Cellarius, Andreas: Harmonia Macrocosmica Sev Atlas Universalis Et Novus: Totius Universi Creati Cosmographiam Generalem, Et Novam Exhibens (Amsterdam, 1661)

H A R M O N I M

Fol. t

MACROCOSMICiE

P R M L O Q_ V I U M.


OTUM UNIVER-
SUM CREATUM,
sive omnium totiusFabricae
sZjL MundanasOrbium, & par-

Ratio no.
stra cccca,

Universi
Crcari dc-
lcriptio dif-
ficillima.

%m$3k tium construdtionem, dispo-
!|$s|s§& sitionem, naturam, & pro-
v^§^^ prietatesexadta, & accurata
descriptione ob oculos po^
nere, ardua, difficilis, &humanxrationisca-
ptum, &viresexuperans molitiojureaestimatur.
Tenebris enim , ac densissimaecaligini involuta
ratio nostra hadtenus proprium suum domicilium
ignorat, &terrcn3esuperficiei affixa, quaspedi-
bus subjecTa iunt, vix isrrellet5tu fiixredoratur ;
tantumabest, utinnumerabilium Corporumcce-
lestium molem illam immensam terrenum hoc
pundtum nostrum ambientem perspiciat. In ter-
restrisglobisuperficiario ambituha:rens, & ober-
rans, externorum sensuum adminiculo admo-
duminccrto&lubrico, acssepissimehallucinanti
fallacia decipiente, quasvis res indagare, & ex
effedtis ad cognitionem, & judicium instrumentis
rrspostcro respondens delabi cogitur. Prseposterus hic in-
otmod"11 quirendi &cognoscendimodus, quo aremotissi-
«titur. m^ Confusissima, &latissimasuperficieiextremi-
tate&circumferentiaperobscurissimas, &cras-
sissima caligine tedtas vias centri cognitionem nos
miseri mortales penetrare molimur,fons & caput
estobscurissima; nostrse ignorantia;, & errorum
infinitorum, quibus, tanquam monstrosis Chi-

msens, lngenianostratcrquemus, &vexamus. In
terram, universseMachmasrreatse punCtum de-
trusi sumus, & tamen omnium rerumhospites,
& ignari in propria nostra commoratione versa-
mur, omnino nescientes, quomodotam foris,
quamintusconstitutasit; quidpenetralibussuis
intimis compledtatur;quo padtocompages adeo
gravis cohaereat; quid causse sit, quod tot tam
diversissimse naturaj, ac proprietatisterrse, & re-
giones inveniantur; unde hominibus tanta diver-
sitas quoad corpus , mores, & animum oriatur.
Infinita ejusmodi sunt, qux cognitionem nostram
fugientia crassam nostram ignorantiam produnt,
in quibus eruditio nostra larvata & fucata miris
hariolationibns, &conjedturisoberrat, aliquid
saltem esfutiens, ne omnino nihil scire , sed ali-
Effcflavix, quid nosse vulgo videatur. Effedta nobis segre
eaufenun- jnnotescunt, & in sensus nostros incurrentia ta-
bisinnotc- men faciunt, ut in iis dignoscendis , sxpissime
hallucinemur : Causse a quibus proficiscuntur,
modi, perquosexistunt, & abstrusioris cogni-
tionis cxtera omnia nobis ignotissima sunt. Hinc
jure ac merito praedicatur:
Felix, qui potuit rerum cognofcere cdttjas-,

Eruditio
larvata.

scunt

Quae profedid abstrusissimx , & intricatissima}
plaeraque rationem nostram caligantem latent, &
latendo faciunt, navidendout nihil videamus,
&nae intelligendo j ut nihil intelligamus. JamQs**:.
, v /-? li r\ /^S^. . ■ CcelcftibuJ
vero extra Cancellos nostros angushssimis termi- corporibu
nis circumscriptos evagantes, & in vastissimumil- £££»»*!
ludspatium, tam inefrabilem tot molium ccele-
stium multitudinem compledtens, oculis & men-
te excurrentes quid quaslb ccgnitionis, quid no-
titiae, quidscientiae nobis acquirimus ? quamsa-
pientiam nobis comparamus ? Nutn quis de na-
turae, proprietatis, &virium, quibus ccelestia
eorporadivinitusprsdita sunt, cognitione sinon
solida, tamen aliqua duntaxat gloriari poterit ?
Cundta, quae de iisscimus, per effeaa, atque ita
v?-i^v,(s^Jli^v [enCus exteriores collegerunt,&
experientixdiuturnae, ac plurimorumannoruni
decursus adjumento posteritati tradiderunt.Haec
iisdem fulcris innixa, & iisdem viis progressa, quaj
accepit, summo studio elaborare, & ad perfedrio-
nisgradumaliquemdeduceremolitaest. Oculus
in hocnegotiocundta metitur, &machinis variis
in eum usum aptatis, dimensionem Corporum
Ccelestium, quantitatem, magnitudinem, situm ,
distantiam, & motum indagando &mensurando
absolvit. Qua in refeliciora haec nostra tempo-
ra ^ntiquis, & subtiliora essefateor, quae Tubi Tubusop-
Optici superioribusannis inventiauxilio, suum
Corpora illa permetiendi studium, & molimen
mire promoverunt. Quo per se laude dignissimo
quid tandem quaeso prasstitum est ? Credibilis
aliquaquantitas, &magnitudo, verisimilis qui-
damsitus, distantiaquaedamapparens, &motus
nonnullus ad verum aliqua ratione accedens
prodiisse videtur, in quibustamenartisperitissi-
mosintersemiris dissensionibus disfidere, & di-.
scordare cernimus. Externi sensus nos cundta do-
cuerunt; Experientia quotidiana ex crebris ob-
servationibus ab oculo fabricata fundamentafir-
mavit•■) Ratio iisfundamentis innixaHypotheses Hypoth«-
concinnavit, ad quarum normam, quicquid hics""
agitur, dirigendum est. In hisipsis quam in diver-
sas sententias abeant authores, quorum hi tales,
illialiasfabricantur,hitali,il]i alioordineCoele-
stiaCorpora disponunt, tam estnotum, quam
quod notissimum. Necmirum. Oculienim , & ocuius&
machinarum ad dimensionem solitam adhibita-
rum ad immensam illam vastitatem , & vastissima
illaCorporaquajnam Proportio esse potest? Con-
cedi aliquaforsan posset distantia inter Terram
&Lunam cceleste corpus terrarum Orbiproxi-
mum, &fortean dimensioneraaliquamnonre-
spuens : Atquadimensionc quis proportiondm
investigabit Corporum illoruui vastissimorum,
(a) quaj