Instytut Historii Sztuki <Danzig> [Hrsg.]; Zakład Historii Sztuki <Danzig> [Hrsg.]: Porta Aurea: Rocznik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Gdańskiego (17.2018)

Prze-
kształcenia
gdańskich
obiektów...

II. 13. Mała Zbrojownia, stan po przebudowie, PAN BG, sygn. AL IY/6/25

zabiegów, być może na decyzję o wprowadzeniu zmian ponownie miał wpływ
stan techniczny obiektu.
Na początku trzeciej dekady XIX w. w architekturze gdańskiej pojawił się
pierwszy przykład historyzmu w postaci neogotyckiego kościoła ewangelickiego
w Oruni55. Powstanie tej budowli zapoczątkowało powolny proces adaptacji form
neogotyckich na gruncie gdańskim, co wkrótce przełożyło się także na dobór
środków formalnych stosowanych przy przeprowadzanych przebudowach. Ros-
nąca świadomość wartości obiektów zabytkowych, za jakie wówczas uważano
budowle gotyckie, decydowała o tym, że w podejmowanych w następnych latach
rozbudowach i modernizacjach decydowano się na zachowanie jedności sty-
lowej. W 1830 r. nowo mianowany dyrektor berlińskiej Wyższej Deputacji
Budowlanej Karl Friedrich Schinkel opracował projekt rozbudowy znajdują-
cego się przy Długim Targu Dworu Artusa, w którym mieściła się wówczas
giełda56. Zachowane rysunki przedstawiają rzut, przekroje, fasadę oraz detale

55 Więcej o budynku kościoła zob. Bórsch-Supan, Ostrowska-Kębłowska, Karl Friedrich
Schinkel..., s. 287-289.
56 Projekt Schinkla szczegółowo opisał w swoim artykule Carl von Lorek. Wysunął on hipo-
tezę, że rysunki wyszły spod ręki współpracownika Schinkla, Ludwiga Persiusa, ale powstały
na podstawie szkiców Schinkla i były przez niego sygnowane, zob. Carl von Lorek, Schinkels Anbau
fur den Danziger Artushof „Ostdeutsche Monatshefte” 1936, Jg. 16, H. 11, s. 647-653; zob. także:
Bórsch-Supan, Ostrowska-Kębłowska, Karl Friedrich Schinkel..., s. 79-84; Arszyński, Działalność
Karola Fryderyka Schinkla, s. 94-96. Projekt Schinkla poprzedziły rysunki inwentaryzacyjne,
79