DOI Artikel:
Sobecka, Anna: Świat zwierząt Daniela Schultza
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.52466#0038
Anna opracował za pomocą długich impastów, a detale oddał za pomocą delikatnych lase-
Sobecka runków. Z dużą starannością potraktował też roślinność przedstawioną po prawej
stronie. Łodygi i listowie zostały powiększone, ukazane z nieco innej perspektywy.
Podobny sposób przedstawienia trzcin dostrzegamy na znanym, ukazującym łabę-
dzia obrazie Jana Asselijna (1610-1652)16 oraz na kilku obrazach Johannesa Spruyta
(1627/1628-1671)17. Roślinność na obrazach tego ostatniego przedstawiana jest jak
u gdańszczanina, a więc w sposób graficzny, pozbawiony światłocienia. W omawia-
nym dziele Schultza elementem kompozycji przykuwającym uwagę jest intrygujące
pomarańczowe niebo, na krawędziach chmur silnie rozświetlone wschodzącym
słońcem18. Sposób ujęcia tego tematu na obrazie Schultza jest na tyle precyzyjny19,
że można założyć, iż odbiorcą mógł być amator polowań, być może myśliwy.
II. 4. Daniel Schultz, Lis i winogrona, 1648, Muzeum
Narodowe w Gdańsku, fot. Muzeum Narodowe
w Gdańsku
W1648 r. powstała znacznie mniej-
sza praca Schultza tzw. Lis i winogro-
na (płótno, 55 x 67 cm). Obraz ten
przedstawia ukazany z profilu łeb lisa,
kiść winogron, a na drugim planie
ubite ptactwo oraz karczochy (il. 4).
Zaskakująca jest prostota tej kompo-
zycji, a także połączenie dwóch, rzad-
ko ze sobą zestawianych motywów.
Dzieło mogło powstać pod koniec
pobytu artysty w Niderlandach lub tuż
po powrocie do Gdańska. Darowane
w 1901 r. gdańskiemu Stadtmuseum
przez miejscowego kolekcjonera20,
po drugiej wojnie światowej uzna-
ne było za zaginione21. W 2010 r. po-
wróciło do zbiorów gdańskich (obec-
nie Muzeum Narodowe)22. Praca jest
16 https://www.rijksmuseum.nl/en/search/objects?q=asselijn%2c+swan&p=4&ps=12
&ii=l#/SK-A-4,35 [dostęp: 4.10.2018].
17 Za zwrócenie uwagi na te analogie dziękuję serdecznie dr. Jackowi Friedrichowi.
18 Podobne tło odnajdujemy w portrecie autorstwa Jacoba Adrienszoona Backera
z około 1630 r., z Gemaldegalerie w Kassel, nr inw. gk 1060.
19 Polowania na kaczki odbywają się tylko o świcie. Malarz musiał to wiedzieć, ukazując
scenę w tym świetle. Za tę wskazówkę oraz inne cenne uwagi dziękuje prof. dr hab. Tadeuszowi
J. Żuchowskiemu.
20 Helena Kowalska, Pastor Adolf Mundt z Kieżmarku i dzieje jego kolekcji [w:] Z dziejów
kultury Pomorza XVIII-XX wieku, t. 2, red. Józef Borzyszkowski, Cezary Obracht-Prądzyński,
Gdańsk 2004, s. 25-47, passim.
21 Straty wojenne Muzeum Miejskiego w Gdańsku, 1.1, Straty w dziedzinie sztuki: malarstwa,
rysunku, grafiki i rzeźby, Gdańsk 2005, s. 52-53.
22 Dziękuję dr Magdalenie Mielnik za udostępnienie informacji o odzyskanym obrazie
oraz za dyskusję o twórczości Schultza, a dyrektorowi Wojciechowi Bonisławskiemu za zgodę
na reprodukcję dzieł z kolekcji Muzeum Narodowego w Gdańsku.
38
Sobecka runków. Z dużą starannością potraktował też roślinność przedstawioną po prawej
stronie. Łodygi i listowie zostały powiększone, ukazane z nieco innej perspektywy.
Podobny sposób przedstawienia trzcin dostrzegamy na znanym, ukazującym łabę-
dzia obrazie Jana Asselijna (1610-1652)16 oraz na kilku obrazach Johannesa Spruyta
(1627/1628-1671)17. Roślinność na obrazach tego ostatniego przedstawiana jest jak
u gdańszczanina, a więc w sposób graficzny, pozbawiony światłocienia. W omawia-
nym dziele Schultza elementem kompozycji przykuwającym uwagę jest intrygujące
pomarańczowe niebo, na krawędziach chmur silnie rozświetlone wschodzącym
słońcem18. Sposób ujęcia tego tematu na obrazie Schultza jest na tyle precyzyjny19,
że można założyć, iż odbiorcą mógł być amator polowań, być może myśliwy.
II. 4. Daniel Schultz, Lis i winogrona, 1648, Muzeum
Narodowe w Gdańsku, fot. Muzeum Narodowe
w Gdańsku
W1648 r. powstała znacznie mniej-
sza praca Schultza tzw. Lis i winogro-
na (płótno, 55 x 67 cm). Obraz ten
przedstawia ukazany z profilu łeb lisa,
kiść winogron, a na drugim planie
ubite ptactwo oraz karczochy (il. 4).
Zaskakująca jest prostota tej kompo-
zycji, a także połączenie dwóch, rzad-
ko ze sobą zestawianych motywów.
Dzieło mogło powstać pod koniec
pobytu artysty w Niderlandach lub tuż
po powrocie do Gdańska. Darowane
w 1901 r. gdańskiemu Stadtmuseum
przez miejscowego kolekcjonera20,
po drugiej wojnie światowej uzna-
ne było za zaginione21. W 2010 r. po-
wróciło do zbiorów gdańskich (obec-
nie Muzeum Narodowe)22. Praca jest
16 https://www.rijksmuseum.nl/en/search/objects?q=asselijn%2c+swan&p=4&ps=12
&ii=l#/SK-A-4,35 [dostęp: 4.10.2018].
17 Za zwrócenie uwagi na te analogie dziękuję serdecznie dr. Jackowi Friedrichowi.
18 Podobne tło odnajdujemy w portrecie autorstwa Jacoba Adrienszoona Backera
z około 1630 r., z Gemaldegalerie w Kassel, nr inw. gk 1060.
19 Polowania na kaczki odbywają się tylko o świcie. Malarz musiał to wiedzieć, ukazując
scenę w tym świetle. Za tę wskazówkę oraz inne cenne uwagi dziękuje prof. dr hab. Tadeuszowi
J. Żuchowskiemu.
20 Helena Kowalska, Pastor Adolf Mundt z Kieżmarku i dzieje jego kolekcji [w:] Z dziejów
kultury Pomorza XVIII-XX wieku, t. 2, red. Józef Borzyszkowski, Cezary Obracht-Prądzyński,
Gdańsk 2004, s. 25-47, passim.
21 Straty wojenne Muzeum Miejskiego w Gdańsku, 1.1, Straty w dziedzinie sztuki: malarstwa,
rysunku, grafiki i rzeźby, Gdańsk 2005, s. 52-53.
22 Dziękuję dr Magdalenie Mielnik za udostępnienie informacji o odzyskanym obrazie
oraz za dyskusję o twórczości Schultza, a dyrektorowi Wojciechowi Bonisławskiemu za zgodę
na reprodukcję dzieł z kolekcji Muzeum Narodowego w Gdańsku.
38