DOI Artikel:
Kobe, Rainer: Isaac van den Blocke, malarz i menonita w Gdańsku na początku XVII w. Czy jest coś menonickiego w jego obrazach Wąska i przestronna droga?
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.43445#0059
Obraz Isaaca van den Blocke Wąska i przestronna droga55 (il. 11) podobny jest
- pod względem kompozycji i chrześcijańsko-moralistycznej wymowy -
do omówionej już ilustracji zamieszczonej na karcie tytułowej druku Vom
Gesetz Gottes Dencka. Na obrazie gdańskim, zamiast ślepego uczonego
i cherubina wskazującego mu drogę, ukazany został młodzieniec pomię-
dzy dwiema postaciami kobiecymi. Każda z kobiet pragnie przeciągnąć
na swoją stronę zarówno przystojnego mężczyznę, jak i osobę oglądającą
dzieło56. Postać kobieca po lewej stronie obrazu (a więc po prawej stronie
młodzieńca) to personifikacja Fides, która wskazuje drogę prawdziwej wiary
i cnót chrześcijańskich, wiodącej ku niebieskiemu Jeruzalem. Wzdłuż pro-
wadzącej do tego celu drogi Chrystus głosi ludziom prawdziwą ewangelię57.
Po prawej stronie (czyli po lewej od strony młodzieńca) stoi Superbia perso-
nifikująca próżność. Ta z kolei wskazuje drogę ku ziemskim przyjemnościom
II. 11. Isaac van den Blocke, Wąska i przestronna droga, bez ramy
Interpretacja tego obrazu (zaginął w czasie ostatniej wojny) opiera się na niewyraźnej
czarno-białej fotografii, zob. Drost, St. Katharinen..., s. 133. Obraz namalowany został w 1610 r.
na zamówienie czterech donatorów, których nazwiska pojawiają się na ramie. Ofiarowali oni
dzieło kościołowi św. Katarzyny „na wieczną pamięć o nas i o naszych potomkach,, („vns vnd
vnssrigen zum Ewigen gedechtnis”); ibidem, s. 134.
56 Tekst na ramie (Ga. 5:17): „Das Fleisch gelustet wider den Geist und der Geist wider das
Fleisch und die zwe seint wieder einander”; ibidem, s. 134.
Tekst na ramie (Łuk. 9:23): „Gehet ein durch die enge Pforte” (Mat. 7:13) a także: „Wer
mir folgen will, der verleugne sich selbs, vnd neme sein Creutz auff sich teglich. Vnd folgę mir
nach” ; ibidem, s. 134.
Isaac van den
Blocke...
53
- pod względem kompozycji i chrześcijańsko-moralistycznej wymowy -
do omówionej już ilustracji zamieszczonej na karcie tytułowej druku Vom
Gesetz Gottes Dencka. Na obrazie gdańskim, zamiast ślepego uczonego
i cherubina wskazującego mu drogę, ukazany został młodzieniec pomię-
dzy dwiema postaciami kobiecymi. Każda z kobiet pragnie przeciągnąć
na swoją stronę zarówno przystojnego mężczyznę, jak i osobę oglądającą
dzieło56. Postać kobieca po lewej stronie obrazu (a więc po prawej stronie
młodzieńca) to personifikacja Fides, która wskazuje drogę prawdziwej wiary
i cnót chrześcijańskich, wiodącej ku niebieskiemu Jeruzalem. Wzdłuż pro-
wadzącej do tego celu drogi Chrystus głosi ludziom prawdziwą ewangelię57.
Po prawej stronie (czyli po lewej od strony młodzieńca) stoi Superbia perso-
nifikująca próżność. Ta z kolei wskazuje drogę ku ziemskim przyjemnościom
II. 11. Isaac van den Blocke, Wąska i przestronna droga, bez ramy
Interpretacja tego obrazu (zaginął w czasie ostatniej wojny) opiera się na niewyraźnej
czarno-białej fotografii, zob. Drost, St. Katharinen..., s. 133. Obraz namalowany został w 1610 r.
na zamówienie czterech donatorów, których nazwiska pojawiają się na ramie. Ofiarowali oni
dzieło kościołowi św. Katarzyny „na wieczną pamięć o nas i o naszych potomkach,, („vns vnd
vnssrigen zum Ewigen gedechtnis”); ibidem, s. 134.
56 Tekst na ramie (Ga. 5:17): „Das Fleisch gelustet wider den Geist und der Geist wider das
Fleisch und die zwe seint wieder einander”; ibidem, s. 134.
Tekst na ramie (Łuk. 9:23): „Gehet ein durch die enge Pforte” (Mat. 7:13) a także: „Wer
mir folgen will, der verleugne sich selbs, vnd neme sein Creutz auff sich teglich. Vnd folgę mir
nach” ; ibidem, s. 134.
Isaac van den
Blocke...
53