DOI Artikel:
Smorąg Różycka, Małgorzata: Bizantyńskie malowidła w prezbiterium katedry pw. Narodzenia Najświętszei Maryi Panny w Sandormierzu - odkrycia niespodziewane i doniosłe
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.25942#0069
figury Adama i Ewy ukryte pod
tynkiem, nadto dolny fragment
figury Dawida (?). Warto przypo-
mnieć, że po drugiej stronie okna
sąsiaduje z tą sceną Boże Naro-
dzenie. Z kolei w obrębie znanej
już z przemalowań Makarewicza
sceny Ukrzyżowania usunięto
wtórny podział wyodrębniający
z kompozycji grupę osób gra-
jących o szatę Chrystusa, w ten
sposób uzyskując monumentalną
scenę rozmiarami bliską omawia-
nej wyżej scenie Narodzin Marii.
W przywróconym pierwot-
nym układzie scen w apsydzie
na pierwszym planie wyraziście
uwydatniła się główna antropo-
centryczno-chrystologiczna myśl
narracji obrazowej, ogniskująca
się w strefie ołtarzowej, gdzie
spełnia się i dokonuje Ofiara
Eucharystyczna. To pierwsze,
dające się uchwycić ukierunko-
wanie treściowe sandomierskiego
programu (ił. 13).
Fryz herbowy
Odrębne miejsce w interpretacji programu sandomierskich fresków powinno
przypaść fryzowi dziewięciu herbów na ścianie północnej, zasłoniętemu baro-
kowymi stallami (il. 14). Wykonany na tym samym narzucie co reszta malowi-
deł w tej części prezbiterium stanowi integralną część koncepcji programowej.
Zanim w szczegółowych kwestiach heraldycznych kompetentnie wypowiedzą
13. Schemat rozmieszcze-
nia malowideł na ścianie
wschodniej prezbiterium
katedry pw. Narodzenia
Najświętszej Maryi Panny
w Sandomierzu.
Oprać, autorka
się znawcy heraldyki polskiej, już na tym wstępnym etapie można wskazać trzy
aspekty tego doniosłego odkrycia: 1) ideowy - to manifestacja symboliki wła-
dzy w kontekście sakralnym; 2) materiałowo-historyczny - zawiera się w fakcie
odkrycia najstarszego przykładu oryginalnej kolorystyki herbów ziem Polski
14. Sandomierz, katedra
pw. Narodzenia Najświętszej
Maryi Panny, fryz herbowy
i rząd świętych niewiast, ścia-
na północna. Fot. autorka
Bizantyńskie malowidła w prezbiterium katedry pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny...
67
tynkiem, nadto dolny fragment
figury Dawida (?). Warto przypo-
mnieć, że po drugiej stronie okna
sąsiaduje z tą sceną Boże Naro-
dzenie. Z kolei w obrębie znanej
już z przemalowań Makarewicza
sceny Ukrzyżowania usunięto
wtórny podział wyodrębniający
z kompozycji grupę osób gra-
jących o szatę Chrystusa, w ten
sposób uzyskując monumentalną
scenę rozmiarami bliską omawia-
nej wyżej scenie Narodzin Marii.
W przywróconym pierwot-
nym układzie scen w apsydzie
na pierwszym planie wyraziście
uwydatniła się główna antropo-
centryczno-chrystologiczna myśl
narracji obrazowej, ogniskująca
się w strefie ołtarzowej, gdzie
spełnia się i dokonuje Ofiara
Eucharystyczna. To pierwsze,
dające się uchwycić ukierunko-
wanie treściowe sandomierskiego
programu (ił. 13).
Fryz herbowy
Odrębne miejsce w interpretacji programu sandomierskich fresków powinno
przypaść fryzowi dziewięciu herbów na ścianie północnej, zasłoniętemu baro-
kowymi stallami (il. 14). Wykonany na tym samym narzucie co reszta malowi-
deł w tej części prezbiterium stanowi integralną część koncepcji programowej.
Zanim w szczegółowych kwestiach heraldycznych kompetentnie wypowiedzą
13. Schemat rozmieszcze-
nia malowideł na ścianie
wschodniej prezbiterium
katedry pw. Narodzenia
Najświętszej Maryi Panny
w Sandomierzu.
Oprać, autorka
się znawcy heraldyki polskiej, już na tym wstępnym etapie można wskazać trzy
aspekty tego doniosłego odkrycia: 1) ideowy - to manifestacja symboliki wła-
dzy w kontekście sakralnym; 2) materiałowo-historyczny - zawiera się w fakcie
odkrycia najstarszego przykładu oryginalnej kolorystyki herbów ziem Polski
14. Sandomierz, katedra
pw. Narodzenia Najświętszej
Maryi Panny, fryz herbowy
i rząd świętych niewiast, ścia-
na północna. Fot. autorka
Bizantyńskie malowidła w prezbiterium katedry pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny...
67