Instytut Historii Sztuki <Danzig> [Hrsg.]; Zakład Historii Sztuki <Danzig> [Hrsg.]: Porta Aurea: Rocznik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Gdańskiego (2.1993)

7erfsn
SMierzyska


.r..,.



4. Jeremiasz Falek /łlegoria
Wolności według rzeźby
Piotra Ringeringa, 1648.
Muzeum Narodowe
w Warszawie

szlachecki"'". Poczucie i pragnienie wolności w tym opisie Polski jest przez
autora mocno akcentowane zarówno w odniesieniu do suwerenności
państwa, jak i do swobód i przywilejów szlachty czujnie strzegącej ich
nienaruszalności przez przedstawicieli władzy. Świadczą o tym wymownie
fragmenty tekstu, w których Starowolski stwierdza, że Boska dobroć „od
czasów Lecha, założyciela narodu, po dzień dzisiejszy dozwala nam roz-
kwitać w wolności, nie tylko nie znać obcego jarzma, lecz nawet ościennym
ludom prawa przymierza dyktować""", a rozważając nad charakterem Pola-
ków podkreśla, iż „tak bardzo swej wolności bronią""', lub gdy mówi
o szlacheckich przywilejach i władzy politycznej: „Jest zaś godnością równa

Starowolski, 1976, op.cit., s. 22. - Motyw mężczyzn w strojach polskich, reprezentujących naród i państwo,
występował też na rycinach w zagranicznych wydawnictwach o Polsce, jak np. w RcspuMica swe status Reyti
Poloniac (l.eyda 1627), czy w trzecim wydaniu Polonii (Wolfenbtittel 1656), gdzie dwóch mężczyzn flankuje
trzymana przez orła tkaninę z tytulaturą, a poniżej figuruje herb Wazów. Program tej karty jest zupełnie inny
niż w przedstawionej tu rycinie z wydania gdańskiego.
Ibidem, s. 60; w oryginale - na s. 8.
ibidem, s. 120; w oryginale - na s. 218.

!64