DOI Artikel:
Sobecka, Anna: Świat zwierząt Daniela Schultza
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.52466#0035
zawieszone ponad psami myśliwskie
trofea: gęś i zając. Obraz jest zatem
połączeniem kilku podgatunków ma-
larskich - mamy tu elementy martwej
natury stołowej, a także kuchennej,
jak również martwe i żywe zwierzę-
ta typowe dla szkoły flamandzkiej, re-
prezentowanej przez takich artystów,
jak Frans Snyders (1579-1657). Pod
względem formalnym obraz - po-
przez ciemne tło, kontrasty barwne
i świetlne, a także dekoracyjność nie-
których elementów - jest przykładem
typu pronk stilleven.
Ten sposób przedstawiania wiktu-
ałów, naczyń i innych przedmiotów
rozwijał się w Holandii od końca lat
czterdziestych XVII w. w twórczości
Willema Kalfa (1619-1693) i Abraha-
ma van Beyerena (1620/1621-1690)9.
Obraz Schultza jest zatem bardzo
wczesnym przekładem tego typu kom-
pozycji. Martwe natury typu pronk
różnią się od wcześniej powstałych
w Holandii dzieł dekoracyjnością i bo-
gactwem, a także silnymi kontrastami
barw i ciemnym tłem. Jednym z cha-
rakterystycznych motywów w pronk stilleven był wzorzysty kobierzec. Na obra-
zie Schultza pojawia się on w centrum kompozycji, a jego rolą jest podniesienie
rangi przedstawienia, zaznaczenie, że patrzymy na „przyszły posiłek”, który czeka
na przygotowanie w bogatym domostwie. Podobne zadania spełnia tu także misa
do chłodzenia trunków, naczynie występujące np. w martwych naturach Jana Da-
vidszoona de Heema (1606-1684). Obecność trofeów i psów myśliwskich wska-
zuje na ambicję dotarcia do wysoko urodzonych odbiorców. Schultz posługuje się
więc różnymi motywami, które przywołują u widza skojarzenia z luksusem. Po-
jawiają się tu trofea i psy myśliwskie, wykwintne naczynia i kobierzec, bo zapew-
ne dzieło zostało stworzone dla władcy lub kolekcjonera pragnącego podkreślić
swój status.
Ten najwcześniejszy znany obraz artysty dowodzi, że znał on nie tylko twór-
czość artystów flamandzkich, lecz także nowe tendencje występujące w martwej
II. 1. Daniel Schultz, Trofea w spiżarni, 1646, Museo della
Natura Morta, Poggio a Caiano, fot. Polo Museale di
Firenze
9 Na temat martwych natur typu pronk stilleven zob. m.in. Sam Segal, A Prosperous Past.
The Sumptuous Still Life in the Netherlands 1600-1700, The Hague 1989, passim.
35
trofea: gęś i zając. Obraz jest zatem
połączeniem kilku podgatunków ma-
larskich - mamy tu elementy martwej
natury stołowej, a także kuchennej,
jak również martwe i żywe zwierzę-
ta typowe dla szkoły flamandzkiej, re-
prezentowanej przez takich artystów,
jak Frans Snyders (1579-1657). Pod
względem formalnym obraz - po-
przez ciemne tło, kontrasty barwne
i świetlne, a także dekoracyjność nie-
których elementów - jest przykładem
typu pronk stilleven.
Ten sposób przedstawiania wiktu-
ałów, naczyń i innych przedmiotów
rozwijał się w Holandii od końca lat
czterdziestych XVII w. w twórczości
Willema Kalfa (1619-1693) i Abraha-
ma van Beyerena (1620/1621-1690)9.
Obraz Schultza jest zatem bardzo
wczesnym przekładem tego typu kom-
pozycji. Martwe natury typu pronk
różnią się od wcześniej powstałych
w Holandii dzieł dekoracyjnością i bo-
gactwem, a także silnymi kontrastami
barw i ciemnym tłem. Jednym z cha-
rakterystycznych motywów w pronk stilleven był wzorzysty kobierzec. Na obra-
zie Schultza pojawia się on w centrum kompozycji, a jego rolą jest podniesienie
rangi przedstawienia, zaznaczenie, że patrzymy na „przyszły posiłek”, który czeka
na przygotowanie w bogatym domostwie. Podobne zadania spełnia tu także misa
do chłodzenia trunków, naczynie występujące np. w martwych naturach Jana Da-
vidszoona de Heema (1606-1684). Obecność trofeów i psów myśliwskich wska-
zuje na ambicję dotarcia do wysoko urodzonych odbiorców. Schultz posługuje się
więc różnymi motywami, które przywołują u widza skojarzenia z luksusem. Po-
jawiają się tu trofea i psy myśliwskie, wykwintne naczynia i kobierzec, bo zapew-
ne dzieło zostało stworzone dla władcy lub kolekcjonera pragnącego podkreślić
swój status.
Ten najwcześniejszy znany obraz artysty dowodzi, że znał on nie tylko twór-
czość artystów flamandzkich, lecz także nowe tendencje występujące w martwej
II. 1. Daniel Schultz, Trofea w spiżarni, 1646, Museo della
Natura Morta, Poggio a Caiano, fot. Polo Museale di
Firenze
9 Na temat martwych natur typu pronk stilleven zob. m.in. Sam Segal, A Prosperous Past.
The Sumptuous Still Life in the Netherlands 1600-1700, The Hague 1989, passim.
35