DOI Artikel:
Grąbczewska, Małgorzata Maria: Zbiór dagerotypów Biblioteki Polskiej w Paryżu
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14572#0141
ZBIÓR DAGEROTYPÓW BIBLIOTEKI POLSKIEJ W PARYŻU
135
7. Anonim, Adam Mickiewicz, dagerotyp po konserwacji,
Biblioteka Polska w Paryżu, nr inw. Phot. dag. 11. Fot. M. Grąbczewska
może chodzi tu o potomków Konstantego Górskiego, dyrektora Biblioteki Polskiej w latach 1896-189946,
ale pozostaje to w sferze domysłów. Pani Januszkiewicz pochodzi niewątpliwie z rodziny Adolfa i Eusta-
chego Januszkiewiczów, przyjaciół Mickiewicza jeszcze z Wilna, którzy w znaczący sposób pomogli mu,
nie tylko finansowo, w najtrudniejszych latach paryskiego okresu życia. Duża część archiwów rodzinnych
Januszkiewiczów znajduje się w Bibliotece Polskiej.
Paryski dagerotyp Mickiewicza był jedynym z kolekcji, który już w latach 70. przeszedł restaurację.
Niestety, nie mamy żadnych informacji dotyczących zabiegów, jakim poddano płytę. Znamy jedynie nega-
tywne rezultaty tej operacji47, widoczne na fotografii wykonanej przed konserwacją (il. 8) - liczne ciemne
plamy na całej płycie oraz przetarcia w kierunkach horyzontalnym i wertykalnym, w znacznym stopniu
utrudniające czytelność obrazu. Jest to negatywny przykład restauracji wykonanej za pomocą agresywnej
chemii, jaka była stosowana do końca lat 80.48 Zainteresowanie historyków sztuki dagerotypami pociągnęło
za sobą badania nad samą techniką oraz sposobami konserwacji49.
Nie znamy autora portretu Mickiewicza. Jedyne informacje, jakimi dysponujemy, to fragment zacho-
wanej na odwrocie nalepki, odkrytej podczas renowacji: „...EUIL / ...AU DAGUERREOTYP / LE PAVIL-
Przewodnikpo zespołach s. 51, poz. 1.66.
47 Przeprowadzona w tym okresie konserwacja uważana była za niezwykle udaną, a jej wynik za zadowalający, o czym
przekonują zdjęcia dagerotypu wykonane po zakończeniu prac. Jednak użyte substancje chemiczne reagowały z powierzchnią da-
gerotypu w sposób przedłużony, co spowodowało widoczne obecnie zniszczenia.
48 Problem restauracji i konserwacji dagerotypów pojawił się wraz z samą techniką. Od początku bowiem widziano niesta-
bilność chemiczną uczulonej płyty i wynikającą z niej nietrwałość obrazu fotograficznego.
49 We Francji badania te prowadzone były i są przede wszystkim w dwóch laboratoriach w Paryżu: Centre de Recherches sur
la Conservation des Documents Graphiques (http://www.crcdg.culture.fr/) oraz l'Atelier de Restauration et de Conservation des
Photographies de la ville de Paris (http://www.paris-france.org/musees/arcp/).
135
7. Anonim, Adam Mickiewicz, dagerotyp po konserwacji,
Biblioteka Polska w Paryżu, nr inw. Phot. dag. 11. Fot. M. Grąbczewska
może chodzi tu o potomków Konstantego Górskiego, dyrektora Biblioteki Polskiej w latach 1896-189946,
ale pozostaje to w sferze domysłów. Pani Januszkiewicz pochodzi niewątpliwie z rodziny Adolfa i Eusta-
chego Januszkiewiczów, przyjaciół Mickiewicza jeszcze z Wilna, którzy w znaczący sposób pomogli mu,
nie tylko finansowo, w najtrudniejszych latach paryskiego okresu życia. Duża część archiwów rodzinnych
Januszkiewiczów znajduje się w Bibliotece Polskiej.
Paryski dagerotyp Mickiewicza był jedynym z kolekcji, który już w latach 70. przeszedł restaurację.
Niestety, nie mamy żadnych informacji dotyczących zabiegów, jakim poddano płytę. Znamy jedynie nega-
tywne rezultaty tej operacji47, widoczne na fotografii wykonanej przed konserwacją (il. 8) - liczne ciemne
plamy na całej płycie oraz przetarcia w kierunkach horyzontalnym i wertykalnym, w znacznym stopniu
utrudniające czytelność obrazu. Jest to negatywny przykład restauracji wykonanej za pomocą agresywnej
chemii, jaka była stosowana do końca lat 80.48 Zainteresowanie historyków sztuki dagerotypami pociągnęło
za sobą badania nad samą techniką oraz sposobami konserwacji49.
Nie znamy autora portretu Mickiewicza. Jedyne informacje, jakimi dysponujemy, to fragment zacho-
wanej na odwrocie nalepki, odkrytej podczas renowacji: „...EUIL / ...AU DAGUERREOTYP / LE PAVIL-
Przewodnikpo zespołach s. 51, poz. 1.66.
47 Przeprowadzona w tym okresie konserwacja uważana była za niezwykle udaną, a jej wynik za zadowalający, o czym
przekonują zdjęcia dagerotypu wykonane po zakończeniu prac. Jednak użyte substancje chemiczne reagowały z powierzchnią da-
gerotypu w sposób przedłużony, co spowodowało widoczne obecnie zniszczenia.
48 Problem restauracji i konserwacji dagerotypów pojawił się wraz z samą techniką. Od początku bowiem widziano niesta-
bilność chemiczną uczulonej płyty i wynikającą z niej nietrwałość obrazu fotograficznego.
49 We Francji badania te prowadzone były i są przede wszystkim w dwóch laboratoriach w Paryżu: Centre de Recherches sur
la Conservation des Documents Graphiques (http://www.crcdg.culture.fr/) oraz l'Atelier de Restauration et de Conservation des
Photographies de la ville de Paris (http://www.paris-france.org/musees/arcp/).