DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.29253#0013
I. ARCHITEKTURA
ZESPOŁU OSTROBRAMSKIEGO
Przedstawiony tu zespół architektoniczny składa się z bramy miejskiej, kapłicy
cudownego obrazu Matki Boskiej oraz budynku galerii, przylegającego do krytych
zewnętrznych schodów, prowadzących do właściwego sanktuarium. Całość zespołu
znajduje się poza obrębem muru założenia klasztornego (ił. 1). Układ ten zadecydował
o dokonaniu trudnego wyboru i rezygnacji z omówienia znakomitej architektury
kościoła Św. Teresy oraz zabudowań złączonego z nim klasztoru karmelitów. Temat
aż nadto zasługuje na odrębną, obszerną monografię, szkoda byłoby zatem wtłaczać
go w ramy tej książki, poświęconej samej kapłicy ostrobramskiej, a właściwie
znajdującemu się w niej obrazowi.
Obwarowania Wilna, których fragmentem jest Ostra Brama, mają dość bogatą
literaturę. Wzbogaciły ją ostatnio wyniki badań architektoniczno-archeologicznych,
prowadzonych przez Instytut Konserwacji Zabytków w Wilnie'. We wszystkich tych
opracowaniach brama zwana Ostrą jest wzmiankowana, jednakże nigdy nie była
przedmiotem głównego zainteresowania.
Masywna, kwadratowa wieża wzniesiona została wraz z obwodem murów
obronnych w pierwszych łatach XVI w. Jako jedna z pięciu bram miejskich
wymieniona jest w przywileju wydanym mieszczanom wileńskim przez Aleksandra
Jagiellończyka w dniu 6 września 1503 r.^ Kwestia czasu rozpoczęcia budowy murów
wileńskich została definitywnie rozstrzygnięta przez Henryka Łowmiańskiego. W
doskonałe udokumentowanym wywodzie obalił on punkt po punkcie bałamutne
twierdzenia Teodora Narbutta, jakoby obwarowania Wilna rozpoczęte od budowy
Ostrej Bramy, powstały w łatach 1497—1503 r/ Ustaleniom dokonanym przez
Łowmiańskiego zawdzięczamy też ścisłe określenie daty wydania wspomnianego
9
ZESPOŁU OSTROBRAMSKIEGO
Przedstawiony tu zespół architektoniczny składa się z bramy miejskiej, kapłicy
cudownego obrazu Matki Boskiej oraz budynku galerii, przylegającego do krytych
zewnętrznych schodów, prowadzących do właściwego sanktuarium. Całość zespołu
znajduje się poza obrębem muru założenia klasztornego (ił. 1). Układ ten zadecydował
o dokonaniu trudnego wyboru i rezygnacji z omówienia znakomitej architektury
kościoła Św. Teresy oraz zabudowań złączonego z nim klasztoru karmelitów. Temat
aż nadto zasługuje na odrębną, obszerną monografię, szkoda byłoby zatem wtłaczać
go w ramy tej książki, poświęconej samej kapłicy ostrobramskiej, a właściwie
znajdującemu się w niej obrazowi.
Obwarowania Wilna, których fragmentem jest Ostra Brama, mają dość bogatą
literaturę. Wzbogaciły ją ostatnio wyniki badań architektoniczno-archeologicznych,
prowadzonych przez Instytut Konserwacji Zabytków w Wilnie'. We wszystkich tych
opracowaniach brama zwana Ostrą jest wzmiankowana, jednakże nigdy nie była
przedmiotem głównego zainteresowania.
Masywna, kwadratowa wieża wzniesiona została wraz z obwodem murów
obronnych w pierwszych łatach XVI w. Jako jedna z pięciu bram miejskich
wymieniona jest w przywileju wydanym mieszczanom wileńskim przez Aleksandra
Jagiellończyka w dniu 6 września 1503 r.^ Kwestia czasu rozpoczęcia budowy murów
wileńskich została definitywnie rozstrzygnięta przez Henryka Łowmiańskiego. W
doskonałe udokumentowanym wywodzie obalił on punkt po punkcie bałamutne
twierdzenia Teodora Narbutta, jakoby obwarowania Wilna rozpoczęte od budowy
Ostrej Bramy, powstały w łatach 1497—1503 r/ Ustaleniom dokonanym przez
Łowmiańskiego zawdzięczamy też ścisłe określenie daty wydania wspomnianego
9