DOI Artikel:
Turowski, Andrzej: L'imagination au pouvoir: historia sztuki w czasach kryzysu lat 60./70.
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.52521#0405
Andrzej Turowski
L’IMAGINATION AU PO UVOIR:
HISTORIA SZTUKI W CZASACH KRYZYSU LAT 60./70.
Mój artykuł o wydarzeniach w poznańskiej historii sztuki w kontekście
kształtującej się refleksji metodologicznej i orientacji badawczych ma cha-
rakter osobistej refleksji wyrażonej w dość luźnej formie, toteż nie przypisu-
ję sobie prawa do dokonywania na jego podstawie jakichkolwiek zbyt daleko
idących generalizacji. Odnoszę się do dość krótkiej historii, bo zaledwie pół-
torej dekady od połowy lat 60. i do końca lat 70. w ramach stuletnich dziejów
poznańskiego Instytutu Historii Sztuki. W znacznym stopniu moje słowa
oparte są na pamięci, lecz odnosić się będą również do obecnych przemyśleń
nad moją historią sztuki, która wynikała z doświadczeń lat 60. i wpisuje się
również dzisiaj, może w sposób przewrotny, w ogólny zwrot w naukach hu-
manistycznych dokonany w kontekście kryzysu społecznego i rewolucji kul-
turalnej roku 1968, wprowadzających wyobraźnię w obszar wiedzy pozytyw-
nej i myśli krytycznej. Postaram się odpowiedzieć na wydawałoby się proste
pytanie: jak do tego doszło?
Wśród archeologicznych wykopalisk w moim archiwum (prywatnym,
a może pokoleniowym) znajduję bric-à-brac pierwsze numery „Współcze-
sności" z roku 1956 pisane prowokacyjnie małą literą obok Witaj, smutku
Françoise Sagan; filmy włoskiego neorealizmu oglądane w popularnych po
Odwilży klubach filmowych; przedstawienia Grotowskiego w Teatrze 13 Rzę-
dów w Opolu; Dwoje na huśtawce z Cybulskim i Kępińską w warszawskim
Ateneum,- piwnicę jazzową Komedy i Ptaszyna Wróblewskiego gdzieś w Po-
znaniu (chyba na Wildzie); również poznańskie festiwale poezji z udziałem
zbuntowanego Andrzeja Bursy z Krakowa; pieiwszą wystawę abstrakcji Ve-
dovy, organizowaną przez profesora Kępińskiego; zaskakujący pokaz rzeźby
Henriego Moora w Muzeum Narodowym. A także ustawiczne podróże po
Polsce autostopem z tym wszystkim pod pachą, co można było przeczytać
z literatury światowej, a ukazywało się tego sporo: Sartre i Camus, powieść
amerykańska: Steinbeck i Faulkner, Hemingway i Truman Capote, a w Eu-
ropie francuski nouveau roman: Michel Butor i Alain Robbe-Grillet, a dalej
L’IMAGINATION AU PO UVOIR:
HISTORIA SZTUKI W CZASACH KRYZYSU LAT 60./70.
Mój artykuł o wydarzeniach w poznańskiej historii sztuki w kontekście
kształtującej się refleksji metodologicznej i orientacji badawczych ma cha-
rakter osobistej refleksji wyrażonej w dość luźnej formie, toteż nie przypisu-
ję sobie prawa do dokonywania na jego podstawie jakichkolwiek zbyt daleko
idących generalizacji. Odnoszę się do dość krótkiej historii, bo zaledwie pół-
torej dekady od połowy lat 60. i do końca lat 70. w ramach stuletnich dziejów
poznańskiego Instytutu Historii Sztuki. W znacznym stopniu moje słowa
oparte są na pamięci, lecz odnosić się będą również do obecnych przemyśleń
nad moją historią sztuki, która wynikała z doświadczeń lat 60. i wpisuje się
również dzisiaj, może w sposób przewrotny, w ogólny zwrot w naukach hu-
manistycznych dokonany w kontekście kryzysu społecznego i rewolucji kul-
turalnej roku 1968, wprowadzających wyobraźnię w obszar wiedzy pozytyw-
nej i myśli krytycznej. Postaram się odpowiedzieć na wydawałoby się proste
pytanie: jak do tego doszło?
Wśród archeologicznych wykopalisk w moim archiwum (prywatnym,
a może pokoleniowym) znajduję bric-à-brac pierwsze numery „Współcze-
sności" z roku 1956 pisane prowokacyjnie małą literą obok Witaj, smutku
Françoise Sagan; filmy włoskiego neorealizmu oglądane w popularnych po
Odwilży klubach filmowych; przedstawienia Grotowskiego w Teatrze 13 Rzę-
dów w Opolu; Dwoje na huśtawce z Cybulskim i Kępińską w warszawskim
Ateneum,- piwnicę jazzową Komedy i Ptaszyna Wróblewskiego gdzieś w Po-
znaniu (chyba na Wildzie); również poznańskie festiwale poezji z udziałem
zbuntowanego Andrzeja Bursy z Krakowa; pieiwszą wystawę abstrakcji Ve-
dovy, organizowaną przez profesora Kępińskiego; zaskakujący pokaz rzeźby
Henriego Moora w Muzeum Narodowym. A także ustawiczne podróże po
Polsce autostopem z tym wszystkim pod pachą, co można było przeczytać
z literatury światowej, a ukazywało się tego sporo: Sartre i Camus, powieść
amerykańska: Steinbeck i Faulkner, Hemingway i Truman Capote, a w Eu-
ropie francuski nouveau roman: Michel Butor i Alain Robbe-Grillet, a dalej