DOI Artikel:
Kurzątkowski, Mieczysław: Renesansowy kościół p. w. św. Wawrzyńca w Czerniejowie
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.27411#0307
KOŚCIÓŁ W CZERNIK JO WIE
301
z jednoprzęsłowego, półkoliście zakończonego prezbiterium oraz
krótkiej dwuprzęsłowej nawy. Do prezbiterium od strony północ-
nej przylegała zakrystia a nad nią empora — „mały chórek dla
zakonnic” 7, od południa skarbiec. Jako pokrycie dachowe wymię-
niany jest zawsze gont.
Kwestia występowania dekoracji stiukowej na sklepieniu na-
wy jest trudną do rozstrzygnięcia. Źródła nic nie mówią o jej ist-
nieniu, ale ponieważ nie wspominają również występowania sztu-
katerii w prezbiterium, nie może być to podstawą do twierdze-
nia, że stiuków w nawie nie było. Z drugiej strony wiadomym
jest, że sklepienie obecne nie było przebudowywane, jak również
skuwanie sztukaterii nie jest wymieniane wśród prac podczas
rozbudowy kościoła. Raczej należałoby się skłaniać do hipotezy,
że nawa nie była zdobiona dekoracją stiukową. Wiemy natomiast,
że kościół był miejscami pokryty dekoracją malarską, która być
może zastępowała sztukaterie w nawie 8.
Od frontu kościół posiadał kruchtę nazywaną portions9, za-
pewne jednoznaczną z wymienianym w innym miejscu „babiń-
cem 10.
Elewacje boczne prawdopodobnie do dziś zachowały swój wy-
gląd zewnętrzny bez większych zmian, czyli że pozbawione były
podziałów architektonicznych i dekoracji.
Najwięcej kłopotów sprawia odtworzenie elewacji głównej ko-
ścioła. Wobec braku jakichkolwiek przekazów o jej pierwotnym
wyglądzie, a jednocześnie znając różnorodność i niepowtarzalność
opracowania fasad'frontowych poszczególnych zabytków tzw. „ty-
pu lubelskiego”, nie można kusić się o rekonstrukcję elewacji
głównej budowli. Możliwe jest jednak ustalenie jej typu.
7 Liber Visitationum in Archidiaconatu Lublinensi Trium Decanatum
videlicet: Casimiriensis, Parczoviensis Chodeliensis, Anno 1675 expediiarum.
AKBL, nr. 99, K. 155.
8 Visitatio Ecclesiarum in Archidiaconatu Lublinensi ex annis 1644 et
1650. AKBL, nr. 97, K. 73.
9 Liber Visitationum... o. c. K. 155.
10 Acta Visit. Quatuor Decanatum... o. c. K. 223.
301
z jednoprzęsłowego, półkoliście zakończonego prezbiterium oraz
krótkiej dwuprzęsłowej nawy. Do prezbiterium od strony północ-
nej przylegała zakrystia a nad nią empora — „mały chórek dla
zakonnic” 7, od południa skarbiec. Jako pokrycie dachowe wymię-
niany jest zawsze gont.
Kwestia występowania dekoracji stiukowej na sklepieniu na-
wy jest trudną do rozstrzygnięcia. Źródła nic nie mówią o jej ist-
nieniu, ale ponieważ nie wspominają również występowania sztu-
katerii w prezbiterium, nie może być to podstawą do twierdze-
nia, że stiuków w nawie nie było. Z drugiej strony wiadomym
jest, że sklepienie obecne nie było przebudowywane, jak również
skuwanie sztukaterii nie jest wymieniane wśród prac podczas
rozbudowy kościoła. Raczej należałoby się skłaniać do hipotezy,
że nawa nie była zdobiona dekoracją stiukową. Wiemy natomiast,
że kościół był miejscami pokryty dekoracją malarską, która być
może zastępowała sztukaterie w nawie 8.
Od frontu kościół posiadał kruchtę nazywaną portions9, za-
pewne jednoznaczną z wymienianym w innym miejscu „babiń-
cem 10.
Elewacje boczne prawdopodobnie do dziś zachowały swój wy-
gląd zewnętrzny bez większych zmian, czyli że pozbawione były
podziałów architektonicznych i dekoracji.
Najwięcej kłopotów sprawia odtworzenie elewacji głównej ko-
ścioła. Wobec braku jakichkolwiek przekazów o jej pierwotnym
wyglądzie, a jednocześnie znając różnorodność i niepowtarzalność
opracowania fasad'frontowych poszczególnych zabytków tzw. „ty-
pu lubelskiego”, nie można kusić się o rekonstrukcję elewacji
głównej budowli. Możliwe jest jednak ustalenie jej typu.
7 Liber Visitationum in Archidiaconatu Lublinensi Trium Decanatum
videlicet: Casimiriensis, Parczoviensis Chodeliensis, Anno 1675 expediiarum.
AKBL, nr. 99, K. 155.
8 Visitatio Ecclesiarum in Archidiaconatu Lublinensi ex annis 1644 et
1650. AKBL, nr. 97, K. 73.
9 Liber Visitationum... o. c. K. 155.
10 Acta Visit. Quatuor Decanatum... o. c. K. 223.