DOI Artikel:
Leszkowicz, Paweł: Susan Sontag i etyka obrazu
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14572#0214
208
PAWEŁ LESZKOWICZ
Sontag dostrzega po pierwsze interwencyjną funkcję tego typu zdjęć, szansę, że dzięki nim cierpienie
się zmniejszy lub zostanie rozliczone, chociaż dla zadawania cierpienia były one zrobione. Po drugie, poja-
wia się ponownie główna myśl z Regarding the Pain of Others, że fotografie są tragiczną, ale konieczną
lekcją na temat zarówno natury człowieka, jak i kultury amerykańskiej. Autorka dostrzega jednak, że efekt
może być również przeciwny. Jak zawsze w wypadku fotografii wszystko zależy od kontekstu recepcji. Coraz
częstsze są głosy, że oburzenie wobec fotografii z Abu Ghraib jest przesadzone, ci więźniowie to przecież
mordercy i terroryści, a dystrybucja zdjęć zachęci tylko do odwetu, zginie jeszcze więcej amerykańskich
obywateli, szczególnie jeśli więcej tego typu wojskowych zdjęć i filmów zostanie udostępnionych.
Zapewne te aktualne debaty zainspirowały autorkę do obrony fotografii.
Sontag kończy gorzką refleksją, że obecna nieskończona amerykańska wojna zaowocuje nieskończoną
dalszą produkcją takich dokumentów. Nie da się tego zatrzymać! Pisząc w ten sposób, jest jednak w swojej
tragicznej obserwacji optymistką wierzy, że dystrybucja obrazów będzie swobodna. Tymczasem wszystko
podlega politycznej i medialnej kontroli. Nawet w przypadku Abu Ghraib szeroka publiczność nigdy nie
zobaczyła najgorszych zdjęć. Nie istnieje wolność spojrzenia, mimo podkreślanego przez autorkę ciągłego
wizualnego strumienia i fotograficznego muzeum pamięci. Problemy, których dotknęła w swych ostatnich
esejach Susan Sontag, są ważnym tematem dla wielu współczesnych artystów. Ich realizacje mogą być naj-
lepszym wizualnym komentarzem do myśli pisarki.
SUSAN SONTAG AND ETHIC OF PICTURE
Abstract
The text is dedicated to the last book by Susan Sontag, Regarding the Pain of Others from 2003 and her last essay, Regarding
the Torture of Others from 2004. Her ruminations on the war photography are presented in the context of her biography, history of
her reflection on photography and American imperialism, as well as her involvement in the fight for human rights.
Susan Sontag ruminated on photographie représentations of violence and human suffering in référence to the modern media
culture. Her analyses pertained to the history of war report, photographs of lynch mobs, photographie évidence of the World Trade
Center attack and photographs of tortures from Abu Ghraib.
The authoress contemplated the ethical impact of photographie images of suffering. The article présents the various doubts of
Susan Sontag as to impingement of such représentations. It was emphasised that Sontag departed from her early scepticism about
photography expressed in her book On Photography. In her last reflections on photography she stressed its role played in protests
against violence and its ability to mirror and convey the truth about the reality of war. For Sontag photography plays also a role in
disclosing the truth about the dark side of human nature.
The ruminations of Susan Sontag on the violence images are situated in the context of using violence by the media as he
weapon in the présent 'war against terrorism' and of the art by Alfredo Jaar pertaining to the alternative présentations of génocide.
The essay emphasises an ethical approach to photography and relationship between visuality and human rights. It is supple-
mented by an outline of a history of war photography.
Translated by Grażyna Waluga
PAWEŁ LESZKOWICZ
Sontag dostrzega po pierwsze interwencyjną funkcję tego typu zdjęć, szansę, że dzięki nim cierpienie
się zmniejszy lub zostanie rozliczone, chociaż dla zadawania cierpienia były one zrobione. Po drugie, poja-
wia się ponownie główna myśl z Regarding the Pain of Others, że fotografie są tragiczną, ale konieczną
lekcją na temat zarówno natury człowieka, jak i kultury amerykańskiej. Autorka dostrzega jednak, że efekt
może być również przeciwny. Jak zawsze w wypadku fotografii wszystko zależy od kontekstu recepcji. Coraz
częstsze są głosy, że oburzenie wobec fotografii z Abu Ghraib jest przesadzone, ci więźniowie to przecież
mordercy i terroryści, a dystrybucja zdjęć zachęci tylko do odwetu, zginie jeszcze więcej amerykańskich
obywateli, szczególnie jeśli więcej tego typu wojskowych zdjęć i filmów zostanie udostępnionych.
Zapewne te aktualne debaty zainspirowały autorkę do obrony fotografii.
Sontag kończy gorzką refleksją, że obecna nieskończona amerykańska wojna zaowocuje nieskończoną
dalszą produkcją takich dokumentów. Nie da się tego zatrzymać! Pisząc w ten sposób, jest jednak w swojej
tragicznej obserwacji optymistką wierzy, że dystrybucja obrazów będzie swobodna. Tymczasem wszystko
podlega politycznej i medialnej kontroli. Nawet w przypadku Abu Ghraib szeroka publiczność nigdy nie
zobaczyła najgorszych zdjęć. Nie istnieje wolność spojrzenia, mimo podkreślanego przez autorkę ciągłego
wizualnego strumienia i fotograficznego muzeum pamięci. Problemy, których dotknęła w swych ostatnich
esejach Susan Sontag, są ważnym tematem dla wielu współczesnych artystów. Ich realizacje mogą być naj-
lepszym wizualnym komentarzem do myśli pisarki.
SUSAN SONTAG AND ETHIC OF PICTURE
Abstract
The text is dedicated to the last book by Susan Sontag, Regarding the Pain of Others from 2003 and her last essay, Regarding
the Torture of Others from 2004. Her ruminations on the war photography are presented in the context of her biography, history of
her reflection on photography and American imperialism, as well as her involvement in the fight for human rights.
Susan Sontag ruminated on photographie représentations of violence and human suffering in référence to the modern media
culture. Her analyses pertained to the history of war report, photographs of lynch mobs, photographie évidence of the World Trade
Center attack and photographs of tortures from Abu Ghraib.
The authoress contemplated the ethical impact of photographie images of suffering. The article présents the various doubts of
Susan Sontag as to impingement of such représentations. It was emphasised that Sontag departed from her early scepticism about
photography expressed in her book On Photography. In her last reflections on photography she stressed its role played in protests
against violence and its ability to mirror and convey the truth about the reality of war. For Sontag photography plays also a role in
disclosing the truth about the dark side of human nature.
The ruminations of Susan Sontag on the violence images are situated in the context of using violence by the media as he
weapon in the présent 'war against terrorism' and of the art by Alfredo Jaar pertaining to the alternative présentations of génocide.
The essay emphasises an ethical approach to photography and relationship between visuality and human rights. It is supple-
mented by an outline of a history of war photography.
Translated by Grażyna Waluga