DOI Artikel:
Śniadecka-Kotarska, Magdalena: Formy narracyjne retablos andyjskich: casus Peru i Boliwii
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.52432#0152
148
Magdalena Śniadecka-Kotarska
scen związanych z obecnością guerrilli i tematami wojennymi. Joaquin z sy-
nem wyemigrowali do Limy, a warsztat rodziny Antay przestał istnieć, gdyż
jego dzieci nie akceptowały interwencji zewnętrznych, cenzury i kontroli, jaką
ich objęto.
2,1.2. Nicario Jiménez Quispe
Życie i twórczość Nicario Jiméneza Quispe stanowi inny przykład ukazu-
jący jak niebezpieczna stała się sama praca nad retablos. Jak twierdzi dziś twór-
ca, artyści nie mogli w tym czasie tworzyć inaczej, nie odnosząc się do aktual-
nej sytuacji politycznej, pozostając obojętnymi wobec tego co ich otaczało. Jest
to związane z funkcją społeczno-komunikacyjną, którą pełniły retablos w spo-
łecznościach andyjskich niemal od zawsze.
Żaden mieszkaniec departamentu Ayacucho nie mógł udawać w końcu
lat 70., że nie dostrzega roli szkół ludowych i tego co się wokół dzieje.
Większość z nas cieszyła się z ich powstania. Szkoły cieszyły się sym-
patią ogólną, bo zmieniały nasze możliwości, zmieniały nas samych.
Zmniejszały odwieczny dystans pomiędzy mieszkańcami wsi i miast;
wielu młodych poznając hiszpański mogło wyjść z nędzy. Ukazywali-
śmy w retablos jak szkoły ludowe pozwoliły podnieść głowy, jaką stano-
wiły dla nas szansę. To dzięki szkołom dowiedzieliśmy się o możliwo-
ściach zmian, ... a spotkały nas za to prześladowania.
Sendero Luminoso identyfikowane z rozwojem szkolnictwa nie było przez
wieś przyjmowane jako organizacja nielegalna, ani wiążąca się z przemocą.
Żołnierze guerrilli wchodzili na obszary wiejskie poprzez szkoły ludowe, a te
kojarzyły się mieszkańcom wsi z pomocą, polepszeniem życia, nadzieją na
przyszłość. Dlatego też Jimenez już w maju 1980 r. po wypadkach w Chuschi
(spalenie urn wyborczych określane dziś jako moment rozpoczęcia konfliktu
pomiędzy państwem a SL) wykonał pierwsze retablo zatytułowane Historia
Sendero Luminoso, w którym kompleksowo, na kilku poziomach ukazał dro-
gę prowadzącą SL do walki zbrojnej i przemocy. Pierwszy poziom pod tytu-
łem Edukacja stanowi ilustrację nastrojów, które panowały wśród uczącej się
młodzieży. Przedstawieni zostali studenci protestujący otwarcie na terenie Uni-
wersytetu w Ayacucho (na co wskazuje napis UNSCH - Universidad Nacio-
nal de San Cristobal de Huamanga). Ściany w tle pokryte są lewicowymi napi-
sami propagandowymi pełnymi symboli marksistowskich, pod hasłami widać
czerwone flagi. Transparent z napisem: „książki są za drogie” wskazuje na po-
wiązania protestów z problemem wciąż ograniczonego dla młodzieży wiejskiej
dostępu do materiałów dydaktycznych. Na drugim poziomie zilustrowane jest
niszczenie urn wyborczych w Chuschi. Zwraca uwagę obecność kobiet oraz za-
Magdalena Śniadecka-Kotarska
scen związanych z obecnością guerrilli i tematami wojennymi. Joaquin z sy-
nem wyemigrowali do Limy, a warsztat rodziny Antay przestał istnieć, gdyż
jego dzieci nie akceptowały interwencji zewnętrznych, cenzury i kontroli, jaką
ich objęto.
2,1.2. Nicario Jiménez Quispe
Życie i twórczość Nicario Jiméneza Quispe stanowi inny przykład ukazu-
jący jak niebezpieczna stała się sama praca nad retablos. Jak twierdzi dziś twór-
ca, artyści nie mogli w tym czasie tworzyć inaczej, nie odnosząc się do aktual-
nej sytuacji politycznej, pozostając obojętnymi wobec tego co ich otaczało. Jest
to związane z funkcją społeczno-komunikacyjną, którą pełniły retablos w spo-
łecznościach andyjskich niemal od zawsze.
Żaden mieszkaniec departamentu Ayacucho nie mógł udawać w końcu
lat 70., że nie dostrzega roli szkół ludowych i tego co się wokół dzieje.
Większość z nas cieszyła się z ich powstania. Szkoły cieszyły się sym-
patią ogólną, bo zmieniały nasze możliwości, zmieniały nas samych.
Zmniejszały odwieczny dystans pomiędzy mieszkańcami wsi i miast;
wielu młodych poznając hiszpański mogło wyjść z nędzy. Ukazywali-
śmy w retablos jak szkoły ludowe pozwoliły podnieść głowy, jaką stano-
wiły dla nas szansę. To dzięki szkołom dowiedzieliśmy się o możliwo-
ściach zmian, ... a spotkały nas za to prześladowania.
Sendero Luminoso identyfikowane z rozwojem szkolnictwa nie było przez
wieś przyjmowane jako organizacja nielegalna, ani wiążąca się z przemocą.
Żołnierze guerrilli wchodzili na obszary wiejskie poprzez szkoły ludowe, a te
kojarzyły się mieszkańcom wsi z pomocą, polepszeniem życia, nadzieją na
przyszłość. Dlatego też Jimenez już w maju 1980 r. po wypadkach w Chuschi
(spalenie urn wyborczych określane dziś jako moment rozpoczęcia konfliktu
pomiędzy państwem a SL) wykonał pierwsze retablo zatytułowane Historia
Sendero Luminoso, w którym kompleksowo, na kilku poziomach ukazał dro-
gę prowadzącą SL do walki zbrojnej i przemocy. Pierwszy poziom pod tytu-
łem Edukacja stanowi ilustrację nastrojów, które panowały wśród uczącej się
młodzieży. Przedstawieni zostali studenci protestujący otwarcie na terenie Uni-
wersytetu w Ayacucho (na co wskazuje napis UNSCH - Universidad Nacio-
nal de San Cristobal de Huamanga). Ściany w tle pokryte są lewicowymi napi-
sami propagandowymi pełnymi symboli marksistowskich, pod hasłami widać
czerwone flagi. Transparent z napisem: „książki są za drogie” wskazuje na po-
wiązania protestów z problemem wciąż ograniczonego dla młodzieży wiejskiej
dostępu do materiałów dydaktycznych. Na drugim poziomie zilustrowane jest
niszczenie urn wyborczych w Chuschi. Zwraca uwagę obecność kobiet oraz za-