DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.3184#0307
i5o
T H E O R I A
TRIUM SlIPERIORUM
PLANETARUM
SATURNL JOVIS,'ET MARTIS.
Motus in
longitudi-
ncm, & la-
titudincm.
Motus in
Ecccntrico«
AfFcaioad
Solcm*
TrcsPlanc-
tx Superio-
rescum So-
le Conjun-
cli.
Stationarii.
Retrogradi.
SoliOppo-
fiti.
Stationarii.
Ad Con-
jun&ioncm
rcvcrli.
Epicycli
Plancta-
nim.
Lunae.
Saturni.
Jovis.
A T U R N I y j O- fed fola quantitate difcrepant , c^mque ob
V I S , ET M A' R - caufam uno hoc Schemate Urano-
T I S , qui tres TlaneU no- g k. a p h i c o in oculorum obtutu , confpe-
minari Superiores folent? Mo- &uque ponuntur, fequentique Descki^
tus non forma , aut modo , p t i o n e illuftrantur.
fSOL&LUNA Planeu CMajores dicuntut, quia majorc Corporum fuorum magnitudinc in
oculorum confpc&u verfantur.
\ SATURNUS, JUPITER, MARS, VENUS, & MERCURIUS UMinores
^ Planeu nuncupantur, idco quod longius e confpc&u rcmoti minorc Corporum fuorum quan-
titate fub afpe&um veniunt. Hi funt vcl Superiores, vci Jnfcnores: Illi careros Pknetas cum
TerraCirculis five Orbibus fuisincludunt $ Hi Orbibus Superiornm Planetarum ambiuntur.
SUPERIORES PLANET/E, SATURNUS, JUPITER, MARS Confideran-
tur vel Communiter ratione communium Affeclionum, ejr Proprietatum, velParticulariter ejrfpecia-
tim ratione particularium & propriarum JjfecJionnm ejr Proprietatum.
Communes Affectiones &Propkiet at e s funt tres.
I. Motus tdm in longitudinem qnam in Latitudinem fibi fere fiint fimiles, atquc idco hi tres
Planeu fimiles etiam habent Orbes, ut Deferentes Apog&um, ejr Perigdttm, Eccentricum,
Epicyclum, & iEquantem. Sunt autempluribus, quam^/fic Luna Motunm diverfita-
tibus obnoxii, atpaucioribus , qijam Venus & Mercurim. Iny^/////wetiamqualitate
thmfccundum Longitudinem, quam Latitndinem adeo inter fe conveniunt, utnihil
nifi folam quantitatis difcrcpantiam admittant.
II. In Eccentrico fimili, qua Sol, ratione provecti, cum codem hoc Planeta in eo convc-
niunt, quod modo altiore curfu fuo majus tcmporis intcrvallum confumant, ac pro-
inde tardiore progreffu Periodi fuae abfolutionem promoveant.
III. Eodem modo ad Solem, tanquam Regem fuum, affe&i funt 5 Nam ab una corum
cum Sole Conjunclione cmmmfuuminEpicycloabfolvunt, cujus C/w///beneficio mo-
do ftare, modo proccdere fubito , modo prorfus retrocedere vidcntur. Perpetua au-
tem ipforum & Solis eft Harmonia, utpotequi quafi pcrpctua lcgeita circumaguntur,
ut \v£otum Motus in Epicyclis acceffui, &receffui Solis aptiffima convenicntia rcfpon-
deant, & reverentix Regi fuo debitx teftes fint. In omni enim Conjunclione fc cum Rege
fuoconjungentcsinfummai^/V^f//fui A bfide fcdcnt, quafi digrcffi in extimas didlio-
num fuarum oras, ut cumreverentia Regipraffentilocum cedant, & quafi ex interval-
lo mandata Regia cxpe&cnt. Poft Conjunclionem cum Sole, curfum fuum celcriorem
rcccdcndo promovente, ipfi de fummitate Epicyclimi fcnfim defccndunt, quafi comi-
taturi Rcgem fuum, ac tamdiu ipfum fequuntur, doncc tertiam Zodiaci partem cmcn-
fus Sol, quatuor Signorum interftitio ab ipfis reccffit. Quo tcmporc, quafi rcrum fua-
rum fatcgerinc, aliquotdierumipatioimmoticonfiftunt, autconfiftcrc videntur, Re-
gemfuum, cuiquafi valedicunt, longius abeuntem profpettantes. Inde rcgrcfll imas
£/>/V)T//fuipartespctunt, Stin OppoftioneSolis perindeverfantur, ac fi Regisfuiabfen-
tiamlugerent, atqucpraefentiam cjusfummo defiderio cxpttcrcnt. Ex Oppoftione, Sc
ima Epicycli partc contra Ordinem Signorum afcendendo feftinantcs , Regi fuo accedenti
obviam procedunt, eundemque quatuor Signorum Spatio, five Trigoni intervalio ad-
huc abfcntcm, quafi falutatione humili excipiunt, dum aliquot dierum Stationc com-
morantur. Hinc re&o curfu fecundum Ordinem Signorum Soli appropinquanti prxcc-
dcntes cum laetitia Epicyclorum, & quafi arcium fuarum faftigia rcpetunt, & Soli proxi-
mumlocumconccdentcsadC^;«^/V^/»rcdeunt. Hacc Motuum Soli, & tribus Sn-
perioribm planetls convenientium perpetua Harmonia pulcherrimarum Virtutum imagi-
nes ob oculosponit, &: latiifimumPhilofophandicampumapcrit, qucm hacvice in-
gredi pcr praefcns inftitutum noftrum nobis non licct,
Quantum vcro ad ipfos horum trium Planetarum Epicyclos attinct, ii funt admodum ma-
gni, &quidcm proratione & proporrione Orbium, quos iifdcm Planeu ctiam ma-
gnis pouidcnt. LnnaEpicyclusomnium eftminiinus, utpote cujus Diameter comprc-
hcndit totius Terra Diametmm quinquics cum fcxtante,id eft , milliaria Gcnnanica
S 886f fiDiametro Terra 1720.milliaria Gcrmanica attribuuntur, 111 calculus Melantho-
?:is illius magni in Phyficls monftrat. Undc conftat , Lunaris Epuycli ambitum five
Circumfcrcntiam comprchcndcrc totius Diametri Terra longitudincm decics fcxics,
&pra:tercaquinqucc)usvigcfimasprimash,c. milliaria Gcrmanica 2 79^9- Enimvcro
Z«^r//^/r^/»ycftmagnitudinc.longcinfra£/'/^/willos, quitrcs Snperiores Planetas
circumvchunt. Sattirni Epicycltts, triumiftorum minimus Diametrum habctlongitudi-
ncfua DiametrosTerr* 2298. a-quantcm : Iovis major Epicycltts Diametri longitudinc
2743.
<
<
T H E O R I A
TRIUM SlIPERIORUM
PLANETARUM
SATURNL JOVIS,'ET MARTIS.
Motus in
longitudi-
ncm, & la-
titudincm.
Motus in
Ecccntrico«
AfFcaioad
Solcm*
TrcsPlanc-
tx Superio-
rescum So-
le Conjun-
cli.
Stationarii.
Retrogradi.
SoliOppo-
fiti.
Stationarii.
Ad Con-
jun&ioncm
rcvcrli.
Epicycli
Plancta-
nim.
Lunae.
Saturni.
Jovis.
A T U R N I y j O- fed fola quantitate difcrepant , c^mque ob
V I S , ET M A' R - caufam uno hoc Schemate Urano-
T I S , qui tres TlaneU no- g k. a p h i c o in oculorum obtutu , confpe-
minari Superiores folent? Mo- &uque ponuntur, fequentique Descki^
tus non forma , aut modo , p t i o n e illuftrantur.
fSOL&LUNA Planeu CMajores dicuntut, quia majorc Corporum fuorum magnitudinc in
oculorum confpc&u verfantur.
\ SATURNUS, JUPITER, MARS, VENUS, & MERCURIUS UMinores
^ Planeu nuncupantur, idco quod longius e confpc&u rcmoti minorc Corporum fuorum quan-
titate fub afpe&um veniunt. Hi funt vcl Superiores, vci Jnfcnores: Illi careros Pknetas cum
TerraCirculis five Orbibus fuisincludunt $ Hi Orbibus Superiornm Planetarum ambiuntur.
SUPERIORES PLANET/E, SATURNUS, JUPITER, MARS Confideran-
tur vel Communiter ratione communium Affeclionum, ejr Proprietatum, velParticulariter ejrfpecia-
tim ratione particularium & propriarum JjfecJionnm ejr Proprietatum.
Communes Affectiones &Propkiet at e s funt tres.
I. Motus tdm in longitudinem qnam in Latitudinem fibi fere fiint fimiles, atquc idco hi tres
Planeu fimiles etiam habent Orbes, ut Deferentes Apog&um, ejr Perigdttm, Eccentricum,
Epicyclum, & iEquantem. Sunt autempluribus, quam^/fic Luna Motunm diverfita-
tibus obnoxii, atpaucioribus , qijam Venus & Mercurim. Iny^/////wetiamqualitate
thmfccundum Longitudinem, quam Latitndinem adeo inter fe conveniunt, utnihil
nifi folam quantitatis difcrcpantiam admittant.
II. In Eccentrico fimili, qua Sol, ratione provecti, cum codem hoc Planeta in eo convc-
niunt, quod modo altiore curfu fuo majus tcmporis intcrvallum confumant, ac pro-
inde tardiore progreffu Periodi fuae abfolutionem promoveant.
III. Eodem modo ad Solem, tanquam Regem fuum, affe&i funt 5 Nam ab una corum
cum Sole Conjunclione cmmmfuuminEpicycloabfolvunt, cujus C/w///beneficio mo-
do ftare, modo proccdere fubito , modo prorfus retrocedere vidcntur. Perpetua au-
tem ipforum & Solis eft Harmonia, utpotequi quafi pcrpctua lcgeita circumaguntur,
ut \v£otum Motus in Epicyclis acceffui, &receffui Solis aptiffima convenicntia rcfpon-
deant, & reverentix Regi fuo debitx teftes fint. In omni enim Conjunclione fc cum Rege
fuoconjungentcsinfummai^/V^f//fui A bfide fcdcnt, quafi digrcffi in extimas didlio-
num fuarum oras, ut cumreverentia Regipraffentilocum cedant, & quafi ex interval-
lo mandata Regia cxpe&cnt. Poft Conjunclionem cum Sole, curfum fuum celcriorem
rcccdcndo promovente, ipfi de fummitate Epicyclimi fcnfim defccndunt, quafi comi-
taturi Rcgem fuum, ac tamdiu ipfum fequuntur, doncc tertiam Zodiaci partem cmcn-
fus Sol, quatuor Signorum interftitio ab ipfis reccffit. Quo tcmporc, quafi rcrum fua-
rum fatcgerinc, aliquotdierumipatioimmoticonfiftunt, autconfiftcrc videntur, Re-
gemfuum, cuiquafi valedicunt, longius abeuntem profpettantes. Inde rcgrcfll imas
£/>/V)T//fuipartespctunt, Stin OppoftioneSolis perindeverfantur, ac fi Regisfuiabfen-
tiamlugerent, atqucpraefentiam cjusfummo defiderio cxpttcrcnt. Ex Oppoftione, Sc
ima Epicycli partc contra Ordinem Signorum afcendendo feftinantcs , Regi fuo accedenti
obviam procedunt, eundemque quatuor Signorum Spatio, five Trigoni intervalio ad-
huc abfcntcm, quafi falutatione humili excipiunt, dum aliquot dierum Stationc com-
morantur. Hinc re&o curfu fecundum Ordinem Signorum Soli appropinquanti prxcc-
dcntes cum laetitia Epicyclorum, & quafi arcium fuarum faftigia rcpetunt, & Soli proxi-
mumlocumconccdentcsadC^;«^/V^/»rcdeunt. Hacc Motuum Soli, & tribus Sn-
perioribm planetls convenientium perpetua Harmonia pulcherrimarum Virtutum imagi-
nes ob oculosponit, &: latiifimumPhilofophandicampumapcrit, qucm hacvice in-
gredi pcr praefcns inftitutum noftrum nobis non licct,
Quantum vcro ad ipfos horum trium Planetarum Epicyclos attinct, ii funt admodum ma-
gni, &quidcm proratione & proporrione Orbium, quos iifdcm Planeu ctiam ma-
gnis pouidcnt. LnnaEpicyclusomnium eftminiinus, utpote cujus Diameter comprc-
hcndit totius Terra Diametmm quinquics cum fcxtante,id eft , milliaria Gcnnanica
S 886f fiDiametro Terra 1720.milliaria Gcrmanica attribuuntur, 111 calculus Melantho-
?:is illius magni in Phyficls monftrat. Undc conftat , Lunaris Epuycli ambitum five
Circumfcrcntiam comprchcndcrc totius Diametri Terra longitudincm decics fcxics,
&pra:tercaquinqucc)usvigcfimasprimash,c. milliaria Gcrmanica 2 79^9- Enimvcro
Z«^r//^/r^/»ycftmagnitudinc.longcinfra£/'/^/willos, quitrcs Snperiores Planetas
circumvchunt. Sattirni Epicycltts, triumiftorum minimus Diametrum habctlongitudi-
ncfua DiametrosTerr* 2298. a-quantcm : Iovis major Epicycltts Diametri longitudinc
2743.
<
<