ALICJA CHĘTNIK
KOŚCIÓŁ KATEDRALNY W ŁOMŻY
Obecny kościół katedralny, dawniej parafialny pod wezw. Św.
Michała w Łomży jest trzecim z kolei kościołem wzniesionym na
tym miejscu, a początki jego istnienia sięgają pierwszego dziesię-
ciolecia XVI w. Mimo tak długich dziejów tej budowli i mimo
znacznego stanowiska, jakie zajmuje ona w historii naszej archi-
tektury, nie poświęcono jej dotąd ani jednej poważniejszej pracy.
Poza kilku bowiem małymi artykułami omawiana była katedra
łomżyńska jako całość tylko w pracach dotyczących i innych
obiektów, m. in. przez A. Szyszko-Bohusza i J. Dziekońskiego
w pracy o kościołach gotyckich na Mazowszu („Spraw. Kom. Bad.
Hist. Szt. PAU”, t. VIII) w sposób dość pobieżny. Streszczona ni-
żej rozprawa oparta jest na następujących źródłach archiwalnych:
a) Archiwum parafialne w Łomży: Erectio Ecclesiae porochialis
Łomżensis ex ipso originali fideliter descripta (odpis dokumentu
sporządzonego przez biskupa płockiego Jakuba z Kurdwanowa,
zmarłego w r. 1425); 2. Wypis z aktu erekcyjnego umieszczonego
na tablicy obok wielkiego ołtarza Ecclesiae Łomżensis; 3. Opis
stanu kościoła z dnia 23 maj a 1825. 4. Inwentarz ks. Guceuńcza,
prefekta szkół łomżyńskich. Działo się w mieście Łomży, dnia 12
lipca 1827 r. 5. Inwentarz... sporządzony 17 marca 1893 r.
b) Archiwum Diecezjalne w Płocku: 1. Visitatio ecclesiarum
parochialium insigniarum in Archidiaconatu Pultaviensi consi-
stentium per illustrissimum et Reverendissimum in Christo pa-
ttern et Dominum Dominum Albertum Baranowski Dei et Apo-
stgliae Sedis gratia Episcopum Plocensem. Anno Domini
MDLXXXX octavo; 2. Anno 1609 diebus 12—25 Octobris decana-
tus Łomżensis Visitatio externa et interna. 3. Visitationes z lat
1680-—1819, w którym m. in.: Visitatio Ecclesiae Parochialis Łom-
żensis cum descriptione Inventarii Eisdem Ecclesiae et Domus
KOŚCIÓŁ KATEDRALNY W ŁOMŻY
Obecny kościół katedralny, dawniej parafialny pod wezw. Św.
Michała w Łomży jest trzecim z kolei kościołem wzniesionym na
tym miejscu, a początki jego istnienia sięgają pierwszego dziesię-
ciolecia XVI w. Mimo tak długich dziejów tej budowli i mimo
znacznego stanowiska, jakie zajmuje ona w historii naszej archi-
tektury, nie poświęcono jej dotąd ani jednej poważniejszej pracy.
Poza kilku bowiem małymi artykułami omawiana była katedra
łomżyńska jako całość tylko w pracach dotyczących i innych
obiektów, m. in. przez A. Szyszko-Bohusza i J. Dziekońskiego
w pracy o kościołach gotyckich na Mazowszu („Spraw. Kom. Bad.
Hist. Szt. PAU”, t. VIII) w sposób dość pobieżny. Streszczona ni-
żej rozprawa oparta jest na następujących źródłach archiwalnych:
a) Archiwum parafialne w Łomży: Erectio Ecclesiae porochialis
Łomżensis ex ipso originali fideliter descripta (odpis dokumentu
sporządzonego przez biskupa płockiego Jakuba z Kurdwanowa,
zmarłego w r. 1425); 2. Wypis z aktu erekcyjnego umieszczonego
na tablicy obok wielkiego ołtarza Ecclesiae Łomżensis; 3. Opis
stanu kościoła z dnia 23 maj a 1825. 4. Inwentarz ks. Guceuńcza,
prefekta szkół łomżyńskich. Działo się w mieście Łomży, dnia 12
lipca 1827 r. 5. Inwentarz... sporządzony 17 marca 1893 r.
b) Archiwum Diecezjalne w Płocku: 1. Visitatio ecclesiarum
parochialium insigniarum in Archidiaconatu Pultaviensi consi-
stentium per illustrissimum et Reverendissimum in Christo pa-
ttern et Dominum Dominum Albertum Baranowski Dei et Apo-
stgliae Sedis gratia Episcopum Plocensem. Anno Domini
MDLXXXX octavo; 2. Anno 1609 diebus 12—25 Octobris decana-
tus Łomżensis Visitatio externa et interna. 3. Visitationes z lat
1680-—1819, w którym m. in.: Visitatio Ecclesiae Parochialis Łom-
żensis cum descriptione Inventarii Eisdem Ecclesiae et Domus