64

Alejandro Díaz Barriga Cuevas

Wymienione przykłady są jedynie niewielką próbą ukazania obecności
dzieci w życiu religijnym Meszików, należy jednak zaznaczyć, że były one tak-
że uczestnikami ceremonii ofiarnych, w których poświęcano je ku czci bóstw
deszczu, jak można to zobaczyć na stronie 25 Códice Borbónico i na stro-
nie 250 r. Primeros Memoriales Sahaguna. Były one także składane w ofierze
w trakcie poświęcania nowych etapów konstrukcyjnych, jak zostało to przed-
stawione na stronie 34 Códice Duran.
Obecność dzieci w różnych rytuałach ofiarnych pokazuje, jak wielkie zna-
czenie miała ta grupa wiekowa dla społeczeństwa. Wierzono, że mogły być po-
średnikami między ludźmi a bóstwami deszczu, i że przez swe poświęcenie
mogły wpływać na coroczne cykliczne odradzanie się natury i czasu60.
Uwagi końcowe
Dzieci Nahua odgrywały ważną rolę w rozwoju społeczeństwa i dynamice
życia społecznego. Ich obecność zarówno w kodeksach, jak i w różnych innych
źródłach pokazuje, że były one integralną częścią społeczeństwa i zajmowały
decydujące miejsce w jego systemie politycznym, ekonomicznym i społecz-
nym. Z jednej strony wykonywały one różnorakie czynności w ramach swojej
wspólnoty, pomagając w swoim klanie na miarę swoich możliwości i uczest-
nicząc w ten sposób w życiu ekonomicznym i rodzinnym, a jednocześnie były
stopniowo integrowane z grupą poprzez naukę prac, do których były przezna-
czone w zależności od płci i pozycji społecznej.
Dzieci były także istotną częścią świata duchowego, musiały uczestniczyć
w ceremoniach i rytuałach praktykowanych w rodzinie, włączając się w ten
sposób w życie religijne Meszików. W tym kontekście wydaje się bardzo praw-
dopodobne, że dzieci odgrywały ważną rolę w związku z rytuałami rolniczy-
mi, gdyż ze względu na ich pozycję przypisywano im szczególne moce zwią-
zane z deszczem i wzrostem kukurydzy, uważając je za pośredników między
ludźmi a bóstwami deszczu i pożywienia, którym z tego powodu były składa-
ne w ofierze.
Dzieciństwo kończyło się w wieku lat trzynastu, kiedy to rozpoczynało
się formalne wejście w świat dorosłych, czyli włączenie w życie grupy poprzez
uczestnictwo w pracach na rzecz wspólnoty i nauka w szkołach świątynnych.
Od tej pory chłopcy i dziewczęta mogli ubierać się jak dorośli, zgodnie ze swo-
im statusem społecznym i płcią oraz odpowiednio się czesać61, odróżniając się,
poprzez strój i fryzurę, od dzieci.

60 Więcej informacji w: Díaz Barriga Cuevas 2009.
61 Patrz np: strona 61 r. Códice Mendocino.