DOI Heft:
Nekrologi
DOI Artikel:Gadomski, Jerzy; Zarnecki, George [Gefeierte Pers.]: Jerzy Żarnecki (George Zarnecki): (12 IX 1915 - 8 IX 2008)
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.20623#0167
Folia Historiae Artium
Seria Nowa, t. 12: 2009
PL ISSN 0071-6723
Jerzy Zarnecki (George Zarnecki)
(12 IX 1915 - 8IX2008)
Jerzy Zarnecki swoją drogę naukową rozpoczął
w latach trzydziestych ubiegłego wieku w Uniwer-
sytecie Jagiellońskim. W czasie drugiej wojny świa-
towej przedostał się do Anglii i tam, jako obywatel
brytyjski George Zarnecki, piastując prestiżowe
stanowiska administracyjne i naukowe oraz specja-
lizując się w badaniach sztuki romańskiej, zyskał
autorytet światowy.
Urodził się 12 września 1915 w Starej Osocie na
Kresach Wschodnich, jako syn inżyniera lądowego
Zygmunta i Julii z Wolszczanów Zarneckich. Po
odzyskaniu niepodległości, śladem wielu uchodźców,
jego rodzina osiadła w Polsce, Jerzy zaś w latach trzy-
dziestych związał się studiami z ówczesnym Zakła-
dem Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego;
1 listopada 1937 został tam młodszym asystentem
(funkcję tę pełnił do wybuchu wojny) a 24 czerwca
1938 uzyskał stopień magistra filozofii w zakresie
historii sztuki na podstawie pracy Malowidła kaplicy
Sw. Krzyża przy katedrze wawelskiej (1470). W latach
tych rozwijał zainteresowania mediewistyczne, pub-
likując kilka prac, także w zakresie historii sztuki
nowożytnej1.
Zmobilizowany jako rezerwista, w pierwszych
dniach września 1939 opuścił Kraków i po kampa-
nii obronnej przedostał się najpierw do Bukaresztu,
a stamtąd przez Włochy do Francji. W szeregach
Wojska Polskiego przeszedł tam przeszkolenie
i uczestniczył w działaniach na froncie francuskim
1940 roku; za wyróżniający się udział w walkach
w Alzacji został odznaczony francuskim Croix de
Guerre oraz polskim Krzyżem Walecznych. Po
upadku Francji dostał się do niewoli niemieckiej, w
1 O naukowej twórczości Jerzego Zarneckiego zob. niżej.
której spędził dwa lata. Ponawiane próby ucieczki
z obozu jenieckiego (dwukrotnie został złapany) za-
kończyły się powodzeniem w roku 1942. Posługując
się sfałszowanymi dokumentami, poświadczającymi
obywatelstwo francuskie, przeszedł południową
Francję i przekroczył Pireneje (pomagającym Mu
w nocnej eskapadzie miejscowym Hiszpanom mógł
się odwdzięczyć ostatnim cennym przedmiotem
— wiecznym piórem). W Hiszpanii został inter-
nowany i spędził w tamtejszym obozie z górą rok,
161
Seria Nowa, t. 12: 2009
PL ISSN 0071-6723
Jerzy Zarnecki (George Zarnecki)
(12 IX 1915 - 8IX2008)
Jerzy Zarnecki swoją drogę naukową rozpoczął
w latach trzydziestych ubiegłego wieku w Uniwer-
sytecie Jagiellońskim. W czasie drugiej wojny świa-
towej przedostał się do Anglii i tam, jako obywatel
brytyjski George Zarnecki, piastując prestiżowe
stanowiska administracyjne i naukowe oraz specja-
lizując się w badaniach sztuki romańskiej, zyskał
autorytet światowy.
Urodził się 12 września 1915 w Starej Osocie na
Kresach Wschodnich, jako syn inżyniera lądowego
Zygmunta i Julii z Wolszczanów Zarneckich. Po
odzyskaniu niepodległości, śladem wielu uchodźców,
jego rodzina osiadła w Polsce, Jerzy zaś w latach trzy-
dziestych związał się studiami z ówczesnym Zakła-
dem Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego;
1 listopada 1937 został tam młodszym asystentem
(funkcję tę pełnił do wybuchu wojny) a 24 czerwca
1938 uzyskał stopień magistra filozofii w zakresie
historii sztuki na podstawie pracy Malowidła kaplicy
Sw. Krzyża przy katedrze wawelskiej (1470). W latach
tych rozwijał zainteresowania mediewistyczne, pub-
likując kilka prac, także w zakresie historii sztuki
nowożytnej1.
Zmobilizowany jako rezerwista, w pierwszych
dniach września 1939 opuścił Kraków i po kampa-
nii obronnej przedostał się najpierw do Bukaresztu,
a stamtąd przez Włochy do Francji. W szeregach
Wojska Polskiego przeszedł tam przeszkolenie
i uczestniczył w działaniach na froncie francuskim
1940 roku; za wyróżniający się udział w walkach
w Alzacji został odznaczony francuskim Croix de
Guerre oraz polskim Krzyżem Walecznych. Po
upadku Francji dostał się do niewoli niemieckiej, w
1 O naukowej twórczości Jerzego Zarneckiego zob. niżej.
której spędził dwa lata. Ponawiane próby ucieczki
z obozu jenieckiego (dwukrotnie został złapany) za-
kończyły się powodzeniem w roku 1942. Posługując
się sfałszowanymi dokumentami, poświadczającymi
obywatelstwo francuskie, przeszedł południową
Francję i przekroczył Pireneje (pomagającym Mu
w nocnej eskapadzie miejscowym Hiszpanom mógł
się odwdzięczyć ostatnim cennym przedmiotem
— wiecznym piórem). W Hiszpanii został inter-
nowany i spędził w tamtejszym obozie z górą rok,
161