von Giovanni Battista Cipelli (gen. Egnatius) am 27. Juni 1553 von
Venedig nach Augsburg und in den Besitz Ulrich Fuggers gelangte (siehe BAV, Pal. lat.
1950, f. 188r u. Biedl 1937, S. 19). Fugger übersiedelte
1564 nach Heidelberg, wohin ihm seine Bibliothek 1567 folgte. Nach seinem Tod
1584 ging sie in den rechtsgültigen Besitz des Kurfürsten Friedrich IV. über.
1623 wurde die Hs. als Kriegsbeute nach Rom gebracht, wo sie sich seitdem
befindet.
Die Handschrift ist in erster Linie als ein Nachschlagewerk für die byzantinische Rechtsfindung anzusehen, erschließt sie doch das in Byzanz vom Anfang des 10. Jhs. an gültige Recht. Im Rechtsgebrauch war sie in erster Linie nur zwischen ihrer Fertigstellung und dem Beginn der venezianischen Herrschaft über die Insel Kreta im Jahr 1204. Ab diesem Zeitpunkt war die Handschrift allenfalls für innergriechische Streitigkeiten von juristischer Relevanz. Ihr Weg von Kreta nach Venedig ist aufgrund der historischen Ereignisse gut nachvollziehbar.
- Literatur
- Stevenson, Graeci, S. 7–8; RGK III, S. 58, Nr. 105; RHBR I, S. 291–293; Paul Canart, La minuscule grecque, S. 312
u. 316; Paul Canart/Lidia Perria, Les
écritures, S. 97; Enrica Follieri, Codices, S. 28; Giuseppe De Gregorio, Studio, S.
179; Giuseppe De Gregorio, Teodoro Prodromo e la spada
di Alessio Contostefano, in: Nea Rhome 7 (2010), S.
246 (mit Anm. 121); Roberto Maisano, Il codice sinaitico della Cronaca
die Giorgio Cedreno, in: Pietro L. Leone (ed.),
Studi bizantini e neogreci. Atti del IV Congresso Nazionale die Studi
Bizantini, Lecce e Calimera 1980, Galatina 1983, S. 77; Inmaculada Perez-Martin, Miguel Ataliates,
S. LXI; Erich Schilbach, Byzantinische metrologische
Quellen, Düsseldorf 1972 (ND Thessaloniki 1982); Francesco Sitizia, De actionibus. Edizione e
commento, Mailand 1973, S. 14; Svoronos/Gounaridis, Les
novelles, passim; Bernard Stolte, Lexikon, S. 35; Kurt Treu, Schreiber, in:
ByzZ 65 (1972), S. 17.
Verzeichnis der im Katalogisierungsprojekt abgekürzt zitierten Literatur
Inhalt
1) 2r–284v
- Verfasser
- Eustathius Romanus (GND-Nr.: 100998615).
- Titel
- Synopsis Basilicorum maior.
- TLG-Nummer
- 5065.004.
- Angaben zum Text
- In der Form der Synopsis Basilicorum maior überliefert. F. 2r–13r Pinax libri; f. 13v vacat.
- Rubrik
- 2r + Στοιχεῖον μφα +; 2v ἀρχὴ σὺν θεῷ τοῦ ἄλφα στοιχείον [!].
- Titel (Vorlage)
- 14r Ἐκλογὴ κατὰ σύνοψιν τῶν βασιλικῶν ξʹ βιβλίων σὺν παραπομπαῖς, κατὰ στοιχεῖον. τοῦ περὶ πίστεως μόνον τίτλον προτεθέηντος πάντων τῶν στοιχείων, διὰ τὸ τίμιο.
- Incipit
- 2r περὶ ἀγγαρειῶν , καὶ παραγγαρειῶν [!] … (Pinax).
- Weiteres Initium
- 14r περὶ τῆς ὀρθοδόξου πίστεως τῶν χριστιανῶν, καὶ … (Text).
- Explicit
- 284v … διὰ τοῦ αὐτοῦ ἐπιτηδεύματος. τέλος σὺν θεῷ τῶν βασιλικῶν ξʹ βιβλίων, καταστοιχεῖον.
- Schrift / Schreiber
- Georgius Camarenus (f. 349r). Klar lesbare, an der Perlschrift orientierte Buchschrift der Entstehungszeit mit signifikanter Epsilon-ny-Ligatur (dazu Perria 2011, S. 130–132), weiteres siehe Schriftart. Die Minuskel werden jeweils unter der Linierung plaziert.
- Textgestaltung
- Die einzelnen Bestimmungen aus den Basilica werden in alphabetischer Reihenfolge angeführt. Zu Beginn einer Buchstabengruppe, die jeweils Zierlinien voneinander abgrenzen, wird der betreffende Buchstabe auf dem oberen Rand vermerkt. Die Zierlinien, die Initialbuchstaben, die Rubriken, die Verweise auf den Volltext der Gesetze und Zählungen am Rand sind mit hellroter, heute stark verblasster Tinte eingetragen.
- Edition
- JGR 5, S. 4–20 (Pinax) u. 21–705 (mit Abweichungen). Leicht verb. ND in Ioannis Zepos/Panagiotis Zepos (ed.), Jus Graecoromanum, V, Athen 1931 (ND Aalen 1961). Diese Hs. Sigle H.
2) 284v–288v
- Verfasser
- Romanus I. Lacapenus (GND-Nr.: 118791079).
- Titel
- Novellae legum.
- TLG-Nummer
- 5333.003 u. 3052.002.
- Angaben zum Text
- Edictum de emptione fundi (a. 934).
- Titel (Vorlage)
- 284v αἱ νεαραὶ τοῦ κυροῦ ῥωμανοῦ τοῦ βασιλέως. Στοίχοι ἰαμβικοί.
- Incipit
- 284v Νέον νόμον τίθησι ῥωμανὸς ἄναξ ὅν καὶ πέπομφε λύτρον…Ἀνθρώποις ἐστὶ ζηλωτὸν καὶ περισπούδαστον …
- Explicit
- 288v … κοινὴν λυσιτέλειαν καὶ ὠφέλειαν.
- Edition
- JGR 3, S. 244–252 (Novellae constitutiones III, 6) u. JGR 7, Tit. 40, Nov. 106 (Prochirum auctum); Svoronos/Gounaridis, Les novelles, Nr. 3, S. 82–92 (diese Hs. Sigle H).
3) 288v–290r
- Verfasser
- Constantinus VII. Prophyrogenetus (GND-Nr.: 119022397).
- Titel
- Edictum de potentibus praedia pauperum aquirentibus (a. 947).
- TLG-Nummer
- 5333.003.
- Rubrik
- 288v Τοῦ κυροῦ κωνσταντίνου πορφυρογεννήτου.
- Titel (Vorlage)
- 288v Αἱ νεαραὶ τοῦ κυροῦ κωνσταντίνου τοῦ πορφυρογεννήτου.
- Incipit
- 288v Παρὰ πολλῶν ἀνέμαθεν ἡ ἐκ θεοῦ βασιλεία ἡμῶν …
- Explicit
- 290r … περὶ τῶν πτωχῶν καὶ τῶν δυνατῶν.
- Edition
- JGR 3, S. 252–256; Svoronos/Gounaridis, Les novelles, Nr. 4, S. 98–103 (Version I; diese Hs. Sigle H).
4) 290r–292r
- Verfasser
- Constantinus VII. Prophyrogenetus (GND-Nr.: 119022397).
- Titel
- Edictum de fundis militaribus.
- TLG-Nummer
- 5333.003.
- Titel (Vorlage)
- 290r Περὶ στρατιωτικῶν.
- Incipit
- 290r Ὥσπερ ἐν σώματι κεφαλὴ, οὕτως ἐν …
- Explicit
- 292r … ἐπιτραπῆναι κεχρῆσθαι αὐτῷ.
- Edition
- JGR III, S. 261–266; Svoronos/Gounaridis, Les novelles, Nr. 5, S. 118–126 (Version I; diese Hs. Sigle H).
5) 292r–293r
- Verfasser
- Romanus II. Imp.
- Titel
- De fundis militaribus (a. 962).
- TLG-Nummer
- 5333.003.
- Titel (Vorlage)
- 292r Ἐκ τοῦ φωνηθέντος βασιλικοῦ ἐδίκτου πρὸς τοὺς ἐν τῷ θέματι τῶν θρᾳκησίων. μηνὶ μαρτίῳ, ἰνδικτιῶνος εʹ, ἔτους ͵ςυoʹ.
- Incipit
- 292r Ἐὰν τίνες μερίδας τινὰς ἀπὸ στρατιωτικῶν κατέχωσι τόπων …
- Explicit
- 293r … τοῖς στρατεύμασιν ἡμῶν ἐπενεχθήσεται.
- Edition
- JGR 3, S. 285–287; Svoronos/Gounaridis, Les novelles, Nr. 7, S. 148–150 (Version I; diese Hs. Sigle H).
6) 293r–295r
- Verfasser
- Nicephorus II., Phocas (GND-Nr.: 118587595).
- Titel
- De monasteriis (a. 964).
- TLG-Nummer
- 5333.003.
- Titel (Vorlage)
- 293r Τοῦ κυροῦ νικηφόρου τοῦ βασιλέως· Ἡ νέα νομοθεσία.
- Incipit
- 293r Ὁ τοῦ θεοῦ πατρὸς λόγος πολύν τινα …
- Explicit
- 294v … καὶ τῷ κοινῷ παντὶ φθέγξασται.
- Edition
- JGR 3, S. 292–296; Svoronos/Gounaridis, Les novelles, Nr. 8, S. 157–161 (diese Hs. Sigle H).
7) 295r–296v
- Verfasser
- Romanus I. Lacapenus (GND-Nr.: 118791079).
- Titel
- Ut potentes a pauperibus praedia non acquirant, et de fundis militariis (a. 922).
- TLG-Nummer
- 5333.003.
- Angaben zum Text
- Diataxis de fundis militaribus (a. 928).
- Titel (Vorlage)
- 294v Περὶ ἐκποιήσεως κτημάτων καὶ προτιμήσεως συγγενῶν καὶ κοινονῶν ἀναμεμιγμένων καὶ συμπαρακειμένων ὁλοτελῶς. καὶ συναπτῶς ἡνωμένων. καὶ τῶν νοουμένων ὁμοτελῶν χωρίων καὶ ἀγριδίων· καὶ κωλύσεως δυνατῶν προσώπων · καὶ ἐκποιήσεως στρατιωτικῶν κτημάτων.
- Incipit
- 295r Παλαιὸς νόμος ἐστὶν ἵνα μηδεὶς …
- Explicit
- 296v … τοσοῦτον ἡ ἐκποίησις ἀναιρεῖται.
- Edition
- JGR 3, S. 237–241; Svoronos/Gounaridis, Les novelles, Nr. 2, S. 62–71 (diese Hs. Sigle H).
8) 296v
- Verfasser
- Cosmas Magister.
- Titel
- Sententia de emptione fundum (a. 946/47).
- Titel (Vorlage)
- 296v Περὶ τῶν κινούντων εἰς τὸ διπλοῦν ὑπερθ(εματισμόν).
- Incipit
- 296v Εἰ μὲν εὐρίσκονται οἱ ἐγκαλέσαντες …
- Explicit
- 296v … τὸ δὲ κτῆμα ἀποδίδοται τοῖς πωλήσασιν.
- Edition
- Svoronos/Gounaridis, Les novelles, S. 245 (diese Hs. Sigle H). Der Text ist auch Bestandteil von Constantini Harmenopuli Manuale legum sive Hexabiblos, ed. Gustav E. Heimbach, Leipzig 1852 (ND Aalen 1969), ΙΙΙ 3, 71 = S. 372–374, vgl. dazu aber Svoronos/Gounaridis, Les novelles, S. 236–238.
9) 296v–297r
- Verfasser
- Cosmas Magister.
- Titel
- Sententia de colonis (a. 946/47).
- Titel (Vorlage)
- 296v Τοῦ μαγίστρου κόσμα ψῆφος περὶ παροίκων.
- Incipit
- 296v Καὶ εἰ μὲν ἐμφυτευτικῶς ἢ μισθωτικῶς …
- Explicit
- 297r … τοσούτου χρόνου ἀνεπιφωνήτου παραδρομῆς.
- Edition
- Svoronos/Gounaridis, Les novelles, S. 246 (diese Hs. Sigle H).
10) 297r
- Verfasser
- Cosmas Magister.
- Titel
- Responsum de censu fundum (a. 946/47).
- Titel (Vorlage)
- 297r Τοῦ αὐτοῦ ψῆφος.
- Incipit
- 297r Ζητήσεις καὶ περὶ τούτου …
- Explicit
- 297r … κατὰ σύγκρισιν ποιότητος διανεμομένης.
- Edition
- Svoronos/Gounaridis, Les novelles, S. 247 (diese Hs. Sigle H).
11) 297r
- Verfasser
- Anonymus.
- Titel
- De partibus librorum Digestorum.
- Titel (Vorlage)
- 297r Τῶν πραττομένων νʹ βιβλίων τῶν διγεστῶν.
- Incipit
- 297r Οὕτως πρώτα τῶν πρώτων βιβλίων …
- Explicit
- 297r … τὰ προγραφέντα μονόβιβλα· ὁμοῦ βιβλία νʹ.
- Edition
- Karl E. Zachariae von Lingenthal, Ὁ Πρόχειρος νόμος, Heidelberg 1837, S. 284 (diese Hs. für die Edition nicht verwendet).
12) 297r–v
- Verfasser
- Anonymus.
- Titel
- Tractatus metrologicus.
- Incipit
- 297r Χρὴ γιγνώσκειν ὅτι ὁ μὲν κάλαμος μεθ᾿ οὗ …
- Explicit
- 297v … καθὼς δὲ ἡ σπορίμη.
- Edition
- Erich Schilbach, Byzantinische metrologische Quellen, Düsseldorf 1970 (ND Thessaloniki 1982), S. 10–22 u. 97–99 (= II 13) (diese Hs. Sigle U).
13) 297v–308v
- Verfasser
- Anonymus.
- Titel
- Rhopae vel De diebus praescriptionis.
- Titel (Vorlage)
- 297v Περὶ χρόνων καὶ προθεσμίας ἀπὸ ῥοπῆς· ἕως ρ ἐνιαυτῶν· περὶ ῥοπῆς.
- Incipit
- 297v Ἐλευθερώθη δούλη ἐν διαθήκῃ …
- Explicit
- 308v … δεήσεως καὶ ἀντιγραφῆς διηνεγκεῖς γίνονται.
- Edition
- Francesco Sitizia (ed.), Le Rhopai, Neapel 1984 (diese Hs. Sigle H).
14) 308v–310v
- Verfasser
- Athanasius Emesensis (GND-Nr.: 108915617).
- Titel
- Novellae constitutionum tit. XXIII.
- TLG-Nummer
- 3332.001.
- Titel (Vorlage)
- 308v Περὶ διαφορὰς ἀναγνωσμάτων.
- Incipit
- 308v Μηδεὶς ἀποκρισιάριος ἐναγέσθω ὑπὲρ τοῦ …
- Explicit
- 310v … τοῖς πατράσιν ὑπόκεινται τῶν πόλεων.
- Edition
- Dieter Simon/Spyros Troianos, Das Novellensyntagma des Athanasios von Emesa, Frankfurt am Main 1989, S. 488–500 (diese Hs. für die Edition nicht herangezogen).
15) 310v–311v
- Verfasser
- Romanus I. Lacapenus (GND-Nr.: 118791079).
- Titel
- Diataxis de potentibus ab acquisitione praediorum arcendis (a. 935).
- TLG-Nummer
- 5333.003.
- Incipit
- 310v Θεσπίζομεν πάσῃ πόλει καὶ χώρᾳ …
- Explicit
- 311v … ὑπὲρ τῆς τῶν ὑπηκόων σωτηρίας.
- Edition
- JGR 3, S. 245–252; Svoronos/Gounaridis, Les novelles, S. 83, Z. 33 –92, Z. 206 (mit S. 72–73 zur Epitome) (diese Hs. Sigle H).
16) 311v–313r
- Verfasser
- Romanus I. Lacapenus (GND-Nr.: 119022397).
- Titel
- Diataxis de exemptione ratione fundum militarum (epitome cap. I–II; a. 928).
- TLG-Nummer
- 5333.003.
- Titel (Vorlage)
- 311v Nεαρὰ τοῦ κυροῦ κωνσταντίνου [!] τοῦ βασιλέως περὶ προτιμήσεως.
- Incipit
- 311v Παλαιὸς νόμος ἐστι μηδένα κωλύεσθαι…
- Explicit
- 313r … ἀποτίμησιν αὐτοῦ τῷ δημοσίῳ εἰσπραχθήσεται.
- Edition
- JGR 6, S. 391–394 (= Prochiron auctum XL, 93); vgl. Svoronos/Gounaridis, Les novelles, S. 53–54 (zur Epitome) (diese Hs. Sigle H).
17) 313r–314r
- Verfasser
- Constantinus VII. Porphyrogenetus (GND-Nr.: 119022397).
- Titel
- Decretum secundum de emptione fundi (epitome cap. I–III; a. 947).
- TLG-Nummer
- 5333.003.
- Titel (Vorlage)
- 313r Νεαρὰ βʹ κωνσταντίνου· περὶ τῶν δυνατῶν τῶν εἰσελθόντων εἰς κτῆσιν πενήτων.
- Incipit
- 313r Θεσπίζομεν ὅσοι ἀπὸ τῆς ἡμέρεας ἀναρρήσεως …
- Explicit
- 314r … τῶν δυνατῶν. ὡρισθείσης μῆνα μάρτιον ἰνδ(ικτιῶνος) εʹ.
- Edition
- Svoronos/Gounaridis, Les novelles, Nr. 4, 99–103 (unterer textkrit. Apparat!) (diese Hs. Sigle H).
18) 314r–315v
- Verfasser
- Constantinus VII. Porphyrogenetus (GND-Nr.: 119022397).
- Titel
- Decretum tertium de fundis militaribus (eptome; a. 947?).
- TLG-Nummer
- 5333.003.
- Titel (Vorlage)
- 314r Νεαρὰ γʹ κων(σταντίνου) περὶ στρατιωτῶν.
- Incipit
- 314r Θεσπίζομεν τοίνυν ὅπερ ἡ συνήθεια…
- Explicit
- 315v ...παρὰ τοῦ στρατηγοῦ ἢ ἄρχοντος, ἐπιτραπῆναι κεχρῆσθαι αὐτῷ.
- Edition
- Svoronos/Gounaridis, Les novelles, Nr. 5, S. 118–126 (unterer textkrit. Apparat) (diese Hs. Sigle H).
19) 315v–316v
- Verfasser
- Romanus II. Imp. (GND-Nr.: 119022397).
- Titel
- Decretum quartum de sportulis (epitome; 947?).
- TLG-Nummer
- 5333.003.
- Titel (Vorlage)
- 315v Νεαρὰ δʹ περὶ ἀναδόσεως τιμήματος στρατιωτῶν.
- Incipit
- 315v Θεσπίζομεν εἰ καὶ ὥρισται διὰ τῆς προτέρας νομοθεσίας …
- Explicit
- 316v … ἀποκαθίστασθαι εἰς τοὺς ἰδίους τόπους.
- Edition
- Svoronos/Gounaridis, Les novelles, Nr. 6, S. 135, 137–141 (diese Hs. Sigle H).
20) 316v–317r
- Verfasser
- Constantinus VII. Porphyrogenetus (GND-Nr.: 119022397).
- Titel
- Decretum quintum de servis fugitivis aliisque capitulis.
- TLG-Nummer
- 5333.003.
- Titel (Vorlage)
- 316v Νεαρὰ εʹ κων(σταντίνου) ἡ ἀ(πο)κειμένη ἐν τῇ σακέλλῃ· περὶ φυγῶν ψυχαριῶν καὶ ἀπολωλότων κτηνῶν.
- Incipit
- 316v Ὑπὲρ ἀπολωλότος ψυχαρίου καὶ ἐν τῷ …
- Explicit
- 317r … τὸ δὲ περιττεῦον τῷ δημοσίῳ εἰσκομίζεσθαι.
- Edition
- JRG ΙΙΙ, S. 280–281 (diese Hs. für die Edition nicht verwendet).
21) 317r–318r
- Verfasser
- Constantinus VII. Porphyrogenetus (GND-Nr.: 119022397).
- Titel
- Decretum sextum de sportulis et de testamentis aperiendis epitome (cap. V, IV, I;).
- TLG-Nummer
- 5333.003.
- Titel (Vorlage)
- 317r Νεαρὰ ςʹ κωνσταντίνου περὶ τοῦ προσεδρεύειν ἐν τῷ δικαστηρίῳ τοὺς κινοῦντας τὴν ἀγωγὴν· καὶ περὶ τῶν ἀπολιμπανμένων ἐπὶ τρισὶ μησὶν· ἢ χρόνοις.
- Incipit
- 317r Μὴ ἄλλως τὸν ἐναγόμενον εἰς δικαστήριον …
- Explicit
- 318r …ἀναβιβάζεσθαι τὸ μίσθωνα.
- Edition
- JRG ΙΙΙ, S. 260, ab Z. 4 (diese Hs. für die Edition nicht verwendet).
22) 318r–v
- Verfasser
- Constantinus VII. Porphyrogenetus (GND-Nr.: 119022397).
- Titel
- Decretum octavum [!] de sportulis IIa (epitome).
- TLG-Nummer
- 5333.003.
- Titel (Vorlage)
- 318r Νεαρὰ ηʹ [!] κων(σταντίνου) περὶ συνηθειῶν.
- Incipit
- 318r Κελεύομεν μὴ πορίζεσθαί τι κέρδος …
- Explicit
- 318v … πολλάκις ποσότητος εἶεν [!] τὸ ἀποδιδόμενον.
- Edition
- JGR 3, S. 267, Z. 27–270 (diese Hs. für die Edition nicht verwendet).
23) 318v–319r
- Verfasser
- Constantinus VII. Porphyrogenetus (GND-Nr.: 119022397).
- Titel
- Decretum de testamentis aperiendis (epitome).
- TLG-Nummer
- 5333.003.
- Titel (Vorlage)
- 318v Νεαρὰ θʹ [!] κων(σταντίνου) περὶ ἀνοίξεως διαθηκῶν.
- Incipit
- 318v Ἐπειδὴ αἱ διαθῆκαι παρὰ τῷ κοιαίστωρι …
- Explicit
- 319r … λόγων ἀπαιτῶν τὸ τριπλοῦν ἀποδόσει.
- Edition
- JGR 3, S. 258, Z. 33–259, Z. 18 (diese Hs. für die Edition nicht verwendet).
24) 319r
- Verfasser
- Constantinus VII. Porphyrogenetus (GND-Nr.: 119022397).
- Titel
- Decretum decimum de sportulis in favorem scriptoris.
- TLG-Nummer
- 5333.003.
- Titel (Vorlage)
- 319r Νεαρὰ ιʹ κων(σταντίνου) περὶ τῶν συνηθειῶν τοῦ σκρίβα (cap. II et III).
- Incipit
- 319r Ἐπειδὴ δὲ ὁ σκρίβας οὐκ ἔτι τέλειος …
- Explicit
- 319r … ταξεωτῶν μέτρον τινὰ πορίζεσθαι τὸ μισθόν.
- Edition
- JGR 3, S. 259, Z. 19–32 (diese Hs. für die Edition nicht verwendet).
25) 319r–v
- Verfasser
- Constantinus VII. Porphyrogenetus (GND-Nr.: 119022397).
- Titel
- Decretum undecimum de homicidis (epitome).
- TLG-Nummer
- 5333.003.
- Titel (Vorlage)
- 319r Νεαρὰ κων(σταντίνου) ιαʹ περὶ τῶν φονευόντων μετὰ ξίφους ἢ ξύλων μεγάλων ἢ λίθων ἐκ προνοίας.
- Incipit
- 319r Ἡ τοῦ μωσέως νομοθεσία ἀποφαίνεται …
- Explicit
- 319v … προβαινόντων φόνων ἐν τῷ ξʹ βιβλίῳ ἐφευρήσεις.
- Edition
- JGR 3, S. 273 (mit Anm. 4) – S. 275, Z. 22 (mit Anm. 24) (diese Hs. für die Edition nicht verwendet).
26) 319v–320r
- Verfasser
- Nicephorus II., Phocas (GND-Nr.: 118587595).
- Titel
- Decretum primum de locis armenicis (a. 963/64).
- Rubrik
- 319v Αἱ νεαραὶ τοῦ κυροῦ Νικηφόρου τοῦ βασιλέως.
- Titel (Vorlage)
- 319v Νεαρὰ αʹ νικηφόρου περὶ ἀρμενικῶν τόπων.
- Incipit
- 319v Θεσπίζομεν ὅσοι τῶν ἀρμενίων στρατιωτῶν…
- Explicit
- 320r … τόπους ἀναλαμβάνων, ὕπηρετείτω τῇ στρατείᾳ.
- Edition
- Svoronos/Gounaridis, Les novelles, Nr. 9, S. 171–172 (diese Hs. Sigle H, mit Abweichungen).
27) 320r–v
- Verfasser
- Nicephorus II. Phocas (GND-Nr.: 119022397).
- Titel
- Decretum secundum de monasteriis (epitome; a. 963/64).
- Titel (Vorlage)
- 320r Νεαρὰ βʹ νικηφόρου περὶ μοναστηρίων, ξενόνων καὶ γηροκομείων.
- Incipit
- 320r Θεσπίζομεν ὅσοι μοναστήρια ξενῶνας τὲ καὶ …
- Explicit
- 320v … δι᾿ ἔπαινον μᾶλλον τὸ πρᾶγμα τίθεμεν.
- Edition
- Svoronos/Gounaridis, Les novelles, Nr. 8, S. 161 (diese Hs. Sigle H).
28) 320v
- Verfasser
- Nicephorus II. Phocas (GND-Nr.: 119022397).
- Titel
- Decretum tertium ut potentes ab potentibus emant (a. 966/67).
- Titel (Vorlage)
- 320v Νεαρὰ γʹ νικηφόρου περὶ τοῦ ἐξωνεῖσθαι δυνατοὺς ἀπὸ δυνατῶν.
- Incipit
- 320v Θεσπίζομεν τὴν παρὰ τῶν προβεβασιλευκότων …
- Explicit
- 320v … πρὸς ἅπαντας τὴν νομοθεσίαν ποιούμενοι.
- Edition
- Svoronos/Gounaridis, Les novelles, Nr. 11, S. 18028–18144 (diese Hs. Sigle H).
29) 320v–321r
- Verfasser
- Nicephorus II. Phocas (GND-Nr.: 119022397).
- Titel
- Decretum quartum aedificiis a potentibus in praedio a pauperibus comparato exstructis (a. 966 ?).
- Titel (Vorlage)
- 320v Νεαρὰ δʹ νικηφόρου περὶ οἰκημάτων.
- Incipit
- 320v Ἐπειδήπερ τίνες τῶν κεκωλυμένων ἀπὸ τῶν νεαρῶν …
- Explicit
- 321r … τοὺς ἠγορακότας τῶν ἰδίων ἐμπονημάτων.
- Edition
- JGR 3, S. 299; Svoronos/Gounaridis, Les novelles, Nr. 12, S. 184 (diese Hs. Sigle H).
30) 321r
- Verfasser
- Nicephorus II. Phocas (GND-Nr.: 119022397).
- Titel
- Decretum quintum ut potentes ab potentibus emant (a. 966/67).
- Titel (Vorlage)
- 321r Νεαρὰ εʹ νικηφόρου βοηθοῦσα τοῖς ἐξωνησαμένοις πρὸ τοῦ καιροῦ τῆς ἐνδείας.
- Incipit
- 321r Κελεύομεν ἐπεὶ ἡ τῶν μʹ χρόνων παραδρομὴ …
- Explicit
- 321r … τοῖς ἀλλοτρίοις καὶ τοῦ πλείονος ἐφιεμένους.
- Edition
- Svoronos/Gounaridis, Les novelles, Nr. 11, S. 18145–57 (diese Hs. Sigle H).
31) 321r–333v
- Verfasser
- Leo VI., Imperator (GND-Nr.: 118401986).
- Titel
- Ecloga maior novellarum.
- TLG-Nummer
- 2944.008.
- Angaben zum Text
- diese Hs. Sigle H.
- Titel (Vorlage)
- 321r Ἐκλογὴ τῶν νεαρῶν λέοντος τοῦ εὐσεβοῦς βασιλέως.
- Incipit
- 321r Θεσπίζομεν ἀπὸ τοῦ νῦν καὶ εἰς τὸν ἅπαντα χρόνον …
- Explicit
- 333v … ὑπέρτερον ἢ κατὰ νόμον οἰκονομεῖν ὃς ἄγει τοὺς ὑπηκόους. ἕως ὧδε αἱ νεαραὶ νομοθεσίαι τοῦ κυροῦ λέοντος τοῦ βασιλέως.
- Edition
- Die Sammlung umfasst nur die konkreten Verfügungen des vollständigen Novellentextes und ist als solche noch unpubliziert. Entsprechende Textzeugen wie diese Hs. wurden jedoch bei der Erstellung des vollständigen Textes in Les Novelles de Léon VI le Sage, éd. par Pierre Noailles et Alphonse Dain, Paris 1944 (siehe Troianos, Rechtsquellen, S. 221) berücksichtigt. Ausgewählt wurden die Novellen 1, 5–7, 9, 10, 13–14, 18–23, 25–27, 32–36, 39, 40 (in zwei Abschnitten), 42–43, 50, 56–57, 66–72, 77, 82, 84–85, 92, 95, 97–104 u. 106‒109, die am Rand mit αʹ bis νεʹ gezählt werden.
32) 333v–337r
- Verfasser
- Basilius II.
- Titel
- Diataxis Basilii II Porphyrogeneti in rebus diversis (a. 966).
- TLG-Nummer
- 5333.003.
- Titel (Vorlage)
- 333v Νομοθεσία νεαρὰ τοῦ κυροῦ βασιλείου τοῦ πορφυρογεννέτου, δεσπότου ἐκφωνηθεῖσα κατὰ ἰαννουάριον τῆς ϑ ἰνδ*ικτιῶνος) τοῦ ͵ςφδʹ [= a. 996 ] ἔτους.
- Incipit
- 333v Ἐπειδήπερ ἡ βασιλεῖα μου ἀφ᾿ οὗ ηὐτοκρατόρησε …
- Explicit
- 337r … προεκομίσθησαν ἂν παρὰ τῶν ἐχόντων αὐτά.
- Edition
- Svoronos/Gounaridis, Les novelles, Nr. 14, S. 200–21547 (diese Hs. Sigle H).
33) 337r–340v
- Verfasser
- Sisinnius II. patriarcha (GND-Nr.: 103101993).
- Titel
- Tomus vel decisio ne duo fratres accipiant duas consobrinas (a. 997).
- TLG-Nummer
- 3356.001.
- Titel (Vorlage)
- 337r Σισίνιος ἐλέῳ θεοῦ ἀρχιεπίσκοπος κωνσταντινουπόλεως νέας ῥώμης· εἰς τὴν ἐπολέθρα τοῦ γάμου ἐπεισφρήσασαν ἤδη τῇ χριστοῦ ποίμην ἀθεμιτογαμίαν· εἶτ᾿ οὖν αἱμομιξίαν· καὶ πυρὸς δίκην πυρπολοῦσαν τὰ σύμπαντα. ἥτις θεοῦ χάριτι νῦν κανονικῶς καὶ νομίμως συνοδικῇ ἀποφάσει ἐκωλύθη· κατὰ τὴν εἰκάδα αʹ τοῦ φεβρουαρίου μ(ηνὸς) τῆς ἐνεστώσης δʹ ἰνδ(ικτιῶνος) ἐν ἔτει τῷ ͵ςφεʹ.
- Incipit
- 337r Καὶ ἰατρὸς ἡδίων ἐκεῖνος, καὶ πολλῶν …
- Explicit
- 340v …φίλιππος καρίου· κωνσταντῖνος κίου· ἰω(άννης) δέρκου.
- Edition
- Migne PG 119, Sp. 1857–1866 (diese Hs. für die Edition nicht herangezogen).
34) 340v–344r
- Verfasser
- Anonymus.
- Titel
- De actionibus.
- Titel (Vorlage)
- 340v Δε ἀστιανίβους [!]. περὶ ἰδικῶν ἀγωγῶν.
- Incipit
- 340v Ἐν τῷ διαπέμπεσθαι βιβλίον ἀνάγκη ὁρίθεσθαι …
- Explicit
- 344r … μηδὲ εἰ βασιλεὺς ἐπέτρεψεν αὐτῷ κτίσαι.
- Edition
- Heimbach, Observationes I, S. 51–736; Francesco Sitizia, De actionibus. Edizione e commento, Mailand 1973, S. 32–68 (maßgebliche Ausgabe; diese Hs. Sigle H).
35) 344r–v
- Verfasser
- Anonymus.
- Titel
- Tractatus geometricus.
- Angaben zum Text
- f. 344v Zwei griechisch-lateinische Alphabetarien zur Transkription.
- Titel (Vorlage)
- 344r Mέτρον γεωμετρικόν.
- Incipit
- 344r Ἐχέτω ἡ ὀργυιὰ σπιθαμὰς θʹ …
- Explicit
- 344v τὸ ἡμισὺ τῶν φλςʹ· σξηʹ· καὶ γίνεται γῆ μοδ(ίων) σξηʹ.
- Edition
- Alphonse Dain, Métrologie byzantine. Calcul de la superficies des terres, in: Mémorial Louis Petit, Bukarest 1948, S. 61; Erich Schilbach, Byzantinische metrologische Quellen, Düsseldorf 1970 (ND Thessaloniki 1982), S. 93 (= II 10; diese Hs. nicht herangezogen).
36) 345r–346r
- Verfasser
- Gregorius Nazianzenus (GND-Nr.: 118541900).
- Titel
- Testamentum Gregorii Nazianzeni.
- TLG-Nummer
- 2022.058.
- Titel (Vorlage)
- 345r Τὸ ἴσον τῆς διαθήκης τοῦ ἁγίου γρηγορίου τοῦ θεολόγου. Ὑπατ<ε>ίᾳ φλαβίου εὐχερίου, καὶ φλαβίου ἐναγρίου τῶν λαμπροτάτων πρὸ μιᾶς τῶν καλάνδων <ἰαννουαρίου>.
- Incipit
- 345r Γρηγόριος ἐπίσκοπος τῆς καθολικῆς ἐκκλησίας …
- Explicit
- 346r … τῆς ἐν ἰκονίῳ ἐκκλησίας παρὼν καὶ τὰ ἑξῆς. μεταγραφὴ ἐκ τοῦ ἀρχετύπου τοῦ ἀποκειμένου ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ ναζιανζοῦ.
- Edition
- Jean Baptiste Pitra, Iuris ecclesiastici Graecorum historia et monumenta, vol. 2, Rom 1868, S. 155–159 (diese Hs. für die Edition nicht verwendet).
37) 346v–347r
- Verfasser
- Moschion gnomologus.
- Titel
- Hypothecae.
- Titel (Vorlage)
- 346v <Ὑποθῆκαι>.
- Incipit
- 346v Παραφύλαττε σαὐτὸν ἐν παντὶ τῷ βίῳ …
- Explicit
- 347r … ἀλλὰ καταφρόνει τῆς ἐν τῷ τρόπῳ κιβδηλίας.
- Edition
- Unpubliziert (in der vorliegenden Form).
38) 347r–v
- Verfasser
- Anonymus.
- Titel
- De anno bisexto.
- Titel (Vorlage)
- 347r Περὶ βισέξτου.
- Incipit
- 347r Τὸ τοῦ βισέξτου ὅνομα ῥωμαϊκόν ἐστι …
- Explicit
- 347v … μαιουμένου τοῦ φωτὸς αὐτῆς.
- Edition
- Unpubliziert.
39) 347v
- Verfasser
- Splenius.
- Titel
- De generatione hominis.
- Angaben zum Text
- Im Falle von Spelnius handelt es sich um eine korruptele des lateinischen s. Plinius, vgl. dazu Ioannis Laurentii Lydi Liber de mensibus ed. Ricardus Wuensch, Leipzig 1898 (ND Stuttgart 1967), S. XXVI-XXVII. Der griechische Traktat geht also auf Plinius zurück.
- Titel (Vorlage)
- 347v Περὶ γενέσεως ἀνθρώπου, καὶ ὅθεν γʹ, καὶ θʹ, καὶ μʹ.
- Incipit
- 347v Τὸ σπέρμα ἐν τῇ μήτρᾳ καταβαλλόμενον…
- Explicit
- 347v … καὶ μʹ ἐπιτελοῦνται τοῖς τεθνεῶσιν.
- Edition
- Unpubliziert (vgl. aber den ähnlichen Text in Liber de mensibus, S. 84–86, Absatz 26).
40) 347v–348v
- Verfasser
- Anonymus.
- Titel
- De quattuor fluminibus paradisi.
- Titel (Vorlage)
- 348v <Περὶ ποταμῶν ἐκποριζόντων ἐκ τοῦ ἐδεμ>.
- Incipit
- 347v Ὅτι ὁ ἵστρος ποταμὸς λεγόμενος φεισὼν …
- Explicit
- 348v … κατὰ τοὺς εὐκρατοὺς τόπους.
- Edition
- Unpubliziert (in der hier vorliegenden Form).
41) 348v
- Verfasser
- Anonymus.
- Titel
- De initio indictionis.
- Incipit
- 348v Ὁτι ὁ αὔγουστος κινηθεὶς κατὰ …
- Explicit
- 348v … καὶ ἐν αὐτῶ πρῶτον ὑπάτευσεν.
- Edition
- Unpubliziert.
42) 349r–v
- Verfasser
- Anonymus.
- Titel
- Sententiae iuridicae septem de actionibus in personam.
- Angaben zum Text
- f. 349r Ἰστέον ὅτι διχῶς νοεῖται ἡ κατὰ προσώπου ἀγωγή; cf.
Basilica L, 13, 2, Z. 14–16 (ed.
Scheltma/van der Wal).
f. 349r Ἡ ἐν τῶ πενθεῖν τὸν ἀνδραγεννήσασα … ἀυτοὺς τοῦ πενθεῖσθαι παρεδήλωσεν = Synopsis Basilicorum maior Π 13, 3, Scholion a, ed. JGR 5, S. 547 = Peira 49, 23, ed. JGR 1, S. 230.
f. 349r Ἡνίκα δύο πρωτότυποι ἀγωγαὶ εἰς τὸ αὐτὸ συνελοῦσι πρώσοπον, μένουσι σωζόμεναι. εἰ δὲ ἡ μία πρωτότυπός ἐστι, καὶ ἡ ἄλλη παρακολούθημα, ἡ προσθήκη φθείρεται = Basilica XXVI, 5, 93, Z. 5–10 (Basilicorum Libri LX edd. Herman J. Scheltma/Douwe Holwerda/Niko van der Wal, Groningen 1957–1988).
f. 349r Δεῖ εἰδέναι ὅτι δύο πρωτότυποι ἀγωγαί εἰσιν, ὅταν …ἀπὸ χρήσεως λεγατευομένη δίδοται καυτίων (vermutlich Scholion zu 40.3.1).
f. 349r–v Ἀπόχρησίς ἐστιν, ἐν οἷς ἡ χρῆσις μειοῖ καὶ ἀφανίζει … καὶ δὴ καυτίων καὶ ἐπὶ τούτοις δεδοκίμασται δίδoσθαι; cf. Basilica XVI, 5, 8 (Basilicorum Libri LX edd. Herman J. Scheltma/Douwe Holwerda/Niko van der Wal, Groningen 1957–1988) u. Schol. Bas. XVI 5, 1, Z. 1–16 (Basilicorum Libri LX. Series B. Scholia, edd. Douwe Holwerda/Herman J. Scheltema, vol. I-IX, Groningen 1953–1985).
f. 349v Ἡ ἱερὰ νόσος ἐπιγενομένη λύει τὸν γάμον; cf. Leo VI, Nov. 112, Z. 74–79 (Les novelles de Léon VI le Sage. Texte et trad. publ. par. Pierre Noailles/Alphonse Dain, Paris 1944).
f. 349v Δύσχρηστος τοῖς ἀδικοῦσιν ἡ δικαιοσύνη ὥσπερ τοῖς ὀφθαλμιῶσιν ὁ ἥλιος, = Epit. leg., 1, Scholion αʹ, ed. JGR 2, S. 287.
- Bearbeitet von
- Dr. Lars Martin Hoffmann, Universitätsbibliothek Heidelberg, 2020.
Zitierempfehlung:
Vatikan, Biblioteca Apostolica Vaticana, Pal. gr. 13. Beschreibung von: Dr. Lars Martin Hoffmann (Universitätsbibliothek Heidelberg), 2020.
- Katalogisierungsrichtlinien
- Die Katalogisierungsrichtlinien finden Sie hier.