DOI article:
Pasierb, Janusz St.: Życie, męka i chwała św. Stanisława w "Legendarium andegaweńskim": (bav vat. lat. 8541)
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.13597#0055
ŻYCIE, MĘKA I CHWAŁA ŚW. STANISŁAWA
51
2. Legendarium andegaweńskie, żywot Św. Stanisława,
miniatura П: ąuomodo resuscitauit petrum militem
3. Zabójstwo św. Stanisława. Zarówno lemma „ąuomodo celebrabat missam et fuit mac/tatus
in capite cum gladio" („jak sprawował mszę i został zabity ciosem miecza w głowę"), jak i ikonografia tej
sceny sprowadzone są do meritum wydarzenia: biskup zostaje zabity mieczem podczas mszy. Kompozy-
cja traci statykę i frontalizm, cechy, które widzimy w wielu innych scenach przedstawionych w Legen-
darium, dramatyzm tematu wypowiedział się w przekątnym skomponowaniu narracji, a miecz króla sięga
w górę na całą szerokość bordiury. Pragnienie zdynamizowania sceny objawiło jednak sporo niezręcznoś-
ci miniaturzysty dotyczących umiejętności przedstawienia ruchu, szybkiego, gwałtownego gestu. Nie-
mniej cała kompozycja przechyla się w prawo jakby pociągnięta przez upadającego biskupa.
Najstarsze notatki, tzw. wpisy komemoracyjne i Kronika Galla mówią tylko o fakcie, nie wspominają
o okolicznościach i szczegółach męczeństwa. Dla rozpatrzenia tej miniatury z Legendarium dysponujemy
więc wyłącznie Kroniką Polską Mistrza Wincentego Kadłubka i Żywotami Wincentego z Kielc oraz
współczesną jego Żywotom bullą kanonizacyjną Innocentego wydaną w Asyżu 17 września 1253, która
zresztą powtarza niekiedy całe zdania za Kadłubkiem34. Na miniaturze w Legendarium miejsce wydarze-
Dość porównać np. nr 9 bulli z Kroniki, cz. II, rozdz. 20.
51
2. Legendarium andegaweńskie, żywot Św. Stanisława,
miniatura П: ąuomodo resuscitauit petrum militem
3. Zabójstwo św. Stanisława. Zarówno lemma „ąuomodo celebrabat missam et fuit mac/tatus
in capite cum gladio" („jak sprawował mszę i został zabity ciosem miecza w głowę"), jak i ikonografia tej
sceny sprowadzone są do meritum wydarzenia: biskup zostaje zabity mieczem podczas mszy. Kompozy-
cja traci statykę i frontalizm, cechy, które widzimy w wielu innych scenach przedstawionych w Legen-
darium, dramatyzm tematu wypowiedział się w przekątnym skomponowaniu narracji, a miecz króla sięga
w górę na całą szerokość bordiury. Pragnienie zdynamizowania sceny objawiło jednak sporo niezręcznoś-
ci miniaturzysty dotyczących umiejętności przedstawienia ruchu, szybkiego, gwałtownego gestu. Nie-
mniej cała kompozycja przechyla się w prawo jakby pociągnięta przez upadającego biskupa.
Najstarsze notatki, tzw. wpisy komemoracyjne i Kronika Galla mówią tylko o fakcie, nie wspominają
o okolicznościach i szczegółach męczeństwa. Dla rozpatrzenia tej miniatury z Legendarium dysponujemy
więc wyłącznie Kroniką Polską Mistrza Wincentego Kadłubka i Żywotami Wincentego z Kielc oraz
współczesną jego Żywotom bullą kanonizacyjną Innocentego wydaną w Asyżu 17 września 1253, która
zresztą powtarza niekiedy całe zdania za Kadłubkiem34. Na miniaturze w Legendarium miejsce wydarze-
Dość porównać np. nr 9 bulli z Kroniki, cz. II, rozdz. 20.