Instytut Historii Sztuki <Danzig> [Editor]; Zakład Historii Sztuki <Danzig> [Editor]: Porta Aurea: Rocznik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Gdańskiego (15.2016)

11.1. Hando Mugasto, Stary Tallinn, 1935, fot. ajapaik.ee


II. 2. Arkadio Laigo, Rybacy, fot. wg Druga
Międzynarodowa Wystawa Drzeworytów w Warszawie,
Instytut Propagandy Sztuki. Katalog MCMXXXVI,
Warszawa 1936

zaprezentował cztery dzieła: Fabrykę,
Laboratorium, Ostatnie wiadomości
i Stary Tallinn (ił. 1). Trzeci nadesłał
również cztery drzeworyty: Rybaków
(ił. 2), Cyrkowców, Pejzaż prowansal-
ski i Solenie ryb40. Recenzenci nie tylko
zauważyli prace grafików estońskich,
lecz także skłonni byli uznać je za naj-
ciekawsze spośród dzieł pochodzą-
cych z krajów bałtyckich. Zdaniem
Stanisława Rogoyskiego na wyróżnie-
nie zasługiwał „«postkubistyczny i mo-
numentalny*/’ Laigo, używający rylca
„świadomie i pewnie”, stylistycznie bli-
ski sztuce francuskiej. Krytyk docenił
również Mugasto, grafika „tradycyjne-
go w formie, rzetelnego w rzemiośle”,
ulegającego niekiedy (np. w drzewory-
cie Stary Tallinn) wpływom ksylogra-
fów rosyjskich41. Tych samych artystów
wyróżnił także Tadeusz Pruszkowski:
Laigo za „lapidarność”, Mugasto zaś
za „ładną, czystą technikę”42. Prace tego
ostatniego chwalił też recenzent pisma
„Podbipięta” - za techniczną spraw-
ność i sposób interpretacji tematów
„fabryczno-miejskich”43.
Na większą prezentację współ-
czesnej twórczości plastycznej Estoń-
czyków trzeba było poczekać ko-
lejne dwa lata - 29 kwietnia 1939 r.
w salach IPS-u otwarto Wystawę Sztuki
40 Druga Międzynarodowa Wystawa Drze-
worytów w Warszawie, Instytut Propagandy
Sztuki. Katalog MCMXXXVI, Warszawa 1936,
s. 17.
41 Stanisław Rogoyski, II Międzynarodowa
Wystawa Drzeworytów w Warszawie, „Plastyka”
1936, nr 5, s. 347.
42 Tadeusz Pruszkowski, Instytut Propagandy
Sztuki - Druga Międzynarodowa Wystawa Drzewo-
rytów, „Gazeta Polska” 1937, nr 10, s. 5.
43 W.J.C., II Międzynarodowa Wystawa
Drzeworytów w IPS-ie, „Podbipięta” 1937, nr 4, s. 6.

164