DOI Artikel:
Szczepińska-Tramer, Joanna: Portrety Mickiewicza przez Delacroix
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.27401#0213
ROCZNIKI HUMANISTYCZNE
Tom XXXV, zeszyt 4 — 1987
JOANNA SZCZEPIŃSKA-TRAMER
PORTRETY MICKIEWICZA PRZEZ DELACROIX
Dla poszukującego konsultacji historyka sztuki do swego studium o Mic-
kiewiczu i Delacroix prof. E. M. Rostworowskiego1 — Andrzej Ryszkiewicz
nie mógł nie być pierwszym autorytetem, do którego należało się zwrócić.
Wszystkie bowiem drogi tego tematu: zarówno te, które wiodą od generalnej
historii i znawstwa malarstwa i kultury tej epoki w Polsce i na świecie, jak
i te wychodzące od historii kolekcjonerstwa, historii rodzin polskich, historii
sztuki polskiej w jej związku z krytyką i sztuką francuską — nieuchronnie
wiodą do prof. Ryszkiewicza i jego dorobku w tych dziedzinach. Dlatego
wydaje się piszącej te słowa — którą do podjęcia rozpoczętego przez
Rostworowskiego tematu niejako „w zastępstwie” Ryszkiewicza skłoniła
prosta okoliczność możliwości bezpośredniego dostępu do paryskich obrazów i
źródeł — że poświęcona mu Księga jest najwłaściwszym miejscem, w którym
studium to powinno się ukazać, i najwłaściwszą okazją dla niniejszej dedykacji.
Przypomnijmy pokrótce punkt wyjścia i rezultaty poszukiwań opubli-
kowanych w cytowanym artykule E. M. Rostworowskiego.
Dwa rysunki przedstawiające głowę Mickiewicza były w dotychczasowej
literaturze przedmiotu z większym lub mniejszym wahaniem przypisywane
Delacroix. Pierwszym z nich jest znany rysunek na papierze listowym
z inicjałami G.S. (il. 1) z kolekcji Muzeum A. Mickiewicza w Paryżu2.
Drugim, nieco rzadziej cytowany rysunek znany z fotografii wykonanej przez
L. Sempolińskiego, przechowywanej w warszawskim Muzeum Literatury
im. A. Mickiewicza3. E. M. Rostworowski powołując się na studium
1 Mickiewicz i Delacroix. List gończy. „Tygodnik Powszechny” 39: 1985 nr 51 —52 s. 6, fig.
2 Portret Adama Mickiewicza, rys. ołówkiem na papierze białym pożółkłym, 184 x 115 mm
(wymiary po wyjęciu z ramy): w lewym górnym rogu inicjały G.S. tłoczone wypukło, literami
gotyckimi bez ramki [wymiary samego rysunku: ok. 5x4 cm]. Ślad poprzecznego złożenia
w połowie kartki. Paryż, Muzeum A. Mickiewicza, nr inw. 26.
3 Fotografia nr inw. D.1277, mylnie tam określona jako „reprodukcja fotografii L. Sempo-
lińskiego z albumu H. EIryniewieckiej z Muzeum Mickiewicza w Paryżu” (Rostworowski,
jw.).
Tom XXXV, zeszyt 4 — 1987
JOANNA SZCZEPIŃSKA-TRAMER
PORTRETY MICKIEWICZA PRZEZ DELACROIX
Dla poszukującego konsultacji historyka sztuki do swego studium o Mic-
kiewiczu i Delacroix prof. E. M. Rostworowskiego1 — Andrzej Ryszkiewicz
nie mógł nie być pierwszym autorytetem, do którego należało się zwrócić.
Wszystkie bowiem drogi tego tematu: zarówno te, które wiodą od generalnej
historii i znawstwa malarstwa i kultury tej epoki w Polsce i na świecie, jak
i te wychodzące od historii kolekcjonerstwa, historii rodzin polskich, historii
sztuki polskiej w jej związku z krytyką i sztuką francuską — nieuchronnie
wiodą do prof. Ryszkiewicza i jego dorobku w tych dziedzinach. Dlatego
wydaje się piszącej te słowa — którą do podjęcia rozpoczętego przez
Rostworowskiego tematu niejako „w zastępstwie” Ryszkiewicza skłoniła
prosta okoliczność możliwości bezpośredniego dostępu do paryskich obrazów i
źródeł — że poświęcona mu Księga jest najwłaściwszym miejscem, w którym
studium to powinno się ukazać, i najwłaściwszą okazją dla niniejszej dedykacji.
Przypomnijmy pokrótce punkt wyjścia i rezultaty poszukiwań opubli-
kowanych w cytowanym artykule E. M. Rostworowskiego.
Dwa rysunki przedstawiające głowę Mickiewicza były w dotychczasowej
literaturze przedmiotu z większym lub mniejszym wahaniem przypisywane
Delacroix. Pierwszym z nich jest znany rysunek na papierze listowym
z inicjałami G.S. (il. 1) z kolekcji Muzeum A. Mickiewicza w Paryżu2.
Drugim, nieco rzadziej cytowany rysunek znany z fotografii wykonanej przez
L. Sempolińskiego, przechowywanej w warszawskim Muzeum Literatury
im. A. Mickiewicza3. E. M. Rostworowski powołując się na studium
1 Mickiewicz i Delacroix. List gończy. „Tygodnik Powszechny” 39: 1985 nr 51 —52 s. 6, fig.
2 Portret Adama Mickiewicza, rys. ołówkiem na papierze białym pożółkłym, 184 x 115 mm
(wymiary po wyjęciu z ramy): w lewym górnym rogu inicjały G.S. tłoczone wypukło, literami
gotyckimi bez ramki [wymiary samego rysunku: ok. 5x4 cm]. Ślad poprzecznego złożenia
w połowie kartki. Paryż, Muzeum A. Mickiewicza, nr inw. 26.
3 Fotografia nr inw. D.1277, mylnie tam określona jako „reprodukcja fotografii L. Sempo-
lińskiego z albumu H. EIryniewieckiej z Muzeum Mickiewicza w Paryżu” (Rostworowski,
jw.).