DOI Artikel:
Laskowska, Irena Maria: Rzeźba figuralna ołtarzy rokokowych w kościele o. o. dominikanów w Lublinie
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.27411#0158
152
I. M. LASKOWSKA
interpretował, przytaczam go w całości. Nie ma w nim najmniej-
szej bodaj wzmianki o ambonach, skąd Wadowski wziął tę wiado-
mość — trudno dodec. Wątpliwą jest rzeczą, aby istniał drugi po-
dobny kontrakt. Należy raczej przypuszczać, że na podstawie po-
wierzchownego dosyć pokrewieństwa formalnego ołtarzy z ambo-
nami, w ten sposób uprościł historię ich powstania. Ołtarz
N. M. P. Ruszlewskiej jest późniejszy, wykonany został w latach
1767—1768 przez snycerza-Niemca, Johana Praxella. Dokładne
dane o tym ołtarzu, jego wyglądzie, kosztach itd., są zawarte
w kontrakcie, spisanym w dniu 30.VIII.1767 r. między ks. Fran-
ciszkiem Rychłowickim, przeorem Dominikanów lubelskich
a wspomnianym snycerezm Praxellem 3'.
Dokładny czas powstania pozostałych ołtarzy i ambon jest
nieznany. Interesujące nas rzeźby zdobią ołtarze i ambony, znaj-
dujące się bądź w nawie głównej, bądź w kaplicach naw bocznych,
jedynie ołtarz N. Panny Ruszlewskiej — w kaplicy, przylegającej
do prezbiterium.
Przy drugiej, licząc od wejścia parze filarów i równolegle do
nich, pod arkadami stanowiącymi przejście z nawy głównej do
bocznych, stoją ołtarze: po stronie Ewangelii — św. Wincentego
Ferreriusza, po stronie Epistoły — P. Jezusa przy słupie. Przy
trzeciej parze filarów — dwa ołtarze różańcowe: po stronie Ewan-
gelii — N. M. Panny, po stronie Epistoły — Imienia Jezus.
Tuż za nimi, już w luku tęczowym — dwie ambony, umie-
szczone naprzeciw siebie, przytwierdzone do ścian łuku tęczo-
wego; po jego lewej stronie znajduje się kaplica Ruszlewska
a w niej znajduje się ołtarz, poświęcony N. Pannie Ruszlewskiej.
Reszta ołtarzy znajduje się w kaplicach, przylegających do naw
bocznych a mianowicie: północnej — w pierwszej od chóru —-
Przemienienia Pańskiego i trzeciej — św. Stanisława B. i M.,
oraz południowej — w kaplicy św. Marii Magdaleny, św. Kata-
3 Kontrakt z Panem Praxelliem ismycerzem Im Anno Dni 1767 d. 30
Augusta. Rkp. z 1598—1802 — Dokumemta konwentu Dominikanów. Lu-
blin — Biblioteka im. Łopacińiskiego. 427.
I. M. LASKOWSKA
interpretował, przytaczam go w całości. Nie ma w nim najmniej-
szej bodaj wzmianki o ambonach, skąd Wadowski wziął tę wiado-
mość — trudno dodec. Wątpliwą jest rzeczą, aby istniał drugi po-
dobny kontrakt. Należy raczej przypuszczać, że na podstawie po-
wierzchownego dosyć pokrewieństwa formalnego ołtarzy z ambo-
nami, w ten sposób uprościł historię ich powstania. Ołtarz
N. M. P. Ruszlewskiej jest późniejszy, wykonany został w latach
1767—1768 przez snycerza-Niemca, Johana Praxella. Dokładne
dane o tym ołtarzu, jego wyglądzie, kosztach itd., są zawarte
w kontrakcie, spisanym w dniu 30.VIII.1767 r. między ks. Fran-
ciszkiem Rychłowickim, przeorem Dominikanów lubelskich
a wspomnianym snycerezm Praxellem 3'.
Dokładny czas powstania pozostałych ołtarzy i ambon jest
nieznany. Interesujące nas rzeźby zdobią ołtarze i ambony, znaj-
dujące się bądź w nawie głównej, bądź w kaplicach naw bocznych,
jedynie ołtarz N. Panny Ruszlewskiej — w kaplicy, przylegającej
do prezbiterium.
Przy drugiej, licząc od wejścia parze filarów i równolegle do
nich, pod arkadami stanowiącymi przejście z nawy głównej do
bocznych, stoją ołtarze: po stronie Ewangelii — św. Wincentego
Ferreriusza, po stronie Epistoły — P. Jezusa przy słupie. Przy
trzeciej parze filarów — dwa ołtarze różańcowe: po stronie Ewan-
gelii — N. M. Panny, po stronie Epistoły — Imienia Jezus.
Tuż za nimi, już w luku tęczowym — dwie ambony, umie-
szczone naprzeciw siebie, przytwierdzone do ścian łuku tęczo-
wego; po jego lewej stronie znajduje się kaplica Ruszlewska
a w niej znajduje się ołtarz, poświęcony N. Pannie Ruszlewskiej.
Reszta ołtarzy znajduje się w kaplicach, przylegających do naw
bocznych a mianowicie: północnej — w pierwszej od chóru —-
Przemienienia Pańskiego i trzeciej — św. Stanisława B. i M.,
oraz południowej — w kaplicy św. Marii Magdaleny, św. Kata-
3 Kontrakt z Panem Praxelliem ismycerzem Im Anno Dni 1767 d. 30
Augusta. Rkp. z 1598—1802 — Dokumemta konwentu Dominikanów. Lu-
blin — Biblioteka im. Łopacińiskiego. 427.