Przedstawienia brazylijskich kobiet kanibali w Americae Tertia Pars

\77

Na olejnym obrazie Baldunga z 1539 r. Przy etapy życia i śmierć [il. 7] wi-
dzimy cztery postacie, z których trzy przedstawiają alegorie różnych etapów
życia kobiety, podczas gdy sama śmierć przedstawiona jest jako szkielet obcią-
gnięty skórą34 z klepsydrą w prawej ręce - symbolem nieubłaganego przemija-
nia czasu i zbliżającego się końca. Pod rękę ze śmiercią stoi stara, wychudzona
kobieta, z pomarszczoną skórą, siwymi, przerzedzonymi włosami i obwisłymi
piersiami. Widać, jak usiłuje zedrzeć ubranie ze stojącej obok młodej dziew-
czyny o blond włosach, która stara się okryć swą nagość - piękne i powabne
ciało o jasnej skórze i jędrnych piersiach. U jej stóp leży, najprawdopodobniej
śpiąc, niemowlę - mała dziewczynka.


[7. Przyrządzanie ludzkiego mięsa na moquem, Theodore de Bry, Americae Tertia
Pars, miedzioryt, Frankfurt 1592; Trzy etapy życia i śmierć, Hans Baldung, olej na
desce, 151 xólcm, 1539]

34 Możemy wyróżnić trzy etapy rozkładu zwłok: w czasie etapu pierwszego twarz pozostaje
bez zmian, lecz widoczne jest nadęcie brzucha spowodowane gazami gnilnymi; na drugim etapie
ciało jest zniekształcone, zgniłe i pokryte resztkami tkanki; ostatecznie na etapie trzecim zwło-
ki zostają zredukowane do stanu mumii. Najczęściej przedstawianym wizerunkiem śmierci jest
etap pośredni między częściowo rozłożonym ciałem a szkieletem. Aries 1988: 136.