DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.41972#0170
166
Projekt „Teatro di Ouarantore" dla kościoła w Rzymie
projektowaną przez Gislenie-
go dekorację choćby z rysun-
kiem Pietra da Cortony przed-
stawiającym Teatro di Ouaran-
tore jakie wzniesiono we wnę-
trzu bazyliki S. Lorenzo in Da-
maso w Rzymie w 1633 roku
(il. VII—2)6, a także wziąć pod
uwagę treści zaczerpnięte
z Apokalipsy św. Jana i Stare-
go Testamentu, by zoriento-
wać się, że jest to projekt de-
koracji kościoła z okazji czter-
dziestogodzinnego nabożeń-
stwa eucharystycznego7.
Dzieje powstania i charak-
ter tej niezależnej od mszy
świętej, nowożytnej formy
czczenia Eucharystii, w pol-
skiej literaturze naukowej z za-
kresu historii sztuki, omówiła
w 1985 roku Elżbieta Gieysz-
tor-Miłobędzka8. Na podsta-
wie znacznej już dzisiaj litera-
tury przedmiotu, przypomnij-
my, że ów typ nabożeństwa — nazywany przez Włochów Quarantore — polega na
modlitewnej adoracji konsekrowanej Hostii wystawionej w kościele przez kolejnych
VII-3. G. B. Gisleni, projekt Teatro di Quarantore,
dekoracja prezbiterium. Fragment il. VII—1
6 Zob. zwłaszcza: M. Fagiolo Dell’ Arco, Lajesta barocca (Corpus delle Feste a Roma, 1), Roma 1997, s. 70,
105, 117-118, 279-281 oraz K. Noehles, G. Grumo (hasło w katalogu wystawy:) Piętro da Cortona 1597-
1669, a cura di A. Lo Bianco, Milano 1997, s. 459, gdzie pełna bibliografia, do której wypada dodać:
E. Gieysztor-Miłobędzka, Nabożeństwo Czterdziestogodzinne a sztuka, „Biuletyn Historii Sztuki” 1985,
nr 1-2, s. 8-9, il. 1.
7 Najważniejsze prace: P. P>)mst'c'óm.,Baroque Theaterand thejesuits [w:] BaroąueArt: TheJesuitContribution,
ed. by R. Wittkower and I. B. Jaffe, New York 1972, s. 104-110; M. S. Weil, The Devotion of the Forty Hours
and Roman Baroąue lllusions, „Journal of the Warburg and Courtauld Institutes”, 37, 1974, s. 218-248;
M. Fagiolo DelllArco, S. Carandini, EEjfimero barocco. Strutture dellafesta nella Roma del '600, Roma 1978,
t. 2, s. 1-281; K. Noehles, Visualisierte Eucharistietheologie. Ein Beitrag zur Sakralikonologie im Seicento
Romano, „Miinchner Jahrbuch der bildenden Kunst”, 29, 1978, s. 92-116; La scenografia barocca. Atti del
XXIV Congresso Intemazionale di Stona delTArte, Bologna 1982, t. 5, s. 151-155 (K. Noehles), 157-162
(M. S. Weil); K. Noehles, Teatriper le Quarantore e altari Barocchi [w:] M. Fagiolo, M. L. Madonna, Barocco
romano e barocco italiano. II teatro, 1’ęffimero, 1’allegoria, Roma 1985, s. 88-99; Gieysztor-Miłobędzka,
op. cit., s. 3-14; M. S. Weil, Uorazione delle Quarantore comeguida allo svi/uppo del linguaggio barocco [w:]
M. Fagiolo, M. L. Madonna, Centri e periferia del barocco. Il barocco romano e 1’Europa, Roma 1992,
s. 675-693; Fagiolo De\V Arco, La/es ta barocca, s. 51-52, 70-71.
8 Gieysztor-Miłobędzka, op. cit.
Projekt „Teatro di Ouarantore" dla kościoła w Rzymie
projektowaną przez Gislenie-
go dekorację choćby z rysun-
kiem Pietra da Cortony przed-
stawiającym Teatro di Ouaran-
tore jakie wzniesiono we wnę-
trzu bazyliki S. Lorenzo in Da-
maso w Rzymie w 1633 roku
(il. VII—2)6, a także wziąć pod
uwagę treści zaczerpnięte
z Apokalipsy św. Jana i Stare-
go Testamentu, by zoriento-
wać się, że jest to projekt de-
koracji kościoła z okazji czter-
dziestogodzinnego nabożeń-
stwa eucharystycznego7.
Dzieje powstania i charak-
ter tej niezależnej od mszy
świętej, nowożytnej formy
czczenia Eucharystii, w pol-
skiej literaturze naukowej z za-
kresu historii sztuki, omówiła
w 1985 roku Elżbieta Gieysz-
tor-Miłobędzka8. Na podsta-
wie znacznej już dzisiaj litera-
tury przedmiotu, przypomnij-
my, że ów typ nabożeństwa — nazywany przez Włochów Quarantore — polega na
modlitewnej adoracji konsekrowanej Hostii wystawionej w kościele przez kolejnych
VII-3. G. B. Gisleni, projekt Teatro di Quarantore,
dekoracja prezbiterium. Fragment il. VII—1
6 Zob. zwłaszcza: M. Fagiolo Dell’ Arco, Lajesta barocca (Corpus delle Feste a Roma, 1), Roma 1997, s. 70,
105, 117-118, 279-281 oraz K. Noehles, G. Grumo (hasło w katalogu wystawy:) Piętro da Cortona 1597-
1669, a cura di A. Lo Bianco, Milano 1997, s. 459, gdzie pełna bibliografia, do której wypada dodać:
E. Gieysztor-Miłobędzka, Nabożeństwo Czterdziestogodzinne a sztuka, „Biuletyn Historii Sztuki” 1985,
nr 1-2, s. 8-9, il. 1.
7 Najważniejsze prace: P. P>)mst'c'óm.,Baroque Theaterand thejesuits [w:] BaroąueArt: TheJesuitContribution,
ed. by R. Wittkower and I. B. Jaffe, New York 1972, s. 104-110; M. S. Weil, The Devotion of the Forty Hours
and Roman Baroąue lllusions, „Journal of the Warburg and Courtauld Institutes”, 37, 1974, s. 218-248;
M. Fagiolo DelllArco, S. Carandini, EEjfimero barocco. Strutture dellafesta nella Roma del '600, Roma 1978,
t. 2, s. 1-281; K. Noehles, Visualisierte Eucharistietheologie. Ein Beitrag zur Sakralikonologie im Seicento
Romano, „Miinchner Jahrbuch der bildenden Kunst”, 29, 1978, s. 92-116; La scenografia barocca. Atti del
XXIV Congresso Intemazionale di Stona delTArte, Bologna 1982, t. 5, s. 151-155 (K. Noehles), 157-162
(M. S. Weil); K. Noehles, Teatriper le Quarantore e altari Barocchi [w:] M. Fagiolo, M. L. Madonna, Barocco
romano e barocco italiano. II teatro, 1’ęffimero, 1’allegoria, Roma 1985, s. 88-99; Gieysztor-Miłobędzka,
op. cit., s. 3-14; M. S. Weil, Uorazione delle Quarantore comeguida allo svi/uppo del linguaggio barocco [w:]
M. Fagiolo, M. L. Madonna, Centri e periferia del barocco. Il barocco romano e 1’Europa, Roma 1992,
s. 675-693; Fagiolo De\V Arco, La/es ta barocca, s. 51-52, 70-71.
8 Gieysztor-Miłobędzka, op. cit.