DOI Heft:
Nr. 2
DOI Artikel:Sinko-Popielowa, Krystyna: Ze studiów nad Padovanem
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.38698#0126
116
K. SINKO-POPIELOWA
(8)
łapach w r. 15271). Ale owa bryła, przeznaczona na rzeźbę, połamała się
i w r. 1528 sprowadzono nową2). W kontrakcie króla z Bereccim z r. 1530
czytamy m. i., że artysta „powinien najpierw wyrzeźbić z czerwonego marmuru
całą postać królewską w zbroi, w koronie i płaszczu, aby ją umieścić na wieku
trumny". Mimo, że ten kontrakt spisał Berecci, nie on jednak wyrzeźbił leżącego
króla. Przeczą temu wyraźne różnice stylistyczne, zachodzące między berec-
ciowskimi medalionami w Kaplicy Zygmuntowskiej 3) a tą rzeźbą. Natomiast
bliska ona jest stylistycznie postaci biskupa Tomickiego, niewątpliwego dzieła
Padovana 4). Jeśli się nadto zważy, że ok. r. 1530, w którym spisany był ów
kontrakt o rzeźbę królewską, Padovano znika z Włoch, to łatwo przyjdzie zgodzić
się z Estreicherem-Pagaczewskim i Koperą5), że notatka Scardeoniego odnosi
się do sprowadzenia go do wykonania tej właśnie rzeźby. Gian Maria przy-
jechał do Polski dla zastąpienia Berecciego w pracy około pomnika. Ponieważ
sarkofag był już gotów, a blok marmurowy czekał na zakontraktowane dłuto,
wolno przypuścić, że zaraz po przybyciu Padewczyk zabrał się do
dzieła.
Tak wczesnemu terminowi sprzeciwia się Z. Hornung8), odnosząc
figurę króla (którą również uważa za pracę Padovana) do lat 1571—1573, w któ-
rych tenże artysta miał wykonać postać Zygmunta Augusta. Sądzi bowiem,
że zamówiona w r. 1530 rzeźba została wykonana przez Berecciego, ale ją usu-
nięto w czasie przeróbki nagrobka na podwójny grobowiec i zastąpiono nową.
Rzeźba Zygmunta I o cechach dłuta Padovana nie mogła jego zdaniem powstać
już ok. r. 1530, bo układ jej jest zanadto zmanierowany, lecz powstała dopiero
po r. 1570, kiedy manieryzm był u nas w pełnym rozkwicie. Ponadto twierdzi,
że ,,na przestrzeni sztuki włoskiej całego cinąuecenta nie spotykamy się ani
razu z tego rodzaju schematem kompozycyjnym7)".
Przeciw tym poglądom wystąpili Estreicher-Pagaczewski8) i A. Bochnak9).
Do ich przekonywującej obrony daty ok. 1530, jako czasu wykonania postaci
Zygmunta Starego przez Padovana, dorzucam parę własnych uwag, precyzują-
cych rzymskie wpływy na sztukę Padovana.
*) Tamże, p. 75 i n.
2) Tamże p. 117: primo exsculpere debet e lapide marmoreo rubeo integrum corpus regium
armaculum, coronatum ac pallia circumamictum, quod locabitur supra capsam sepulturae.
3) Estreicher-Pagaczewski p. 16.
4) Tamże p. 13 i Kopera p. 234 i n.
s) Est r.-P ag. p. 16 i Kopera p. 225 i n.
6) Pomnik ostatnich Jagiellonów j. w.
7) Tamże p. 19.
8) J. w. p. 17 i n.
9) W recenzji pracy Estreichera-Pagaczewskiego, Dawna Sztuka 1938, zesz. 2.
K. SINKO-POPIELOWA
(8)
łapach w r. 15271). Ale owa bryła, przeznaczona na rzeźbę, połamała się
i w r. 1528 sprowadzono nową2). W kontrakcie króla z Bereccim z r. 1530
czytamy m. i., że artysta „powinien najpierw wyrzeźbić z czerwonego marmuru
całą postać królewską w zbroi, w koronie i płaszczu, aby ją umieścić na wieku
trumny". Mimo, że ten kontrakt spisał Berecci, nie on jednak wyrzeźbił leżącego
króla. Przeczą temu wyraźne różnice stylistyczne, zachodzące między berec-
ciowskimi medalionami w Kaplicy Zygmuntowskiej 3) a tą rzeźbą. Natomiast
bliska ona jest stylistycznie postaci biskupa Tomickiego, niewątpliwego dzieła
Padovana 4). Jeśli się nadto zważy, że ok. r. 1530, w którym spisany był ów
kontrakt o rzeźbę królewską, Padovano znika z Włoch, to łatwo przyjdzie zgodzić
się z Estreicherem-Pagaczewskim i Koperą5), że notatka Scardeoniego odnosi
się do sprowadzenia go do wykonania tej właśnie rzeźby. Gian Maria przy-
jechał do Polski dla zastąpienia Berecciego w pracy około pomnika. Ponieważ
sarkofag był już gotów, a blok marmurowy czekał na zakontraktowane dłuto,
wolno przypuścić, że zaraz po przybyciu Padewczyk zabrał się do
dzieła.
Tak wczesnemu terminowi sprzeciwia się Z. Hornung8), odnosząc
figurę króla (którą również uważa za pracę Padovana) do lat 1571—1573, w któ-
rych tenże artysta miał wykonać postać Zygmunta Augusta. Sądzi bowiem,
że zamówiona w r. 1530 rzeźba została wykonana przez Berecciego, ale ją usu-
nięto w czasie przeróbki nagrobka na podwójny grobowiec i zastąpiono nową.
Rzeźba Zygmunta I o cechach dłuta Padovana nie mogła jego zdaniem powstać
już ok. r. 1530, bo układ jej jest zanadto zmanierowany, lecz powstała dopiero
po r. 1570, kiedy manieryzm był u nas w pełnym rozkwicie. Ponadto twierdzi,
że ,,na przestrzeni sztuki włoskiej całego cinąuecenta nie spotykamy się ani
razu z tego rodzaju schematem kompozycyjnym7)".
Przeciw tym poglądom wystąpili Estreicher-Pagaczewski8) i A. Bochnak9).
Do ich przekonywującej obrony daty ok. 1530, jako czasu wykonania postaci
Zygmunta Starego przez Padovana, dorzucam parę własnych uwag, precyzują-
cych rzymskie wpływy na sztukę Padovana.
*) Tamże, p. 75 i n.
2) Tamże p. 117: primo exsculpere debet e lapide marmoreo rubeo integrum corpus regium
armaculum, coronatum ac pallia circumamictum, quod locabitur supra capsam sepulturae.
3) Estreicher-Pagaczewski p. 16.
4) Tamże p. 13 i Kopera p. 234 i n.
s) Est r.-P ag. p. 16 i Kopera p. 225 i n.
6) Pomnik ostatnich Jagiellonów j. w.
7) Tamże p. 19.
8) J. w. p. 17 i n.
9) W recenzji pracy Estreichera-Pagaczewskiego, Dawna Sztuka 1938, zesz. 2.