DOI Heft:
Mikołajczyk, Gabriela: Sprawozdanie z działalności Oddziału w Gnieźnie Muzeum Archeologicznego w Poznaniu za okres 1.7.1956-31.12.1956
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.26515#0315
Gabriela Mikołajczyk
Sprawozdanie z działalności Oddziału w Gnieźnie
Muzeum Archeologicznego w Poznaniu
za okres 1.7.1956-31.12.1956
Compte-rendu de l’activite, de la succursale du Musee Archśologue a Gniezno dans la periode du 1. VII,
1956 au 31. XII. 1958
ORGANIZACJA ODDZIAŁU
Oddział Muzeum Archeologicznego w Gnieźnie pow-
stał zgodnie z planem perspektywicznym rozwoju
sieci muzealnej w Polsce. Powołanie przez Centralny
Zarząd Muzeów i Ochrony Zabytków placówki mu-
zealnej było rzeczą konieczną z uwagi na rolę Gnie-
zna w procesie kształtowania się naszego Państwa
oraz ze względu na liczne zabytki. W dniu 1 lipca
1956 r. Muzeum Archeologiczne w Poznaniu przejęło
od Stacji Archeologicznej Instytutu Historii Kultury
Materialnej PAN w Gnieźnie przy ul. Mieczysława 1,
lokale o łącznej powierzchni 300 m2 wraz z istniejącą
tam wystawą, która stanowiła zalążek Oddziału
i gdzie eksponowane są zabytki pochodzące z badań
archeologicznych prowadzonych w Gnieźnie i na
Ostrowie Lednickim.
W pierwszym roku swego istnienia Oddział korzystał
z funduszów i wszelkiej innej pomocy ze strony Mu-
zeum Archeologicznego w Poznaniu. Poczynając od
1957 r. na cele Oddziału wydzielono z budżetu Muzeum
oddzielne środki finansowe. Wyposażenie Oddziału
składało się w większości ze sprzętu będącą własnoś-
cią mieszczącej się tutaj Stacji Archeologicznej. Do-
piero w ostatnim roku Muzeum Archeologiczne w Po-
znaniu przekazała biurko, szafę biblioteczną oraz
7 regałów.
Po kilkuletnich staraniach czynionych już dawniej
przez Stację Archeologiczną a ostatnio także przez
dyrekcję Muzeum i kierownictwo Oddziału w maju
1958 r. Miejska Rada Narodowa w Gnieźnie przyznała
na cele muzealne lokale parterowe przy ul. św. Jana 9,
o łącznej powierzchni 565 m2. Budynek ten znajdował
się w stanie silnego zdewastowania. W ciągu trzech
miesięcy, po przeprowadzeniu gruntownego remontu
pomieszczeń złożonych z 13 izb i dużego korytarza,
dokonano przeprowadzki. W zakres remontów wcho-
dziły naprawy tynków, podłogi, posadzek, malowanie
wszystkich izb, okien, drzwi i podłóg, naprawa i prze-
róbka instalacji elektrycznych i kanalizacyjnych,
kilku pieców, drzwi zamków itd., dorobienie wszyst-
kich kluczy, wstawienie szyb, założenie zlewów, umy-
walni, muszli itp. Wszystkie te prace wykonano sys-
temem gospodarczym, przez własnych pracowników
ponieważ posiadane środki finansowe były bardzo
skromne. Pomocy przy przeprowadzce, w postaci
pożyczenia samochodu ciężarowego, udzielił Państ-
wowy Szpital w Dziekance. Ponadto pomocą przy
przewożeniu inwentarza i zabytków służyli pracow-
nicy Stacji Archeologicznej.
Wystawa stała, która praktycznie była nie czynna
tylko przez 1 miesiąc, zajmuje obecnie 3 izby, wy-
stawa czasowa mieści się na korytarzu, 3 pokoje
przeznaczone są na pracownie naukowe, 3 na pra-
cownie naukowo-techniczne, tj. kreślarnię, prepara-
tornię i ciemnię fotograficzną oraz 1 na administrację.
Reszta to pomieszczenia gospodarcze, magazyn i ubi-
kacje. Dla uzupełnienia wspomnieć należy, że w lo-
kalach Oddziału znajduje pomieszczenie również
Stacja Archeologiczna IHKM PAN w Gnieźnie.
Osada personalna Oddziału w omawianym okresie
przedstawia się następująco: adiunkt mgr Gabriela
Mikołajczyk — kierownik Oddziału (od 1. 7. 1956 r.),
pomocnik muzealny — Zofia Springer (od 1. 7. 1956 r.),
st. laborant — Zygfryd Różański (od 1. I. 1957 r.) i po-
mocnik muzealny — Maria Wilkosz (od 1. 11. 1957 r.).
DZIAŁALNOŚĆ NAUKOWO-BADAWCZA
Badania terenowe
Systematyczne badania wykopaliskowe prowadzono
w czasie od 23. 7. — 12. 9. 1956 r. w obrębie wczesno-
średniowiecznego grodu na Ostrowie Lednickim w pow
gnieźnieńskim na zlecenie konserwatora wojewódz-
kiego w związku z konserwacją ruin kościoła prero-
mańskiego. Kierowała nimi mgr G. Mikołajczyk jako
jedyny pracownik naukowy Oddziału.
W ramach badań ratowniczych w 1956 r. kierownik
Oddziału zabezpieczył jeden grób skrzynkowy oraz 2
groby podkloszowe z wczesnego okresu lateńskiego
w Kłecku w pow. gnieźnieńskim. Na cmentarzysko
natrafiono w czasie prac ziemnych a o odkryciu po-
wiadomił członek PTA mgr Stefan Kuroszczyk, prze-
wodniczący Prezydium PRN w Gnieźnie.
W czasie od 7. I. — 26. I. 1957 r. kierownik Oddziału
i st. laborant Z. Różański wzięli udział w sondażo-
Sprawozdanie z działalności Oddziału w Gnieźnie
Muzeum Archeologicznego w Poznaniu
za okres 1.7.1956-31.12.1956
Compte-rendu de l’activite, de la succursale du Musee Archśologue a Gniezno dans la periode du 1. VII,
1956 au 31. XII. 1958
ORGANIZACJA ODDZIAŁU
Oddział Muzeum Archeologicznego w Gnieźnie pow-
stał zgodnie z planem perspektywicznym rozwoju
sieci muzealnej w Polsce. Powołanie przez Centralny
Zarząd Muzeów i Ochrony Zabytków placówki mu-
zealnej było rzeczą konieczną z uwagi na rolę Gnie-
zna w procesie kształtowania się naszego Państwa
oraz ze względu na liczne zabytki. W dniu 1 lipca
1956 r. Muzeum Archeologiczne w Poznaniu przejęło
od Stacji Archeologicznej Instytutu Historii Kultury
Materialnej PAN w Gnieźnie przy ul. Mieczysława 1,
lokale o łącznej powierzchni 300 m2 wraz z istniejącą
tam wystawą, która stanowiła zalążek Oddziału
i gdzie eksponowane są zabytki pochodzące z badań
archeologicznych prowadzonych w Gnieźnie i na
Ostrowie Lednickim.
W pierwszym roku swego istnienia Oddział korzystał
z funduszów i wszelkiej innej pomocy ze strony Mu-
zeum Archeologicznego w Poznaniu. Poczynając od
1957 r. na cele Oddziału wydzielono z budżetu Muzeum
oddzielne środki finansowe. Wyposażenie Oddziału
składało się w większości ze sprzętu będącą własnoś-
cią mieszczącej się tutaj Stacji Archeologicznej. Do-
piero w ostatnim roku Muzeum Archeologiczne w Po-
znaniu przekazała biurko, szafę biblioteczną oraz
7 regałów.
Po kilkuletnich staraniach czynionych już dawniej
przez Stację Archeologiczną a ostatnio także przez
dyrekcję Muzeum i kierownictwo Oddziału w maju
1958 r. Miejska Rada Narodowa w Gnieźnie przyznała
na cele muzealne lokale parterowe przy ul. św. Jana 9,
o łącznej powierzchni 565 m2. Budynek ten znajdował
się w stanie silnego zdewastowania. W ciągu trzech
miesięcy, po przeprowadzeniu gruntownego remontu
pomieszczeń złożonych z 13 izb i dużego korytarza,
dokonano przeprowadzki. W zakres remontów wcho-
dziły naprawy tynków, podłogi, posadzek, malowanie
wszystkich izb, okien, drzwi i podłóg, naprawa i prze-
róbka instalacji elektrycznych i kanalizacyjnych,
kilku pieców, drzwi zamków itd., dorobienie wszyst-
kich kluczy, wstawienie szyb, założenie zlewów, umy-
walni, muszli itp. Wszystkie te prace wykonano sys-
temem gospodarczym, przez własnych pracowników
ponieważ posiadane środki finansowe były bardzo
skromne. Pomocy przy przeprowadzce, w postaci
pożyczenia samochodu ciężarowego, udzielił Państ-
wowy Szpital w Dziekance. Ponadto pomocą przy
przewożeniu inwentarza i zabytków służyli pracow-
nicy Stacji Archeologicznej.
Wystawa stała, która praktycznie była nie czynna
tylko przez 1 miesiąc, zajmuje obecnie 3 izby, wy-
stawa czasowa mieści się na korytarzu, 3 pokoje
przeznaczone są na pracownie naukowe, 3 na pra-
cownie naukowo-techniczne, tj. kreślarnię, prepara-
tornię i ciemnię fotograficzną oraz 1 na administrację.
Reszta to pomieszczenia gospodarcze, magazyn i ubi-
kacje. Dla uzupełnienia wspomnieć należy, że w lo-
kalach Oddziału znajduje pomieszczenie również
Stacja Archeologiczna IHKM PAN w Gnieźnie.
Osada personalna Oddziału w omawianym okresie
przedstawia się następująco: adiunkt mgr Gabriela
Mikołajczyk — kierownik Oddziału (od 1. 7. 1956 r.),
pomocnik muzealny — Zofia Springer (od 1. 7. 1956 r.),
st. laborant — Zygfryd Różański (od 1. I. 1957 r.) i po-
mocnik muzealny — Maria Wilkosz (od 1. 11. 1957 r.).
DZIAŁALNOŚĆ NAUKOWO-BADAWCZA
Badania terenowe
Systematyczne badania wykopaliskowe prowadzono
w czasie od 23. 7. — 12. 9. 1956 r. w obrębie wczesno-
średniowiecznego grodu na Ostrowie Lednickim w pow
gnieźnieńskim na zlecenie konserwatora wojewódz-
kiego w związku z konserwacją ruin kościoła prero-
mańskiego. Kierowała nimi mgr G. Mikołajczyk jako
jedyny pracownik naukowy Oddziału.
W ramach badań ratowniczych w 1956 r. kierownik
Oddziału zabezpieczył jeden grób skrzynkowy oraz 2
groby podkloszowe z wczesnego okresu lateńskiego
w Kłecku w pow. gnieźnieńskim. Na cmentarzysko
natrafiono w czasie prac ziemnych a o odkryciu po-
wiadomił członek PTA mgr Stefan Kuroszczyk, prze-
wodniczący Prezydium PRN w Gnieźnie.
W czasie od 7. I. — 26. I. 1957 r. kierownik Oddziału
i st. laborant Z. Różański wzięli udział w sondażo-