DOI Artikel:
Szoblik, Katarzyna: Przedstawienia ahuianime w Kodeksie Florentyńskim
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.52432#0090
86
Katarzyna Szoblik
y del agua q(ue) dello salió sali/eron Rosas olorosas. q(ue) ellos llaman
súchiles, por deribaęion des/ta diosa. q(ue) ellos llaman suchiqueqal49.
[61v: Ten demon, który tu jest namalowany, mówią, że popełnił ciężki
grzech nieczystości, że ten Quetzalcoatl, myjąc się dotykał rękami swo-
jego członka i wypuścił z siebie nasienie, które spadło na kamień. Po-
wstał tam nietoperz, którego bogowie wysłali, żeby ugryzł boginię, którą
oni nazywają Xoxhiquetzal, co znaczy Kwiat, żeby odgryzł jej kawałek
jej części intymnej. I kiedy ona spała, odgryzł jej kawałek i zaniósł go
przed oblicze bogów. I umyli go, a z wody, którą wylali wyrosły kwia-
ty, które nie pachniały, więc ten sam nietoperz zaniósł ten kwiat do Mic-
taltecuhtli i tam go obmyto jeszcze raz. I z wody, która z tego powstała
wyrosły pięknie pachnące kwiaty, które oni nazywają xuchiles, przez ich
pochodzenie od tej bogini, którą oni nazywają Xochiquetzal.]
W przytoczonym tu micie pachnące kwiaty pochodzące z metaforyczne-
go stosunku Quetzalcoatla i Xochiquetzal, przypieczętowanego przez bóstwa
nieba i podziemia, są odzwierciedleniem stosunku seksualnego. Warto jednak
podkreślić, iż w przeciwieństwie do tradycyjnego przedstawiania seksualności
w większości kultur, to co akcentuje ten mit to przyjemność, którą czerpie się
z seksu, wyrażona tu poprzez piękną woń wspomnianych kwiatów, a nie jego
przeznaczenie reprodukcyjne. Tak więc, w kontekście roli społecznej ahuia-
nime, kwiaty mogły symbolizować nie tylko piękno i wrażliwość tych kobiet,
lecz także możliwość utrzymywania przez nie stosunków seksualnych z męż-
czyznami w celach czysto ludycznych.
Woda
Drugim podstawowym motywem związanym z ahuianime, tym razem po-
wtarzającym się na wszystkich trzech ilustracjach, jest motyw wody. Wystę-
puje on zarówno w rękach prezentowanych kobiet, jak i pod ich stopami. Jest
zasadniczo jedynym elementem graficznym w ilustracjach Kodeksu Florentyń-
skiego charakterystycznym tylko i wyłącznie dla tej grupy społecznej, a zatem
może być traktowany poniekąd jako jej cecha dystynktywna.
Woda pod stopami ahuianime jest, naszym zdaniem, dosłowną ilustracją
wyrażenia pojawiającego się w tekście towarzyszącym obrazkom, gdzie czy-
tamy, że Ahuiani apan upan nemi, czyli „żyje na wodzie, żyje na ulicach”50.
Podobne wyrażenia pojawiają się jeszcze w paru miejscach Księgi X, zawsze
w kontekście niespokojnego stylu życia prowadzonego przez złe kobiety. Np.
w opisie złej córki oddającej się przyjemnościom cielesnym czytamy, że ona
49 Kodeks Magliabechiano, w: Batalla Rosado 2007:133-134.
50 Sahagún 1953-82, X: 56
Katarzyna Szoblik
y del agua q(ue) dello salió sali/eron Rosas olorosas. q(ue) ellos llaman
súchiles, por deribaęion des/ta diosa. q(ue) ellos llaman suchiqueqal49.
[61v: Ten demon, który tu jest namalowany, mówią, że popełnił ciężki
grzech nieczystości, że ten Quetzalcoatl, myjąc się dotykał rękami swo-
jego członka i wypuścił z siebie nasienie, które spadło na kamień. Po-
wstał tam nietoperz, którego bogowie wysłali, żeby ugryzł boginię, którą
oni nazywają Xoxhiquetzal, co znaczy Kwiat, żeby odgryzł jej kawałek
jej części intymnej. I kiedy ona spała, odgryzł jej kawałek i zaniósł go
przed oblicze bogów. I umyli go, a z wody, którą wylali wyrosły kwia-
ty, które nie pachniały, więc ten sam nietoperz zaniósł ten kwiat do Mic-
taltecuhtli i tam go obmyto jeszcze raz. I z wody, która z tego powstała
wyrosły pięknie pachnące kwiaty, które oni nazywają xuchiles, przez ich
pochodzenie od tej bogini, którą oni nazywają Xochiquetzal.]
W przytoczonym tu micie pachnące kwiaty pochodzące z metaforyczne-
go stosunku Quetzalcoatla i Xochiquetzal, przypieczętowanego przez bóstwa
nieba i podziemia, są odzwierciedleniem stosunku seksualnego. Warto jednak
podkreślić, iż w przeciwieństwie do tradycyjnego przedstawiania seksualności
w większości kultur, to co akcentuje ten mit to przyjemność, którą czerpie się
z seksu, wyrażona tu poprzez piękną woń wspomnianych kwiatów, a nie jego
przeznaczenie reprodukcyjne. Tak więc, w kontekście roli społecznej ahuia-
nime, kwiaty mogły symbolizować nie tylko piękno i wrażliwość tych kobiet,
lecz także możliwość utrzymywania przez nie stosunków seksualnych z męż-
czyznami w celach czysto ludycznych.
Woda
Drugim podstawowym motywem związanym z ahuianime, tym razem po-
wtarzającym się na wszystkich trzech ilustracjach, jest motyw wody. Wystę-
puje on zarówno w rękach prezentowanych kobiet, jak i pod ich stopami. Jest
zasadniczo jedynym elementem graficznym w ilustracjach Kodeksu Florentyń-
skiego charakterystycznym tylko i wyłącznie dla tej grupy społecznej, a zatem
może być traktowany poniekąd jako jej cecha dystynktywna.
Woda pod stopami ahuianime jest, naszym zdaniem, dosłowną ilustracją
wyrażenia pojawiającego się w tekście towarzyszącym obrazkom, gdzie czy-
tamy, że Ahuiani apan upan nemi, czyli „żyje na wodzie, żyje na ulicach”50.
Podobne wyrażenia pojawiają się jeszcze w paru miejscach Księgi X, zawsze
w kontekście niespokojnego stylu życia prowadzonego przez złe kobiety. Np.
w opisie złej córki oddającej się przyjemnościom cielesnym czytamy, że ona
49 Kodeks Magliabechiano, w: Batalla Rosado 2007:133-134.
50 Sahagún 1953-82, X: 56