DOI Artikel:
Dworzak, Agata: Dwór Heleny i Jósefa Badenich w Wadowie
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.27279#0265
podziały dookoła otworów okiennych. Rozwiązaniem
nie występującym w Minodze jest boniowanie pokry-
wające całą część parterową oraz dolną kondygnację
wieży, które dodatkowo wzmaga efekt dekoracyjności.
W elewacji ogrodowej wyraźnie zaakcentowano partię
wieży, która otrzymała dekoracyjne nisze z rzeźbami (zob.
wyżej, ii. 9), element również nieobecny u Pokutyńskiego.
Jeszcze w październiku roku 2008 w niszy dolnej kon-
dygnacji wieży od strony elewacji ogrodowej, obecnie
pustej, znajdowała się kamienna urna dekorowana winną
latoroślą83. W tym miejscu nie sposób nie wspomnieć
o silnym aspekcie religijnym, jaki pojawił się w programie
ideowym dworu Badenich, poprzez wprowadzenie na
portyku wejściowym napisu: Z DARÓW BOŻYCH, oraz
umieszczenie figury Marii w typie Immaculaty w niszy
wspartej na konsoli w kształcie uskrzydlonej główki aniel-
skiej w elewacji ogrodowej. W Wadowie próżno z kolei
szukać trójkątnych tympanonów minoskich.
Podobieństwa wykazują partie ornamentalne, w oby-
dwu przypadkach reprezentujące wić roślinną, najczęś-
ciej o układzie symetrycznym. Jest to wynikiem ogólnej
koncepcji i podobnych wzorów, nie zaś konsekwentnego
powtarzania w Wadowie rozwiązań minoskich.
Detal obecny w elewacji ogrodowej Wadowa można
także odnaleźć w krakowskiej willi własnej Antoniego
Łuszczkiewicza usytuowanej przy ulicy Kopernika 30. Ten
wzniesiony w roku 1872 budynek stanowi połączenie form
stylów arkadkowego i tzw. szwajcarskiego84. Analogicznie
jak w Wadowie rozwiązane są tu otwory okienne elewacji
frontowej - południowej (il. 19), a także zachodniej oraz
przylegającej do korpusu wieży w jej drugiej i trzeciej
kondygnacji. Prostokątne okna zamknięte półkoliście
zaopatrzone są dodatkowo w położony powyżej dekora-
cyjny łuk odcinkowy. Również zastosowanie boniowania
pokrywającego całą bryłę można odnaleźć w willi własnej
Łuszczkiewicza.
□
W północnej i wschodniej elewacji wieży (zob. wyżej,
il. 4) w Wadowie zostały umieszczone ryzality ze zblokowanymi oknami uję-
tymi w pilastry, podtrzymujące partie gzymsu. Takie samo rozwiązanie można
dostrzec w gmachu szpitala św. Ludwika z lat 1874-187685, którego szczegółowe
plany opracował Łuszczkiewicz, kierując także budową całości (il. 20). Wpro-
wadził on w dwóch ryzalitach po dwa otwory okienne spięte pilastrami pod-
trzymującymi dekoracyjne belkowanie.
19. Antoni Łuszczkiewicz,
Zofijówka, Kraków, 1872.
Fot. autorka
20. Antoni Łuszczkiewicz,
Szpital dziecięcy św. Lud-
wika, Kraków, 1874-1876.
Fot. autorka
83 Ibidem, b. sygn., Książek, Karta ewidencyjna, wkładka nr 1.
84 Por. A. Borowik, Antoni Łuszczkiewicz, s. 68 (autorka określa styl willi jako połączenie neore-
nesansu ze stylem szwajcarskim).
85 Zob. ibidem, s. 69.
Dwór Heleny i Józefa Badenich w Wadowie
263
nie występującym w Minodze jest boniowanie pokry-
wające całą część parterową oraz dolną kondygnację
wieży, które dodatkowo wzmaga efekt dekoracyjności.
W elewacji ogrodowej wyraźnie zaakcentowano partię
wieży, która otrzymała dekoracyjne nisze z rzeźbami (zob.
wyżej, ii. 9), element również nieobecny u Pokutyńskiego.
Jeszcze w październiku roku 2008 w niszy dolnej kon-
dygnacji wieży od strony elewacji ogrodowej, obecnie
pustej, znajdowała się kamienna urna dekorowana winną
latoroślą83. W tym miejscu nie sposób nie wspomnieć
o silnym aspekcie religijnym, jaki pojawił się w programie
ideowym dworu Badenich, poprzez wprowadzenie na
portyku wejściowym napisu: Z DARÓW BOŻYCH, oraz
umieszczenie figury Marii w typie Immaculaty w niszy
wspartej na konsoli w kształcie uskrzydlonej główki aniel-
skiej w elewacji ogrodowej. W Wadowie próżno z kolei
szukać trójkątnych tympanonów minoskich.
Podobieństwa wykazują partie ornamentalne, w oby-
dwu przypadkach reprezentujące wić roślinną, najczęś-
ciej o układzie symetrycznym. Jest to wynikiem ogólnej
koncepcji i podobnych wzorów, nie zaś konsekwentnego
powtarzania w Wadowie rozwiązań minoskich.
Detal obecny w elewacji ogrodowej Wadowa można
także odnaleźć w krakowskiej willi własnej Antoniego
Łuszczkiewicza usytuowanej przy ulicy Kopernika 30. Ten
wzniesiony w roku 1872 budynek stanowi połączenie form
stylów arkadkowego i tzw. szwajcarskiego84. Analogicznie
jak w Wadowie rozwiązane są tu otwory okienne elewacji
frontowej - południowej (il. 19), a także zachodniej oraz
przylegającej do korpusu wieży w jej drugiej i trzeciej
kondygnacji. Prostokątne okna zamknięte półkoliście
zaopatrzone są dodatkowo w położony powyżej dekora-
cyjny łuk odcinkowy. Również zastosowanie boniowania
pokrywającego całą bryłę można odnaleźć w willi własnej
Łuszczkiewicza.
□
W północnej i wschodniej elewacji wieży (zob. wyżej,
il. 4) w Wadowie zostały umieszczone ryzality ze zblokowanymi oknami uję-
tymi w pilastry, podtrzymujące partie gzymsu. Takie samo rozwiązanie można
dostrzec w gmachu szpitala św. Ludwika z lat 1874-187685, którego szczegółowe
plany opracował Łuszczkiewicz, kierując także budową całości (il. 20). Wpro-
wadził on w dwóch ryzalitach po dwa otwory okienne spięte pilastrami pod-
trzymującymi dekoracyjne belkowanie.
19. Antoni Łuszczkiewicz,
Zofijówka, Kraków, 1872.
Fot. autorka
20. Antoni Łuszczkiewicz,
Szpital dziecięcy św. Lud-
wika, Kraków, 1874-1876.
Fot. autorka
83 Ibidem, b. sygn., Książek, Karta ewidencyjna, wkładka nr 1.
84 Por. A. Borowik, Antoni Łuszczkiewicz, s. 68 (autorka określa styl willi jako połączenie neore-
nesansu ze stylem szwajcarskim).
85 Zob. ibidem, s. 69.
Dwór Heleny i Józefa Badenich w Wadowie
263