Poprzęcka, Maria: O złej sztuce (Warszawa, 1998)

Jak powiedziano, dawna, wyrastająca z tradycji humanistycz-
nej refleksja nad sztuką skupiona była przede wszystkim na jej
wartościach dodatnich i bardzo niewiele myśli poświęcono sztu-
ce złej. Problem ,,estetyki brzydoty" pojawił się późno, w po-
łowie XIX wieku. Wyznania Arthura Rimbauda z A/cAcwn
.sfcwu (1873) proroczo wywołują obraz przyszłych zaintereso-
wań estetyków, teoretyków sztuki, a nade wszystko artystów:
„(...) uważałem za warte śmiechu znakomitości malarstwa i po-
ezji nowoczesnej. Kochałem się w idiotycznych malowidłach,
szyldach, dekoracjach, kurtynie cyrkowców, wywieszkach, lu-
dowych obrazkach, niemodnej literaturze, łacinie kościelnej,
nieortograficznych książkach erotycznych, romansach naszych
pradziadków, czarodziejskich baśniach, książeczkach dla dzie-
ci, starych operach, głupkowatych refrenach, naiwnych ryt-
mach"^.
Szczyt zainteresowania złą sztuką, którą nazwano kiczem,
przypadł na lata pięćdziesiąte i sześćdziesiąte naszego wieku. Była
to refleksja w istocie konieczna wobec narastających już od
dawna problemów - zanegowania, jeszcze w minionym stuleciu,
estetyki ,,Piękna", rozpadu systemu ,,sztuk pięknych", destruk-

206