DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.3184#0205
U M.
*c«,. S'Pailos fl,rn . „
;qUOfll<a ^Vd
mill»nemi 'niInotUmf
litifunf^levi^W^'>'
^anil*orum ' ne„m*mi
laid°ndcauf 7°ntcs'Ta-
w>^*'^4 quiiafn-
,lb«sriovuminr,ft •
^Hmil^
«.prjEcipuein^^,
xbaillainCarmbcpramaro
crnianicum innuunt rcfpexiffc
wnm&ipfebiformis:
ijfiscorpmmemkis
ui tentttm dirigit trcnm
vetubus Hic ^njiille «imra, &c.
ita dicm natakm ^ngiij?» nati
m, ut outabatur, horofcopante
imaeinDodecamorio fcdispof- Aq_»»:
ium,fcaindumquofdamfabu. *""■
quila in Ccclum aveftus, & ob j"1""'
« adamatus, ejufque minifter,
volunt effe deuulionem ?rome- i><»*1
<rrht filis Efimethei, diluvio illo
je & Germtnicm ipfumnominans
i urnam indicare undas infeftas,
am & ulrimam inhabitant Zo- [iicu
m SyrU vocantur a noftro Pm**.
:reomncspifcesputavit,quos
hcClementtAltx.wi*™™
i{^«».A,«:ammfpeciceos
5?
TYCHONIS BRAHE
C A L C V L V S',
PLANETARVM CVRSVS,
£ T
ALTITVDINES
Ob oculos ponem.
Hujustypi
author.
Calculusdt
ftanr. & al-
titudinum.
Difpofitio
corporum
Ccclcfliuin
inccrra.
Caufi in-
ccrtitudi-
<iis.
Ignoranria
noftra.
itr.
Ignoratitix
noilrx ex- .
eniplum.
TYCHO-
ORPORUM' C OE L E-
S TIU M Ordinem & Difpofitio-
ncm divcrfis Hypothefibus Planif-
phxi ice &Scenographice dcpi&am,
&dcfcriptam Akitudines & Diftan-
tix fcquuntur, Planetarum cumpri-
mis, quas prxfcnsTypus oculis con-
fpiciendas fubiicit. Ex Calculo Ty-
chonico cum anno 16 5 r. edidit lo-
hannes Mejerus'Hufum. Cimb. Mathematicus infignis, &
Friderico III. Danix Rcgi, ac Friderico IV. Hxredi Nor-
wegixdcdicavir, quem ob elcganriam; &artificiiprxftan-
tiam cxreris adjungcrc operx pretium duximus. Calcu-
lum Diftantiarum & Altitudinumquodartincr divcrfimo-
deadiverfisproponitur. Nccmirum, cum Hypothcfion,
& Syftcmatum conftrudionibus Aftronomi in divcrfas ab-
eant fcntcntias, ac proinde omnino ncccffarium fit, ut Cal-
culus Corporum Ca'lcftium difpofitioncm , & digeftio-
nem prxfuppofiram fcquatur. Hxcipfa cnimobfuamin-
ccrtitudinem in controverfiamabducla, & ha&enus non-
dum certo & indubitato pronunciato dcfinita facit, ut Cal-
culus cx ipfa origincm fuamduccnscriamproccrro&in-
dubitato haberi ncqucat. Occafio autem hujus diffcnfus
inter Aftronomos , ut hadtenus fxpe a nobis didrumeft,
proficifcitur ab Oculo & inftrumentis, intcr quos mcnfo-
rcs, & rcm dimctiendo inquirendam nulla eft certe pro--
portio, &nullapcnitusconvcnicntia. Ac cum ipfa Tcrra
ingentis magnitudinis molcm comprehcndcns, fi cum ca>
tcris totius Univcrfi Corporibus confcratur, nihilominus
pro minimo puncro habcri & cenferi ab Aftronomis fo-
leat, quo loco habcnda oculum & inftrumcnra, fine quibus
in hac dimcnfionc nihil effeciui dari porcft, purabimus?
Paret hinc, quantum illud fit, quod adhuc ncfcimus miferi
nos Mortalcs,qui cxigua',& fuperficiarix alicujus cognitio-
nisglorioia nostam magnifice cffcrre audemus, omnino
non pcrpcndcnres, quam nobis domi fir curta fupellex. Lu-
ccmDivinam,totius Univcrfirarisfpcculumlucidiffimum,
amifimus:Cimmeriis tenebris immerfa ratio noftra nihil vi-
dct: Extcrni fenfus nonnifi cxtcrna percipiunt, & in iis pcr-
cipiendis haud multo meliore conditionc,quam cxtcra ani-
malia, urunrur: Imonifi unicum illud nobis rcftarct, quod
pcr Chriftum recuperaram lucem & falurem priftinam no-
bis rccipcrc liccat, profe&o longe infra brutorumaniman-
tium conditionem furnri cffemus. Aureum illud yvZfh 01-
ewrcv, ad noftri ipforum cognirionem, & pJrveftigarioncm
ferio nos cxiftimulans, fupina ncgligenriafufque dequcha-
bcnrcs, & nos ipfos dimcriri ncfcicnrcs , cceluni torum
quanrum, pcAxftigarc, & rarionis noftrx ccccx decempe-.
dis incptiffimis pcrmctiri molimur, nihilo tamen fapientio-
res, & prudcntiores, aut ccrtiores noftris inanibus cona-
tibus rcddiri, quam illi, quimaximo conaru maximasnu-
gasagcntes, intcncbris iuccm, & in noftc diem quserere
•conanrur. Ignoranria: noftrae excmplumpropononorilli-
mum : ScminisHumanicxmafculino, &foemininofper-
mare mixri, ac in urcro fceminino conccpri chaos admiran-
dum, homincm producit omnibus fiiis mcmbris abfolu-
tum, & per annorum fcriem dcftinatum, abiufantia fua
ufquc ad fincm prafixum , fivc brcviore, iive prolixiore
curriculodecurrcntem. Hocficriquotidieexpcrimur, vi-
demus, &novimus : quo paftoautemfiat, planeignora-
mus. Dicat jamaliquis, quopactoextamuniformi, hu-
mido &aquofoliquore, tamexigua paucitate utcrum in-
greffo, tot tam diverfa: naturx & formx mcmbra, & par-
tes adeo divcrfx, & difcrepantes prodeant. Acumine mcn-
tis tux perfpicaciftimo pcrquirc, & intima Naturx penc-
tralia rimare, ur rarioncm rcddcre qucas, quomodo ex
Mareria ram uniformi & fimilari, fabrica tam admirandi
corporis, tot diffimilaribus parribus conftanris exiftcrc po-
tucrir. Dicquxfo, quaproportionccundtafuntdifpofita^
Ob quam caufam tali ordinc funr digefta * Cur huic mcm-
bro & parti liic, illi illc locus affignatus eft > Cur hanc for-
mamhxc, iliam alia parsinduit? Quare unum mcmbrum
his, aliudaliispropricraribus &viribusornarumcft > Quis
fuir ordo, quis fuit progreffus naturalis , & intcrni iilius
Archircdti, qucminomnibusejuftnodipartibus & mem-
bris diffimillimis, cx materia adeo uniformi, & fimili figuri
in oculos cadcnre formandis ufurpavir > Quis fuir idcm
Archireftus arrificiociffimus qui ranro arrificio fabricam
illam difpofuit & dlgcffir? Q^re prxfixumilludfcptcm,
autnovcmMenfium, & non majus aclongius, autminus
&breviusrcmpusadhujus fabricx efformarionemdefina-
tum eft > Caput in fublimc credium, &fapienrixquidcm
fcdcm atque arcem conftitutum, lcd proh dolor nimis frc-
qucntercademvacuumexamina, & indica , qua rafione
ex rot diffimilaribus, & diverfiffimam naruram habenribus
parribusconftans, & compatlum extam uniformi Scmi-
nisMareria emerfcrir >. A capite adreliquaspartcsdcfcen-
de, &formx, figurx, firus, proporrionis, & cxterarum
proprietatum ac virium cuique dcftinararum caufas, & oc-
cafiones mihi demonftra. llefera porro intcrnaCorporis
penetralia, &perquire, ob quam caufam, &quapropor-
tione Stomachus, cpar, cor, pulmo, licn, renes, & cxtera
vafa intcrna occupaverinrfcdcsillas, quas obrinere cadem
fcimus >. quod cuivis munus incumbar >. qua rarione im-
pofiri muneris cxccurjoncdefunganrur> Quxcujufquefint
fermenta, digeftioncs, cxcrcriones, attraaioncs, & rcli-
qux yltopricrates, quibus pollenr , &adconfervationem
totius Corporis Humanimirandumin modum confpirantj
Innumerafunt ejufmodi, qux ignotiffima nobis evidentif-
fimo indicio convincunt^ Stultos nos morrales, quircr-
ram ignoramus, ccelurh perfcrutari, &CccleliiumCor- Mortaiium
porum ordinem, difpofitionem, naturam, & propricrares ""'""a-
expifcari, cumtamen partium noftrarum inrernarum co-
gnirione dcbira deftituamur.
Nil mortalib/fs arditum efi:
Calum ipfumpetimusjluhitia: neque .
Per noftrum patimnr fcelus
Iractmda lyvem poncrefulmina.
Quod Horatins Ode 3. Itb. 1. rccte moner , & nos miferi
morralcscxperimur, quiignoranriam, & ccccitatcm ftul-
titix & malitix noftrx prxmia ferimus. Sed excmplum '
propofitum Magnis illis Pliilofophis, & Magiftris no-
ftris,
^uifohfapitint, rcliquis errantibus ttmbris,
Excuticndum, & cnuclcandumrelinquo, atquead Calcu-
lum Tychonicum me rccipio.
P 2
CAL-
*c«,. S'Pailos fl,rn . „
;qUOfll<a ^Vd
mill»nemi 'niInotUmf
litifunf^levi^W^'>'
^anil*orum ' ne„m*mi
laid°ndcauf 7°ntcs'Ta-
w>^*'^4 quiiafn-
,lb«sriovuminr,ft •
^Hmil^
«.prjEcipuein^^,
xbaillainCarmbcpramaro
crnianicum innuunt rcfpexiffc
wnm&ipfebiformis:
ijfiscorpmmemkis
ui tentttm dirigit trcnm
vetubus Hic ^njiille «imra, &c.
ita dicm natakm ^ngiij?» nati
m, ut outabatur, horofcopante
imaeinDodecamorio fcdispof- Aq_»»:
ium,fcaindumquofdamfabu. *""■
quila in Ccclum aveftus, & ob j"1""'
« adamatus, ejufque minifter,
volunt effe deuulionem ?rome- i><»*1
<rrht filis Efimethei, diluvio illo
je & Germtnicm ipfumnominans
i urnam indicare undas infeftas,
am & ulrimam inhabitant Zo- [iicu
m SyrU vocantur a noftro Pm**.
:reomncspifcesputavit,quos
hcClementtAltx.wi*™™
i{^«».A,«:ammfpeciceos
5?
TYCHONIS BRAHE
C A L C V L V S',
PLANETARVM CVRSVS,
£ T
ALTITVDINES
Ob oculos ponem.
Hujustypi
author.
Calculusdt
ftanr. & al-
titudinum.
Difpofitio
corporum
Ccclcfliuin
inccrra.
Caufi in-
ccrtitudi-
<iis.
Ignoranria
noftra.
itr.
Ignoratitix
noilrx ex- .
eniplum.
TYCHO-
ORPORUM' C OE L E-
S TIU M Ordinem & Difpofitio-
ncm divcrfis Hypothefibus Planif-
phxi ice &Scenographice dcpi&am,
&dcfcriptam Akitudines & Diftan-
tix fcquuntur, Planetarum cumpri-
mis, quas prxfcnsTypus oculis con-
fpiciendas fubiicit. Ex Calculo Ty-
chonico cum anno 16 5 r. edidit lo-
hannes Mejerus'Hufum. Cimb. Mathematicus infignis, &
Friderico III. Danix Rcgi, ac Friderico IV. Hxredi Nor-
wegixdcdicavir, quem ob elcganriam; &artificiiprxftan-
tiam cxreris adjungcrc operx pretium duximus. Calcu-
lum Diftantiarum & Altitudinumquodartincr divcrfimo-
deadiverfisproponitur. Nccmirum, cum Hypothcfion,
& Syftcmatum conftrudionibus Aftronomi in divcrfas ab-
eant fcntcntias, ac proinde omnino ncccffarium fit, ut Cal-
culus Corporum Ca'lcftium difpofitioncm , & digeftio-
nem prxfuppofiram fcquatur. Hxcipfa cnimobfuamin-
ccrtitudinem in controverfiamabducla, & ha&enus non-
dum certo & indubitato pronunciato dcfinita facit, ut Cal-
culus cx ipfa origincm fuamduccnscriamproccrro&in-
dubitato haberi ncqucat. Occafio autem hujus diffcnfus
inter Aftronomos , ut hadtenus fxpe a nobis didrumeft,
proficifcitur ab Oculo & inftrumentis, intcr quos mcnfo-
rcs, & rcm dimctiendo inquirendam nulla eft certe pro--
portio, &nullapcnitusconvcnicntia. Ac cum ipfa Tcrra
ingentis magnitudinis molcm comprehcndcns, fi cum ca>
tcris totius Univcrfi Corporibus confcratur, nihilominus
pro minimo puncro habcri & cenferi ab Aftronomis fo-
leat, quo loco habcnda oculum & inftrumcnra, fine quibus
in hac dimcnfionc nihil effeciui dari porcft, purabimus?
Paret hinc, quantum illud fit, quod adhuc ncfcimus miferi
nos Mortalcs,qui cxigua',& fuperficiarix alicujus cognitio-
nisglorioia nostam magnifice cffcrre audemus, omnino
non pcrpcndcnres, quam nobis domi fir curta fupellex. Lu-
ccmDivinam,totius Univcrfirarisfpcculumlucidiffimum,
amifimus:Cimmeriis tenebris immerfa ratio noftra nihil vi-
dct: Extcrni fenfus nonnifi cxtcrna percipiunt, & in iis pcr-
cipiendis haud multo meliore conditionc,quam cxtcra ani-
malia, urunrur: Imonifi unicum illud nobis rcftarct, quod
pcr Chriftum recuperaram lucem & falurem priftinam no-
bis rccipcrc liccat, profe&o longe infra brutorumaniman-
tium conditionem furnri cffemus. Aureum illud yvZfh 01-
ewrcv, ad noftri ipforum cognirionem, & pJrveftigarioncm
ferio nos cxiftimulans, fupina ncgligenriafufque dequcha-
bcnrcs, & nos ipfos dimcriri ncfcicnrcs , cceluni torum
quanrum, pcAxftigarc, & rarionis noftrx ccccx decempe-.
dis incptiffimis pcrmctiri molimur, nihilo tamen fapientio-
res, & prudcntiores, aut ccrtiores noftris inanibus cona-
tibus rcddiri, quam illi, quimaximo conaru maximasnu-
gasagcntes, intcncbris iuccm, & in noftc diem quserere
•conanrur. Ignoranria: noftrae excmplumpropononorilli-
mum : ScminisHumanicxmafculino, &foemininofper-
mare mixri, ac in urcro fceminino conccpri chaos admiran-
dum, homincm producit omnibus fiiis mcmbris abfolu-
tum, & per annorum fcriem dcftinatum, abiufantia fua
ufquc ad fincm prafixum , fivc brcviore, iive prolixiore
curriculodecurrcntem. Hocficriquotidieexpcrimur, vi-
demus, &novimus : quo paftoautemfiat, planeignora-
mus. Dicat jamaliquis, quopactoextamuniformi, hu-
mido &aquofoliquore, tamexigua paucitate utcrum in-
greffo, tot tam diverfa: naturx & formx mcmbra, & par-
tes adeo divcrfx, & difcrepantes prodeant. Acumine mcn-
tis tux perfpicaciftimo pcrquirc, & intima Naturx penc-
tralia rimare, ur rarioncm rcddcre qucas, quomodo ex
Mareria ram uniformi & fimilari, fabrica tam admirandi
corporis, tot diffimilaribus parribus conftanris exiftcrc po-
tucrir. Dicquxfo, quaproportionccundtafuntdifpofita^
Ob quam caufam tali ordinc funr digefta * Cur huic mcm-
bro & parti liic, illi illc locus affignatus eft > Cur hanc for-
mamhxc, iliam alia parsinduit? Quare unum mcmbrum
his, aliudaliispropricraribus &viribusornarumcft > Quis
fuir ordo, quis fuit progreffus naturalis , & intcrni iilius
Archircdti, qucminomnibusejuftnodipartibus & mem-
bris diffimillimis, cx materia adeo uniformi, & fimili figuri
in oculos cadcnre formandis ufurpavir > Quis fuir idcm
Archireftus arrificiociffimus qui ranro arrificio fabricam
illam difpofuit & dlgcffir? Q^re prxfixumilludfcptcm,
autnovcmMenfium, & non majus aclongius, autminus
&breviusrcmpusadhujus fabricx efformarionemdefina-
tum eft > Caput in fublimc credium, &fapienrixquidcm
fcdcm atque arcem conftitutum, lcd proh dolor nimis frc-
qucntercademvacuumexamina, & indica , qua rafione
ex rot diffimilaribus, & diverfiffimam naruram habenribus
parribusconftans, & compatlum extam uniformi Scmi-
nisMareria emerfcrir >. A capite adreliquaspartcsdcfcen-
de, &formx, figurx, firus, proporrionis, & cxterarum
proprietatum ac virium cuique dcftinararum caufas, & oc-
cafiones mihi demonftra. llefera porro intcrnaCorporis
penetralia, &perquire, ob quam caufam, &quapropor-
tione Stomachus, cpar, cor, pulmo, licn, renes, & cxtera
vafa intcrna occupaverinrfcdcsillas, quas obrinere cadem
fcimus >. quod cuivis munus incumbar >. qua rarione im-
pofiri muneris cxccurjoncdefunganrur> Quxcujufquefint
fermenta, digeftioncs, cxcrcriones, attraaioncs, & rcli-
qux yltopricrates, quibus pollenr , &adconfervationem
totius Corporis Humanimirandumin modum confpirantj
Innumerafunt ejufmodi, qux ignotiffima nobis evidentif-
fimo indicio convincunt^ Stultos nos morrales, quircr-
ram ignoramus, ccelurh perfcrutari, &CccleliiumCor- Mortaiium
porum ordinem, difpofitionem, naturam, & propricrares ""'""a-
expifcari, cumtamen partium noftrarum inrernarum co-
gnirione dcbira deftituamur.
Nil mortalib/fs arditum efi:
Calum ipfumpetimusjluhitia: neque .
Per noftrum patimnr fcelus
Iractmda lyvem poncrefulmina.
Quod Horatins Ode 3. Itb. 1. rccte moner , & nos miferi
morralcscxperimur, quiignoranriam, & ccccitatcm ftul-
titix & malitix noftrx prxmia ferimus. Sed excmplum '
propofitum Magnis illis Pliilofophis, & Magiftris no-
ftris,
^uifohfapitint, rcliquis errantibus ttmbris,
Excuticndum, & cnuclcandumrelinquo, atquead Calcu-
lum Tychonicum me rccipio.
P 2
CAL-