DOI Artikel:
Tomaszewska, Iga: Trzy projekty gdańskich terenów rekreacyjno-wypoczynkowych z lat siedemdziesia̜tych XX w.
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.61185#0218
Iga Tomaszewska
Gdańsk
ORCID: 0000-0003-0092-3270
Trzy projekty gdańskich terenów rekreacyjno-
-wypoczynkowych z lat siedemdziesiątych XX w.
https://doi.org/10.26881 /porta.2021.20.10
Słowa kluczowe: kąpielisko, Nadmorski Park Kultury i Wypoczynku, lata siedemdzie-
siąte XX w., tereny wypoczynkowe, Gdańsk
Keywords: bathing beach, Seaside Park of Culture and Leisure, the 1970s, recreational areas,
Gdańsk
Gdańsk pojawia się w dyskusjach historyczno-artystycznych często w kontekście
odbudowy miast po drugiej wojnie światowej1. Z reguły poruszana jest w nich
problematyka rekonstrukcji pojedynczych zburzonych zabytków. Znacznie
rzadziej wspomina się o Gdańsku jako mieście z rozległymi terenami, które
po 1945 r. wymagały zagospodarowania. Wobec takiego stanu badań warto przy-
bliżyć chociaż trzy interesujące projekty gdańskich przestrzeni z lat siedemdzie-
siątych XX w., które miały służyć celom rekreacyjno-wypoczynkowym. Infor-
macje wykorzystane do odtworzenia niżej prezentowanych projektów pochodzą
głównie z zasobów Archiwum Państwowego w Gdańsku, oddziału tegoż archi-
wum w Gdyni oraz Archiwum Wydziału Architektury i Urbanistyki w Gdańsku.
Specjaliści opracowujący w 1974 r. studium układu funkcji rekreacyjnych
w aglomeracji gdańskiej, na podstawie badań przeprowadzonych w ZSRR
i RFN przez prof. Krugliakowa, podawali, iż najbardziej uczęszczanymi prze-
strzeniami są parki i ogrody blisko miejsc zamieszkania, a więc usytuowane
do około 1 km od domu. Ustalono, że wypoczynek codzienny w Gdańsku
i Gdyni koncentruje się w odległości do 20-25 km od centrum miast (ił. 1).
W czasie wypoczynku świątecznego odległość tę definiowano jako graniczną,
po przekroczeniu której wypoczynek uznawano za wyjazdowy2. Wymieniano
1 Artykuł powstał na podstawie jednego z rozdziałów pracy magisterskiej Architektura wypo-
czynkowa i projekty terenów rekreacyjno-wypoczynkowych w Gdańsku w latach 1945-1989, napi-
sanej pod kierunkiem prof. Małgorzaty Omilanowskiej w Instytucie Historii Sztuki w Gdańsku
w 2019 r.
2 Archiwum Państwowe, oddział w Gdyni [dalej: APG, oddział w Gdyni], Biuro Planowania
Przestrzennego, Studium układu funkcji rekreacyjnych aglomeracji gdańskiej 1974, Studium
układu funkcji rekreacyjnych aglomeracji gdańskiej w perspektywie do 1990 roku, sierpień 1974,
sygn. akt 3893/23, k. 10.
218
Gdańsk
ORCID: 0000-0003-0092-3270
Trzy projekty gdańskich terenów rekreacyjno-
-wypoczynkowych z lat siedemdziesiątych XX w.
https://doi.org/10.26881 /porta.2021.20.10
Słowa kluczowe: kąpielisko, Nadmorski Park Kultury i Wypoczynku, lata siedemdzie-
siąte XX w., tereny wypoczynkowe, Gdańsk
Keywords: bathing beach, Seaside Park of Culture and Leisure, the 1970s, recreational areas,
Gdańsk
Gdańsk pojawia się w dyskusjach historyczno-artystycznych często w kontekście
odbudowy miast po drugiej wojnie światowej1. Z reguły poruszana jest w nich
problematyka rekonstrukcji pojedynczych zburzonych zabytków. Znacznie
rzadziej wspomina się o Gdańsku jako mieście z rozległymi terenami, które
po 1945 r. wymagały zagospodarowania. Wobec takiego stanu badań warto przy-
bliżyć chociaż trzy interesujące projekty gdańskich przestrzeni z lat siedemdzie-
siątych XX w., które miały służyć celom rekreacyjno-wypoczynkowym. Infor-
macje wykorzystane do odtworzenia niżej prezentowanych projektów pochodzą
głównie z zasobów Archiwum Państwowego w Gdańsku, oddziału tegoż archi-
wum w Gdyni oraz Archiwum Wydziału Architektury i Urbanistyki w Gdańsku.
Specjaliści opracowujący w 1974 r. studium układu funkcji rekreacyjnych
w aglomeracji gdańskiej, na podstawie badań przeprowadzonych w ZSRR
i RFN przez prof. Krugliakowa, podawali, iż najbardziej uczęszczanymi prze-
strzeniami są parki i ogrody blisko miejsc zamieszkania, a więc usytuowane
do około 1 km od domu. Ustalono, że wypoczynek codzienny w Gdańsku
i Gdyni koncentruje się w odległości do 20-25 km od centrum miast (ił. 1).
W czasie wypoczynku świątecznego odległość tę definiowano jako graniczną,
po przekroczeniu której wypoczynek uznawano za wyjazdowy2. Wymieniano
1 Artykuł powstał na podstawie jednego z rozdziałów pracy magisterskiej Architektura wypo-
czynkowa i projekty terenów rekreacyjno-wypoczynkowych w Gdańsku w latach 1945-1989, napi-
sanej pod kierunkiem prof. Małgorzaty Omilanowskiej w Instytucie Historii Sztuki w Gdańsku
w 2019 r.
2 Archiwum Państwowe, oddział w Gdyni [dalej: APG, oddział w Gdyni], Biuro Planowania
Przestrzennego, Studium układu funkcji rekreacyjnych aglomeracji gdańskiej 1974, Studium
układu funkcji rekreacyjnych aglomeracji gdańskiej w perspektywie do 1990 roku, sierpień 1974,
sygn. akt 3893/23, k. 10.
218