DOI Artikel:
Lipska, Dąbrówka: Nowożytne ołtarze z przedstawieniami Grobu Pańskiego na terenie dawnego dominium warmińskiego - pochodzenie, forma, treść
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.43645#0168
II. 7. Lubomino, ołtarz główny,
fot. Dąbrówka Lipska, 2009
także podaje za protokołem wizytacyj-
nym z 1622 r., że w dawnej bibliotece
kościoła parafialnego po stronie epistoły
(a więc po prawej stronie ołtarza) znaj-
dowały się deski będące częścią Grobu
Pańskiego oraz osiem obrazów na płót-
nie przedstawiających Mękę Pańską,
a służących do dekoracji grobu i prze-
chowywanych w szafie za wielkim ołta-
rzem47. Jest to najstarszy jak dotąd znany
z obszerniejszego przekazu48 grób, który
ze względu na datę powstania nie był
częścią wspomnianego powyżej ołtarza.
Jednak o wyodrębnieniu go jako przy-
kładu trzeciej grupy omawianych za-
bytków zadecydowała forma dekoracji
skrzyni. W jej centralnej części, w miej-
scu zamurowanego otworu okiennego
otoczonego kulisami w postaci pełno-
plastycznych kolumn i pokrytego poli-
chromią imitującą gęsto upiętą, mięsistą
kotarę (pokrywającą zarówno ściany
skrzyni, jak i ścianę wschodnią kościo-
ła), wykonano niszę, pod którą ustawio-
no rodzaj podwyższenia (il. 8). Mimo
iż dekoracja ta zachowała się w znacz¬
nym stopniu, nie ma elementów wyraźnie świadczących o tym, że był to Grób
Pański. Fakt ten oraz wystrój, prawdopodobnie wtórny, wnętrza ołtarza z koś-
cioła p.w. św. Bartłomieja w Jezioranach (1734, Jan Christian Schmidt?49)
(il. 9), a także największego z omawianych ołtarzy z kościoła p.w. św. św. Piotra
i Pawła w Reszlu (1820-1822, warsztat Biereichelów50) (il. 10) przyczyniły się
do zadania pytania, czy wszystkie te ołtarze zawierały groby, a jeżeli nie, to jaka
była ich funkcja?
Sakramentu, zob. Archiwum Archidiecezji Warmińskiej w Olsztynie [dalej: AAW Olsztyn],
sygn. AB B1 a, k. 245-245r. Zapisy te przyłączą także Janusz Hochleitner, Religijność potrydencka
na Warmii (1551-1655), Olsztyn 2000, s. 229.
47 Matern, Die Liturgie..., s. 58.
48 Kwerenda przeprowadzana w AAW w Olsztynie nie przyniosła nowych informacji.
49 Rzempołuch, Przewodnik..., s. 16; Smoliński, Rzeźbiarz Jan Christian Schmidt..., s. 85-87;
Ulbrich, Geschichte der Bildhauerkunst..., s. 625-627.
50 Dehio, Gall, Deutschordensland..., s. 224; zob. Georg Matern, Geschichte der Pfarrge-
meinde SS. Petri und Pauli in Ro/Jel, Kónigsberg Pr. 1935.
166