Vatikan, Biblioteca Apostolica Vaticana, Pal. gr. 170
Plutarch, Scripta moralia
Papier · 3, 330, 3 Bll. · 28,6 × 20 cm · Italien · Mitte 15. Jh.
- Schlagwörter (GND)
- Philosophie / Ethik / Naturwissenschaft.
- Diktyon-Nr.
- 65902.
1*r–Br | vacant | |
Bv | Schenkungsexlibris | |
1) | I–V | Lamprias, De scriptis Plutarchi |
2) | VI–VII | Plutarch, Virtutem doceri posse |
VIII | vacat | |
3) | 1r–8r | Plutarch, De Romanorum fortuna seu virtute |
4) | 8r–21v | Plutarch, De Alexandri fortuna seu virtute libri II |
5) | 21v–26v | Plutarch, Bruta ratione uti |
6) | 26v–45v | Plutarch, Terrestriane an aquatica animalia callidiora |
7) | 45v–59r | Plutarch, Consolatio ad Apollonium |
8) | 59r–78r | Plutarch, Politica praecepta |
9) | 78r–103r | Plutarch, Apophthegmata regum et ducum |
10) | 103r–126v | Plutarch, Apophthegmata Laconica |
11) | 126v–132v | Plutarch, Parallela Graeca et Romana |
12) | 132v–140r | Plutarch, De primo frigido |
13) | 140r–142r | Plutarch, De latenter vivendo |
14) | 142r–143v | Plutarch, An sufficiat vitium ad infelicitatem |
15) | 143v–147r | Plutarch, De amore erga prolem |
16) | 147r–153v | Plutarch, De EI apud Delphos |
17) | 153v–171r | Plutarch, De stoicis contrarietatibus |
18) | 171v–175v | Plutarch, De carnium esu libri II |
19) | 175v–184v | Plutarch, Platonicae quaestiones |
20) | 184v–205r | Plutarch, De oraculorum defectu |
21) | 205r–217v | Plutarch, Nec Epicureorum quidem more suaviter degi posse |
218r–220v | vacant | |
22) | 221r–325v | Plutarch, Symposiacorum libri IX |
Kodikologische Beschreibung
- Entstehungsort
- Italien. Wohl Florenz oder Rom.
- Entstehungszeit
- Mitte 15. Jh. Vor dem 6.7.1457. Dieses Datum ist als Terminus ante quem durch die Subskription auf f. 327v verbürgt. Der mutmaßliche Schreiber der Hs. ist in den Jahren 1439 und 1446 belegt, wodurch sich eine Datierung näherungsweise vorgenommen werden kann.
- Typus (Überlieferungsform)
- Codex.
- Beschreibstoff
- Papier, Vorsatzblätter Papier, je zwei Vor- und Nachsatzblätter Pergament (A–B und 327–328).
- Umfang
- 3, 330, 3 Bll.
- Format (Blattgröße)
- 28,6 × 20 cm.
- Zusammensetzung (Lagenstruktur)
- (I-1)1* + IB + IIVIII + 27 IV216 + II220 + 13 IV324 + 2 I328 + (I-1)329* .
- Foliierung
- In der eigentlichen Handschrift vatikanische Foliierung mit arabischen Zahlen (f. 1–328). Auf den vorausgehenden Seiten liegt eine Paginierung mit römischen Zahlen vor (I, III, V, VII). Die Bezeichnung der ungez. Bll. folgt dem Digitalisat (1*, II, IV, VI, VIII, 329*).
- Lagenzählung
- Zählung mit griechischen Zahlen auf erster Rectoseite und letzter Versoseite jedes Faszikels, unten mittig. Auf 221r beginnt die Zählung nach demselben Schema von vorne.
- Zustand
- Gut erhaltene Hs., die aber von zahlreichen Stockflecken durchzogen ist. Die als Vorsatzbll. angefügten Pergamentbll. tragen Reste von Klebstoff.
- Schriftraum
- 21,4 × 13 cm.
- Spaltenanzahl
- 1 Spalte.
- Zeilenanzahl
- 34–36 Zeilen.
- Schriftart
- Gebrauchsschrift mit vielen Rundungen und fast senkrechten Akzenten, vgl. RGK II B, S. 13 (Nr. 11).
- Angaben zu Schrift / Schreibern
- Athanasios (vgl. Nousia, S. 117, RGK II, Nr. 11 = RGK III, Nr. 11). Andere Hss. seiner Hand datieren auf die Jahre 1439/40 und 1446, vgl. RGK II B, S. 13, Nr. 11.
- Buchgestaltung
- Der Textblock wird nur durch Überschriften unterbrochen, oder durch Textlücken.
- Buchschmuck
- Die Überschriften sind rot geschrieben. Die Zeilen sind durch Ornamente aufgefüllt. Die roten Initialen stehen enorm vergrößert am linken Rand.
- Nachträge und Benutzungsspuren
- Auf Av finden sich eine Fuggersignatur (Röthel-Nr.) p. 18. F | No. 15, dazu der
Titel Plutarchi opuscula diversi arguti. Ar trägt die Capsa-Nr. C. 17 und die Allacci-Signatur P. 170. Auf Bv ist das Schenkungsexlibris Maximilians von Bayern aufgeklebt.
Außerdem Subskriptionen auf 327v: I) Andrea Biagio; II) Questo libro e di francesco di nicholaio biliotti da firenze, loquale tiene messer giovanni aurispa da lo detto francesco in soma di piu altri libri, e pero io francesco sopradetto ho fatto questi versi di mia propria mano questo di VI di Luglio 1457 in Roma.
Beide Zusätze sind von verschiedener Hand und mit verschiedener Tinte geschrieben.
Auf 326v ist eine Auflistung der makedonischen Monatsnamen nebst Kommentaren von anderer Hand in anderer Tinte.
- Einband
- Roter Ledereinband der BAV aus der Zeit von Kardinalbibliothekar Francesco Saverio de Zelada und Papst Pius VI.; späterer Rücken mit goldenen Wappenstempeln von Papst Pius IX. (oben) und Kardinalbibliothekar Angelo Mai (unten), vgl. Schunke, Einbände, II, S. 909.
- Provenienz
- Rom / Florenz / Augsburg / Heidelberg.
- Geschichte der Handschrift
- Die Subskriptionen (327v) geben Andrea di Biagio und Francesco di Nicholaio
Biliotti aus Florenz als frühere Besitzer aus. Letzterer hat das Buch am
6.7.1457 in Rom an Giovanni Aurispa übergeben (vgl.
Franceschini, S. 111). Später ging es in die
Manetti-Bibliothek über (vgl. Lehmann, Fuggerbibliotheken II, S. 100),
möglicherweise gemeinsam mit BAV, Pal.
gr. 176 und BAV, Pal.
gr. 192 (Vgl. Hemmerdinger, S. 32f.). Zwar findet
sich im Manuskript kein Hinweis darauf. Besonders das Fehlen des typischen
Index zu Beginn ist auffällig. Im Fuggerkatalog BAV, Pal. gr. 1916, 547r findet sich jedoch der Eintrag Plutarchi opuscula diversi argumenti, char. 170. mane, was auf Provenienz aus der Manetti-Bibliothek hindeutet.
1623 wurde die Hs. als Kriegsbeute aus Heidelberg entfernt und vom Bayernherzog Maximilian dem Papst Gregor XV. geschenkt. Leo Allacci brachte sie nach Rom, seitdem befindet sie sich in der Biblioteca Vaticana (Schenkungsexlibris; Bibliotheksstempel der BAV auf I und 325v).
- Literatur
- Stevenson, Graeci, S.
89f.; Schunke, Einbände, II, S. 909; RGK I, S. 78; RGK II B, S. 13 (Nr. 11); Katalog der Fuggerbibliothek „Catalogus Graecorum librorum“ (BAV, Pal. lat.
1950, 192r); Lehmann, Fuggerbibliotheken; Francesco Becchi, L'E di Delfi di
Plutarco: osservazioni al testo (Plutarco e l’Accademia: de Ε
387f, def. orac. 431a), in: Prometheus. Rivista di studi classici 26/1 2000/1,
S. 71–88; Adriano Franceschini, Giovanni Aurispa e la sua
biblioteca. Notizie e documenti, in: Medioevo e umanesimo 25, Padua
1976; Hemmerdinger, S. 32f.; Jean Irigoin, La formation d'un corpus: un
problème d'histoire des textes dans la tradition des Vies parallèles
de Plutarque, in: Revue d’Histoire des Textes, bulletin
n°12–13 (1982–1983), 1985, S. 1–12; Mario Manfredini, La Recensio
Constantiniana di Plutarco, in: Prato, I manoscritti greci, 655–663; Nousia; Fabio Vendrusculo, L’edizione planudea della
Consolatio ad Apollonium, in: Bollettino dei Classici a cura del
Comitato per la Preparazione dell'Edizione Nazionale dei Classici Greci e
Latini III, Bd. 15 1994, S. 31–85; Wegehaupt, Plutarchstudien, S. 16 und 42; Heinz Willi Wittschier, Giannozzo Manetti. Das
Corpus der Orationes, Köln 1968; Konrat Ziegler, Plutarchstudien, in: Rheinisches Museum für Philologie 63, 1908 S. 239–253.
Verzeichnis der im Katalogisierungsprojekt abgekürzt zitierten Literatur
Inhalt
1) I–V
- Verfasser
- Lamprias.
- Titel
- De scriptis Plutarchi.
- Titel (Vorlage)
- βίοι παράλληλοι Πλουτάρχου.
- Incipit
- I Θησεύς, Ῥωμύλος, Σόλων …
- Explicit
- V … Κωλώτης ὁ Ἐπικούρου συνήθη.
- Nachträge und Rezeptionsspuren
- Dieser sogenannte Lamprias-Katalog beinhaltet eine Aufzählung der Werke, die Plutarch zugeschrieben wurden, und stammt wahrscheinlich aus der Antike. Ab S. IV stehen unter der Überschrift οἱ ἐγκείμενοι τῳ τεύχει λόγοι τοῦ πλουτάρχου ἠθικοί die ethischen Werke aufgelistet, bei denen der Titel in Rot geschrieben ist. Danach folgt in Schwarz der Textanfang. Der erste Teil der 50 Schriften ist nicht in der Handschrift enthalten und ging entweder verloren oder fehlte schon in der Vorlage (so die Auffassung von Wegehaupt, Plutarchstudien S. 17); ab S. 5 Z. 6 entspricht die Aufzählung den 20 enthaltenen Schriften. Der Text 22 ist freilich nicht im Katalog enthalten und könnte später hinzugefügt worden sein.
- Edition
- Plutarchus Moralia vol. VII, edd. Francis Henry Sandbach, Leipzig 1967, S. 1–10 (Hs. auf S. XIII herangezogen). Jedoch gibt es bedeutende Abweichungen in der Reihenfolge.
2) VI–VII
- Verfasser
- Plutarch (GND-Nr.: 118595237).
- Titel
- Virtutem doceri posse.
- TLG-Nummer
- 0007.093.
- Titel (Vorlage)
- ὅτι διδακτὸν ἡ ἀρετή.
- Incipit
- VI Περὶ τῆς ἀρετῆς βουλευόμεθα καὶ διαποροῦμεν …
- Explicit
- VII … μὴ δὲ τάξις εἴη πρὸς τοὺς διακονοῦντας.
- Edition
- Plutarchus Moralia vol. III, edd. William Roger Paton/Max Pohlenz/Wilhelm Sieveking, Leipzig, 2. Auflage 1972, S. 123–127.
3) 1r–8r
- Verfasser
- Plutarch (GND-Nr.: 118595237).
- Titel
- De Romanorum fortuna seu virtute.
- TLG-Nummer
- 0007.086.
- Titel (Vorlage)
- περὶ τῆς Ῥωμαίων τύχης ἢ ἀρετῆς.
- Incipit
- 1r Ἁι πολλοὺς πολλάκις ἠγωνισμέναι καὶ μεγάλους ἀγῶνας …
- Explicit
- 8r … ἀνδράσι μάχεσθαι, καὶ ὅθι χρὴ πεζὸν ἐόντα.
- Edition
- Plutarchus Moralia vol. ΙI.2, edd. Wilhelm Nachstädt/Wilhelm Sieveking/John Bradford Titchener, Leipzig, 2. Auflage 1971, S. 43–74 (Hs. als Sigle g herangezogen).
4) 8r–21v
- Verfasser
- Plutarch (GND-Nr.: 118595237).
- Titel
- De Alexandri fortuna seu virtute libri II.
- TLG-Nummer
- 0007.087.
- Titel (Vorlage)
- περὶ τῆς ἀλεξάνδρου τύχης ἢ αρετῆς.
- Incipit
- 8r Οὗτος ὁ τῆς τύχης λόγος ἐστίν …
- Explicit
- 21v … εἰ τὸν ἐμὸν φοβεῖσθε ὑμεῖς.
- Edition
- Plutarchus Moralia vol. ΙI.2, edd. Wilhelm Nachstädt/Wilhelm Sieveking/John Bradford Titchener, Leipzig, 2. Auflage 1971, S. 75–120 (Hs. als Sigle g herangezogen).
5) 21v–26v
- Verfasser
- Plutarch (GND-Nr.: 118595237).
- Titel
- Bruta ratione uti.
- TLG-Nummer
- 0007.130.
- Titel (Vorlage)
- περὶ τοῦ τὰ ἄλογω λόγω χρῆσθαι.
- Incipit
- 21v Ταῦτα μὲν ὦ κίρκη μεμαθηκέναι δοκῶ …
- Explicit
- 26v … περιπτὸν, μὴ σισύφου γεγονέναι.
- Edition
- Plutarchus Moralia vol. VI.1, edd. Curt Hubert, Leipzig 1954, S. 76–93.
6) 26v–45v
- Verfasser
- Plutarch (GND-Nr.: 118595237).
- Titel
- Terrestriane an aquatica animalia callidiora.
- TLG-Nummer
- 0007.129.
- Titel (Vorlage)
- πότερα τῶν ζώων φρονιμώτερα τὰ χερσαία … ἢ τὰ ἔνυδρα.
- Incipit
- 26v Τὸν Τυρταίον ὁ Λεονίδας …
- Explicit
- 45v … λάγου καὶ συνέσεως.
- Edition
- Plutarchus Moralia vol. VI.1, edd. Curt Hubert, Leipzig 1954, S. 11–75.
7) 45v–59r
- Verfasser
- Plutarch (GND-Nr.: 118595237).
- Titel
- Consolatio ad Apollonium.
- TLG-Nummer
- 0007.076.
- Titel (Vorlage)
- παραμυθητικός πρὸς Ἀπολλώνιον.
- Incipit
- 45v Καὶ πάλαι σοι συνάλγησαι …
- Explicit
- 59r … τοῖς κηδομένοις σου κατὰ τὸ προσῆκον.
- Edition
- Plutarchus Moralia vol. I, edd. William Roger Paton/Hans Wegehaupt/Hans Gärtner, Leipzig, 2. Auflage 1974, S. 208–252 (Hs. als Sigle g herangezogen).
8) 59r–78r
- Verfasser
- Plutarch (GND-Nr.: 118595237).
- Titel
- Politica praecepta.
- TLG-Nummer
- 0007.118.
- Titel (Vorlage)
- πολιτικὰ παραγγέλματα.
- Incipit
- 59r Εἰ πρὸς ἄλλό τι χρήσεσθαι καλῶς ἔχον ἔστιν ὦ μενέμαχε …
- Explicit
- 78r … καὶ δυσχερὲς οὐδὲν οὐδὲ ἀνήκεστον, ἐπιφέρουσιν.
- Edition
- Plutarchus Moralia vol. X, edd. Harold N. Fowler, Cambridge (Mass.) 1936, S. 52–70.
9) 78r–103r
- Verfasser
- Plutarch (GND-Nr.: 118595237).
- Titel
- Apophthegmata regum et ducum.
- TLG-Nummer
- 0007.081.
- Titel (Vorlage)
- ἀποφθέγματα βασιλέων καὶ στρατηγῶν.
- Incipit
- 78r Ἀρταξέρξης ὁ Περσῶν βασιλεῦς …
- Explicit
- 103r … ὡς ἀιδίου τῆς Ῥώμης ἐσομένης.
- Edition
- Plutarchus Moralia vol. ΙI.1, edd. Wilhelm Nachstädt/Wilhelm Sieveking/John Bradford Titchener, Leipzig, 2. Auflage 1971, S. 1–109 (Hs. als Sigle g herangezogen).
10) 103r–126v
- Verfasser
- Plutarch (GND-Nr.: 118595237).
- Titel
- Apophthegmata Laconica.
- TLG-Nummer
- 0007.082.
- Titel (Vorlage)
- ἀποφθέγματα λακωνικά.
- Incipit
- 103r Ἀγασικλῆς ὁ λακεδαιμονίων βασιλεύς, θαυμάζοντος τινὸς ὅτι φιλήκοος ὤν …
- Explicit
- 126v … ἐξήγαγεν ἑαυτήν. ἄλλη ἐρωτηθεῖσα ὑπό τινος εἰ ἔσται ἀγαθὴ ἂν αὐτὴν ἀγοράση, εἶπε κἂν μὴ ἀγοράσης.
- Edition
- Plutarchus Moralia vol. ΙI.1, edd. Wilhelm Nachstädt/Wilhelm Sieveking/John Bradford Titchener, Leipzig, 2. Auflage 1971, S. 110–224.
11) 126v–132v
- Verfasser
- Plutarch (GND-Nr.: 118595237).
- Titel
- Parallela Graeca et Romana.
- TLG-Nummer
- 0007.84.
- Titel (Vorlage)
- 126v περὶ παραλλήλων ἑλληνικῶν καὶ ῥωμαικῶν.
- Incipit
- 126v Τὰς ἀρχαίας ἱστορίας διὰ τὰ παράδοξα τῆς πράξεως, οἱ πλεῖστοι νομίζουσι πλάσματα καὶ μύθους τυγχάνειν …
- Explicit
- 132v … ἣν Ῥωμαῖοι παραγώγως πραόσεστιν καλοῦσιν, ὡς ἀριστοκλὴς ἐν τρίτη ἰταλικῶν.
- Edition
- Plutarchus Moralia vol. ΙI.2, edd. Wilhelm Nachstädt/Wilhelm Sieveking/John Bradford Titchener, Leipzig, 2. Auflage 1971, S. 1–42.
12) 132v–140r
- Verfasser
- Plutarch (GND-Nr.: 118595237).
- Titel
- De primo frigido.
- TLG-Nummer
- 0007.127.
- Titel (Vorlage)
- περὶ τοῦ πρώτου ψυχροῦ.
- Incipit
- 132v Ἔστι τίς ἄρα τοῦ ψυχροῦ δύναμις ὦ Φαβωρῖνε πρώτη καὶ οὐσία, καθάπερ τοῦ θερμοῦ τὸ πῦρ.
- Explicit
- 140r … τὸ ἐπέχειν ἐν τοῖς ἀδήλοις, τοῦ συγκαθτατίθεσθαι φιλοσοφώτερον ἡγούμενος.
- Edition
- Plutarchus Moralia vol. V.3, edd. Curt Hubert, Leipzig 1960, S. 90–114.
13) 140r–142r
- Verfasser
- Plutarch (GND-Nr.: 118595237).
- Titel
- De latenter vivendo.
- TLG-Nummer
- 0007.141.
- Titel (Vorlage)
- 140r εἰ καλῶς εἴρηται τὸ λάθε βιώσας.
- Incipit
- 140r Ἀλλ’ οὐδὲ τοῦτο εἰπὼν λαθεῖν ἠθέλησεν· αὐτὸ γὰρ τοῦτο εἶπεν, ἵνα μὴ λάθῃ ὥς τι φρονῶν περιττότερον …
- Explicit
- 142r … ἀχρηστίαν καὶ ἀπραξίαν καὶ πᾶσαν ἄγνοιαν καὶ ἀδοξίαν συνεφελκόμενον.
- Edition
- Plutarchus Moralia vol. VI.2, ed. Rolf Westmann, Leipzig 1959, S. 216–223.
14) 142r–143v
- Verfasser
- Plutarch (GND-Nr.: 118595237).
- Titel
- An sufficiat vitium ad infelicitatem.
- TLG-Nummer
- 0007.099.
- Titel (Vorlage)
- εἰ αὐτάρκης ἡ κακία πρὸς κακοδαιμονίαν.
- Incipit
- 142r Πόνει τὸ σώμα πεπραμένον τῆς φερνῆς ἔχον ὡς Εὐριπίδης φησί …
- Explicit
- 143v … οὐκ ἀπείργει στρατηγίας, ἵνα ποιήση κακοδαίμονας ἀλλὰ ποιεῖ πλουτοῦντας.
- Nachträge und Rezeptionsspuren
- Gegenüber dem edierten Text abweichende Lesarten.
- Edition
- Plutarchus Moralia vol. III, edd. William Roger Paton/Max Pohlenz/Wilhelm Sieveking, Leipzig, 2. Auflage 1972, S. 268–273.
15) 143v–147r
- Verfasser
- Plutarch (GND-Nr.: 118595237).
- Titel
- De amore erga prolem.
- TLG-Nummer
- 0007.098.
- Titel (Vorlage)
- περὶ τὴς εἰς τὰ ἔγγονα φιλοστοργίας.
- Incipit
- 143v Ἔκκλητοι κρίσεις καὶ ξενικῶν δικαστηρίων ἀγωγαὶ, τοῖς ἕλλησι τὸ πρῶτον.
- Explicit
- 147r … ὡσπέρ τινος χαλεποῦ καὶ μεγάλου νοσήματος.
- Edition
- Plutarchus Moralia vol. III, edd. William Roger Paton/Max Pohlenz/Wilhelm Sieveking, Leipzig, 2. Auflage 1972, S. 255–267.
16) 147r–153v
- Verfasser
- Plutarch (GND-Nr.: 118595237).
- Titel
- De EI apud Delphos.
- TLG-Nummer
- 0007.090.
- Titel (Vorlage)
- περὶ τοῦ ΕΙ τοῦ ἐν δελφοῖς.
- Incipit
- 147r Πρῶτον ἀξιῶ τὴν τῶν δογμάτων ὁμολογίαν, ἐν τοῖς βίοις θεωρεῖσθαι …
- Explicit
- 153v … αἴτιός ἐστι τοῦ προσπίπτειν καὶ ἁμαρτάνειν ἀκαταλήπτοις συγκατατιθεμένους.
- Edition
- Plutarchus Moralia vol. III, edd. William Roger Paton/Max Pohlenz/Wilhelm Sieveking, Leipzig, 2. Auflage 1972, S. 1–24.
17) 153v–171r
- Verfasser
- Plutarch (GND-Nr.: 118595237).
- Titel
- De stoicis contrarietatibus.
- TLG-Nummer
- 0007.136.
- Titel (Vorlage)
- περὶ στωικῶν ἐναντιωμάτων.
- Incipit
- 153v Πρῶτον ἀξιῶ τὴν τῶν δογμάτων ὁμολογίαν, ἐν τοῖς βίοις θεωρεῖσθαι …
- Explicit
- 171r … αἴτιός ἐστι τοῦ προσπίπτειν καὶ ἁμαρτάνειν ἀκαταλήπτοις συγκατατιθεμένους.
- Edition
- Plutarchus Moralia vol. VI.2, ed. Rolf Westmann, Leipzig 1959, S. 2–58.
18) 171v–175v
- Verfasser
- Plutarch (GND-Nr.: 118595237).
- Titel
- De cranium esu libri II.
- TLG-Nummer
- 0007.131–0007.132.
- Titel (Vorlage)
- περὶ σαρκοφαγίας.
- Incipit
- 171v ἁλλὰ σὺ μὲν ἐρωτᾷς τίνι λόγῳ πυθαγόρας ἀπειχετο σαρκοφαγίας.
- Explicit
- 175v … ἀλλὰ τοῖς πάθεσιν ἐμβλέψαντες τοῖς ἑαυτῶν καὶ πρὸς ἑαυτοὺς ἀνθρωπικῶς λαλήσαντες καὶ ἀνακρίναντες.
- Edition
- Plutarchus Moralia vol. VI.1, ed. Curt Hubert, Leipzig 1954, S. 94–112.
19) 175v–184v
- Verfasser
- Plutarch (GND-Nr.: 118595237).
- Titel
- Platonicae quaestiones.
- TLG-Nummer
- 0007.133.
- Titel (Vorlage)
- πλατωνικὰ ζητήματα.
- Incipit
- 175v Τί δήποτε τὸν σωκράτην ὁ θεὸς μαιοῦσθαι μὲν ἐκέλευσεν ἑτέρους …
- Explicit
- 184v … ἣν οἱ μὲν, πρότασιν. Οἱ δὲ, ἀξίωμα, πλάτων δὲ λόγον προσηγόρευκεν.
- Edition
- Plutarchus Moralia vol. VI.1, ed. Curt Hubert, Leipzig 1954, S. 113–142.
20) 184v–205r
- Verfasser
- Plutarch (GND-Nr.: 118595237).
- Titel
- De oraculorum defectu.
- TLG-Nummer
- 0007.092.
- Titel (Vorlage)
- περὶ τῶν ἐκλελοιπότων χρηστηρίων.
- Incipit
- 184v Ἀετοὺς τινὰς ἢ κύκνους ὦ Τερέντιε Πρίσκε μυθολογοῦσιν, ἀπὸ τῶν ἄκρων τῆς γῆς ἐπὶ τὸ μέσον φερομένους …
- Explicit
- 205r … ὥστε καὶ ταῦτα ὑπερκείστω, καὶ ἃ Φίλιππος διαπορεῖ περὶ ἡλίου καὶ Ἀπόλλωνος.
- Edition
- Plutarchus Moralia vol. III, edd. William Roger Paton/Max Pohlenz/Wilhelm Sieveking, Leipzig, 2. Auflage 1972, S. 59–122.
21) 205r–217v
- Verfasser
- Plutarch (GND-Nr.: 118595237).
- Titel
- Nec Epicureorum quidem more suaviter degi posse.
- TLG-Nummer
- 0007.139.
- Titel (Vorlage)
- ὅτι οὐδὲ ἡδέως ζῆν ἐστι κατ΄ Ἐπίκουρον.
- Incipit
- 205r Κωλώτης ὁ Ἐπικούρου συνήθης, βιβλίον ἐξέδωκεν ἐπιγράψας. ὅτι κατὰ τὰ τῶν ἄλλων φιλοσόφων δόγματα, οὐδὲ υῆν ἐστιν.
- Explicit
- 217v … ἐγὼ δὲ χρήσομαι τοῖς σοῖς ὀρθῶς γὰρ μοι διαιρεῖν ἔδοξας.
- Edition
- Plutarchus Moralia vol. VI.2, ed. Rolf Westmann, Leipzig 1959, S. 214–172.
22) 221r–325v
- Verfasser
- Plutarch (GND-Nr.: 118595237).
- Titel
- Symposiacorum libri IX.
- TLG-Nummer
- 0007.112.
- Angaben zum Text
- f. 221r–233v Liber I; f. 233v–245v Liber II ; f. 245v–257r Liber III; f. 257r–266v Liber IV; f. 267r–276v Liber V f. 277r–286r Liber VI; f. 286r–300v Liber VII; f. 300v–316r Liber VIII; f. 316r–325v Liber IX.
- Titel (Vorlage)
- πλουτάρχου συμποσιακῶν, βιβλίαι Θ‘.
- Incipit
- 221r Εἰ δεῖ φιλοσοφεῖν παρὰ πότον. Τὶ μισέω μνάμονα συμπόταν ὦ Σόσσιε Σενεκίων …
- Explicit
- 325v … ὡς τὰ τοιαῦτα. καὶ Θέμιν αἰδοίην, ἑλικοβλέφαρόν τ΄ Ἀφροδίτην.
- Textgestaltung
- Jedem Buch ist ein Verzeichnis der darin behandelten Fragen vorangestellt. In der Edition sind diese gesammelt auf S. VII–X abgedruckt. Im eigentlichen Buch ist jede Frage rot geschrieben, am rechten Rand befindet sich die griechische Zählung. Es folgt die ausführliche Erörterung in schwarzer Tinte, beginnend mit einer großen roten Initiale am linken Rand. Die Buchanfänge sind nur durch eine schlichte Zierleiste, eine rotgeschriebene Überschrift und das erwähnte Fragenverzeichnis gekennzeichnet.
- Nachträge und Rezeptionsspuren
- Das Ende des 9. Buchs fehlt, der Text bricht mitten in der 15. Frage ab (bei Hubert, S. 333, Z. 7). Es gibt auch zwischendurch größere Textlücken, die auch bei Hubert so erscheinen. So fehlt die 2. Hälfte von Buch IV und das mittlere Drittel von Buch IX. Durch die Verzeichnisse kennen wir aber alle behandelten Fragen.
- Edition
- Plutarchus Moralia vol. IV, ed. Curt Hubert, Leipzig, 2. Auflage 1971, S. 1–333 (zieht die Hs. heran auf S. XXV).
- Bearbeitet von
- Vinzenz Gottlieb, Universitätsbibliothek Heidelberg, 14.12.2020.
- Katalogisierungsrichtlinien
- Die Katalogisierungsrichtlinien finden Sie hier.