DOI Heft:
Nowe odkrycia
DOI Artikel:Jasnosz, Stanisław: Nowe stanowiska archeologiczne w połnocno-zachodniej części Wielkopolski
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.26515#0319
Nowe odkrycia
Nouvell es decowertes
Stanisław Jasnosz
NOWE STANOWISKA ARCHEOLOGICZNE
W PÓŁNOCNO-ZACHODNIEJ CZĘŚCI
WIELKOPOLSKI
W przeciwieństwie do innych części Wielkopolski
jej część północno-zachodnia, szczególnie rejon nadno-
tecki, dostarcza stosunkowo niewiele materiału arche-
ologicznego. Głównej przyczyny tego stanu należy się
doszukiwać w warunkach geograficznych, na które
składają się przede wszystkim duże zalesienie (resztki
dawnej puszczy nadnoteckiej) i mało urodzajne, lek-
kie gleby piaszczyste obok łąk i mokradeł. Nie mniej
obszary te od najdawniejszych czasów nie były pu-
stkowiem, przeciwnie legitymują się wielu znalezi-
skami, zwłaszcza z młodszej epoki kamienia. Pasma
wydm utworzone w szerokiej pradolinie Noteci sta-
nowiły dogodny teren dla mniej lub bardziej długo-
trwałego osadnictwa różnych grup ludności. Poniżej
podajemy ostatni materiał z szeregu nowych stanowisk,
stwierdzonych w badaniach powierzchniowych, jako
przyczynek do stanu osadnictwa rejonu nadnoteckiego.
Ryc. 1. Gąbiczyn, pow. Czarnków, stan. 1. Narzędzia
krzemienne. W. n. — Fig. 1. Gąbiczyn, distr. de
Czarnków. Station No 1. Outils en silex. Gr. nat.
Gębiczyn, pow. czarnkowski, stan. 1. Stok pia-
szczystego wzgórza, opadającego ku jezioru połączo-
nego z pasem glinianych gleb w słabo zalesionej oko-
licy stanowi dogodne miejsce dla osadnictwa, znajdu-
jącego odbicie w zebranym tam materiale. Młodszą
epokę kamienia reprezentują rdzenie, wióry, odpadki
i kilka narzędzi krzemiennych, m. in. grocik trapezo-
waty (ryc. 1). Większa ilość ułamków naczyń kultury
łużyckiej z końca epoki brązu (ryc. 2) przy braku spa-
Ryc. 2. Gębiczyn, pow. Czarnków, stan. 1. Ułamki
naczyń kult. łużyckiej. */2 w. n. — Fig. 2. Gębiczyn,
distr. de Czarnków. Station No 1. Fragments de vases
de la civilisation lusacienne. 1h gr. nat.
lonych kości, przemawia za istnieniem tu osady, po-
dobnie jak skorupy, kawałki polepy i bryły żużla że-
laznego są świadectwem osiedla ż okresu rzymskiego
z III w.n.e. (ryc. 3). Na stan. 2, dużej piaszczystej
wydmie otoczonej uprawnymi polami, znajdowała się
osada kuźników z okresu wczesnośredniowiecznego,
poświadczona sporą ilością drobnych kawałków żużla
żel. i ułamkami naczyń obtaczanych (ryc. 4). W od-
ległości ok. 300 m na płn.-zach. od szkoły, w pobliżu
Ryc. 3. Gębiczyn, pow. Czarnków, stan. 1. Ułamki na-
czyń z okresu rzymskiego. Ok. w. n. — Fig. 3. G ę-
b i c z y n, distr. de Czarnków. Station No 1. Fragments
de vases de la periode romaine. En. gr. nat.
20*
Nouvell es decowertes
Stanisław Jasnosz
NOWE STANOWISKA ARCHEOLOGICZNE
W PÓŁNOCNO-ZACHODNIEJ CZĘŚCI
WIELKOPOLSKI
W przeciwieństwie do innych części Wielkopolski
jej część północno-zachodnia, szczególnie rejon nadno-
tecki, dostarcza stosunkowo niewiele materiału arche-
ologicznego. Głównej przyczyny tego stanu należy się
doszukiwać w warunkach geograficznych, na które
składają się przede wszystkim duże zalesienie (resztki
dawnej puszczy nadnoteckiej) i mało urodzajne, lek-
kie gleby piaszczyste obok łąk i mokradeł. Nie mniej
obszary te od najdawniejszych czasów nie były pu-
stkowiem, przeciwnie legitymują się wielu znalezi-
skami, zwłaszcza z młodszej epoki kamienia. Pasma
wydm utworzone w szerokiej pradolinie Noteci sta-
nowiły dogodny teren dla mniej lub bardziej długo-
trwałego osadnictwa różnych grup ludności. Poniżej
podajemy ostatni materiał z szeregu nowych stanowisk,
stwierdzonych w badaniach powierzchniowych, jako
przyczynek do stanu osadnictwa rejonu nadnoteckiego.
Ryc. 1. Gąbiczyn, pow. Czarnków, stan. 1. Narzędzia
krzemienne. W. n. — Fig. 1. Gąbiczyn, distr. de
Czarnków. Station No 1. Outils en silex. Gr. nat.
Gębiczyn, pow. czarnkowski, stan. 1. Stok pia-
szczystego wzgórza, opadającego ku jezioru połączo-
nego z pasem glinianych gleb w słabo zalesionej oko-
licy stanowi dogodne miejsce dla osadnictwa, znajdu-
jącego odbicie w zebranym tam materiale. Młodszą
epokę kamienia reprezentują rdzenie, wióry, odpadki
i kilka narzędzi krzemiennych, m. in. grocik trapezo-
waty (ryc. 1). Większa ilość ułamków naczyń kultury
łużyckiej z końca epoki brązu (ryc. 2) przy braku spa-
Ryc. 2. Gębiczyn, pow. Czarnków, stan. 1. Ułamki
naczyń kult. łużyckiej. */2 w. n. — Fig. 2. Gębiczyn,
distr. de Czarnków. Station No 1. Fragments de vases
de la civilisation lusacienne. 1h gr. nat.
lonych kości, przemawia za istnieniem tu osady, po-
dobnie jak skorupy, kawałki polepy i bryły żużla że-
laznego są świadectwem osiedla ż okresu rzymskiego
z III w.n.e. (ryc. 3). Na stan. 2, dużej piaszczystej
wydmie otoczonej uprawnymi polami, znajdowała się
osada kuźników z okresu wczesnośredniowiecznego,
poświadczona sporą ilością drobnych kawałków żużla
żel. i ułamkami naczyń obtaczanych (ryc. 4). W od-
ległości ok. 300 m na płn.-zach. od szkoły, w pobliżu
Ryc. 3. Gębiczyn, pow. Czarnków, stan. 1. Ułamki na-
czyń z okresu rzymskiego. Ok. w. n. — Fig. 3. G ę-
b i c z y n, distr. de Czarnków. Station No 1. Fragments
de vases de la periode romaine. En. gr. nat.
20*