DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.18583#0152
8.
PAPIEROWE OBRAZY DEWOCYJNE
Zabytki zaprezentowane w dwóch poprzednich rozdziałach
pokazują, jak silne było oddziaływanie grafiki na przemiany
ikonografii cerkiewnej wieku XVII. Jej nieobecność w bada-
niach naukowych przyczyniła się do zupełnego zapomnienia no-
wej dla ortodoksji techniki artystycznej. Musiała ona wzbudzać
żywe zainteresowanie w epoce, skoro tak dużo pojawia się naś-
ladownictw w malarstwie cerkiewnym. Źródła literackie pot-
wierdzają, że w środowiskach Lwowa i Kijowa funkcjonowała
ona nie tylko w formie ilustracji książkowej, ale również jako
grafika o charakterze ulotnym. Prace związane z kręgiem Cer-
kwi prawosławnej można porównywać ze średniowiecznymi ry-
cinami typu „Einblattdruck", których zachowało się do dnia
dzisiejszego bardzo niewiele. Były to przede wszystkim drzewo-
ryty, a także miedzioryty wykonywane przeważnie przez anoni-
mowych rytowników, sprzedawane okazjonalnie podczas jar-
marków i odpustów. Szczególną formą druków są ulotki
propagandowe - tak zwane Flugblattern, które publikowano,
często nielegalnie, prowadząc ożywioną polemikę z ówczesną
władzą514. Przykładów grafiki luźnej nie zachowało się
zbyt wiele i mimo powszechności w czasach historycznych
pozostały jedynie nieliczne dzieła sztuki graficznej, przeważnie
wklejone do książek jako wyklejki lub tak zwana makulatura.
51 J. Chrościcki, Sztuka i polityka. Funkcje propagandowe sztuki w epoce Wa-
zów. 1585-1668, Warszawa 1983, s. 23-24.
150
PAPIEROWE OBRAZY DEWOCYJNE
Zabytki zaprezentowane w dwóch poprzednich rozdziałach
pokazują, jak silne było oddziaływanie grafiki na przemiany
ikonografii cerkiewnej wieku XVII. Jej nieobecność w bada-
niach naukowych przyczyniła się do zupełnego zapomnienia no-
wej dla ortodoksji techniki artystycznej. Musiała ona wzbudzać
żywe zainteresowanie w epoce, skoro tak dużo pojawia się naś-
ladownictw w malarstwie cerkiewnym. Źródła literackie pot-
wierdzają, że w środowiskach Lwowa i Kijowa funkcjonowała
ona nie tylko w formie ilustracji książkowej, ale również jako
grafika o charakterze ulotnym. Prace związane z kręgiem Cer-
kwi prawosławnej można porównywać ze średniowiecznymi ry-
cinami typu „Einblattdruck", których zachowało się do dnia
dzisiejszego bardzo niewiele. Były to przede wszystkim drzewo-
ryty, a także miedzioryty wykonywane przeważnie przez anoni-
mowych rytowników, sprzedawane okazjonalnie podczas jar-
marków i odpustów. Szczególną formą druków są ulotki
propagandowe - tak zwane Flugblattern, które publikowano,
często nielegalnie, prowadząc ożywioną polemikę z ówczesną
władzą514. Przykładów grafiki luźnej nie zachowało się
zbyt wiele i mimo powszechności w czasach historycznych
pozostały jedynie nieliczne dzieła sztuki graficznej, przeważnie
wklejone do książek jako wyklejki lub tak zwana makulatura.
51 J. Chrościcki, Sztuka i polityka. Funkcje propagandowe sztuki w epoce Wa-
zów. 1585-1668, Warszawa 1983, s. 23-24.
150