Rocznik Historii Sztuki (9.1973)

GRUPA „a.r."

295

tr przygotowaniu: „o nawet szłu-
(.c , jjrmr jatut hrz.rktnr sinego^

blioteki «a.r. »' ' Ostatecznie ukazał się on
jako tom 1 w marcu 1930 г., w tym
samym czasie co i „Komunikat" nr 1.
Kompozycja przestrzeni, której tekst był
wydrukowany także w marcu 1930 r.
ikończona została z powodu kłopotów
finansowych i trudności z reproduk-
cjami dopiero w rok później jako tom 2.

Każdy kolejny tom „Biblioteki
«a.r. »" miał być reklamowany ulotką
wyglądzie „ogłoszeń, jakie chłopcy
îa ulicach rozdają przechodniom o paś-
:ie do obuwia lub o rewelacyjnym
filmie w kinie N" (list z 19 I 1930 г.).
Przeznaczona jako dodatek do Z ponad
odezwa przekształciła się w „Komuni-
kat" nr 1. „Mortkowicz wydaje swoje

Ь-1 11 x , . оошго w drukarki polskiej ludomira «azur-

mumkaty — reklamy. My możemy kwiczą < $.««, sp. г oo* oo* « wozt. w ukła-

, , J . -11 1 • °г|г er*flcz'ł1'm właotsława STftZEMINSKIEeo

wydawać swoie — narazie do każde i mLI^^^.Z^A*™.Hi!l ROKU' N*KŁA0EW

J J J magistratu m łodzi. zojęcia FOTOeRAflCZNS

KbiąZKJ., a pozniCJ IIlU^c l w piZLI w4.c11 ForocnemiaRAFiczNY r. borkïnhaosna w łodzi

(list z 21II1930 г.). Kolejny „Komuni-
kat" z opisanych przyczyn nie zdążył

ukazać się równocześnie z Kompozycją firzn ława smolik

przestrzeni. Dodano wiec do niej ulotkę «ги-миШ^а. wydmrnwtwo ilu-

, -, -, -, i -i г strotrtmt tatr. btbhofuńw tr hułzi

reklamową wydrukowaną na bibuice,

a określającą komu potrzebne są wy-
dawnictwa „a.r." Wśród spokojnych, , . , , . т VY . . .

i л , i. . -, 9. Wnętrze sal Międzynarodowe] Kolckcn Sztuki Nowoczesnej w Łodzi

rzeczowych zdan wyliczających artys-
tów-plastyków, poetów, architektów,

ludzi kina i wszystkich poszukujących „wyrazu naszych dni", znalazło się jedno sformułowanie zdradza-
jące pasję autorów: „Warszawie artystycznej, zatrutej przez Rytm, Ład, Ryt, Łukaszowców i Skaman-
drytów". Trzecią książką biblioteki miały być Elementy poezjotwórcze Przybosia zapowiedziane w „Ko-
munikacie" nr 1. Zamiast nich ukazał się tom poezji Wgłąb las wydany w Cieszynie w 1932 r. Pozosta-
łymi pozycjami były 2 tomy poezji Brzękowskicgo : W drugiej osobie z rysunkami Hansa Arpa i Zaciśnięte
dookoła ust z rysunkami Маха Ernsta oraz 2 książki teoretyczne: Poezja integralna Brzękowskiego i Druk
funkcjonalny Strzemińskiego będący przedrukiem z czasopisma „Grafika"17. Mimo że 4 spośród wy-
mienionych książek drukowane były w Cieszynie, układy graficzne i stały nadzór nad nimi należały do
Strzemińskiego18.

Początkowe projekty wydawnicze. „Biblioteki «a.r. »" były znacznies zersze i obejmowały pewną
ilość tłumaczeń z zakresu teorii sztuki XX w. Chodziło o wypełnienie luk istniejących w świadomości
polskich odbiorców sztuki, a często i samych artystów. „Sztuka nowoczesna w Polsce nie rozwinęła się,
ponieważ brak było okresu przejściowego" twierdził Strzemiński (list z 26 IV 1930 г.). Proponowane
przez niego tematy dotyczące poezji i plastyki to: Marinetti (Les mots en liberté), modernizm francuski,
surrealiści, Mondrian, Gleizes, manifesty i reprodukcje futurystów. Ponadto sugerował napisanie książki
o filmie nowoczesnym, proponując jako autorów Brzękowskiego ewentualnie przy współpracy Stażcw-

17 W. Strzemiński, Druk funkcjonalny, „Grafika", 1933, z. 2, s. 37—45.

18 W Bibliotece „a.r." ukazały się następujące prace, 1.1: J.Przyboś, Z ponad, Cieszyn 1930; t.2: K.Kobro, W. Strze-
miński, Kompozycja przestrzeni. Obliczenia rytmu czasoprzestrzennego, Łódź 1931; t. 3: J. Przyboś, Wgłąb las, Cieszyn 1932;
t. 4: J. Brzękowski, W drugiej osobie, Łódź 1933; t. 5: J. Brzękowski, Poezja integralna, Cieszyn 1933; t. 6: W. Strzemiński,
Druk funkcjonalny, Łódź 1935; t. 7: J. Brzękowski, Zaciśnięte dookoła ust, Cieszyn 1936.

19 Kazimierz Malewicz 1876—1935 (bez tekstu, bez daty i miejsca wydania); S. Wegner, Zasady kompozycji drukarskiej,
1937; J. Tschichold, Druk nowoczesny, 1938. Ponadto wydana została w Łodzi książka J. Brzękowskiego: Hans Arp (druk:
Drukarnia Polska).