DOI Artikel:
Omilanowska-Kiljańczyk, Małgorzata: Edouard André i jego realizacje ogrodowe w Polsce i na Litwie
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.14576#0225
EDOUARD ANDRÉ I JEGO REALIZACJE OGRODOWE W POLSCE I NA LITWIE 2 1 9
25. Edouard André, projekt parku Biruty w Połądze, przed 1898, repr. z „Keliones ir pramogos", 1999,
nr 5 (10) (oryginał w École nationale supérieure d'horticulture de Versailles)
zbudował letni drewniany dwór68. Dopiero Feliks Tyszkiewicz, dziedzic Połągi od 1891 r. i jego żona, Anto-
nina z Łąckich zadecydowali o wzniesieniu właśnie tu nowej rezydencji i podjęli także poważną inwestycję
- założenie nadmorskiego kurortu69.
Nową rezydencję zaprojektował Franz Heinrich Schwechten, a wzniesiono ją w latach 1896-189770.
Nie sposób sprecyzować dokładnych dat realizacji parku, ale wydaje się, że pierwsze prace nad projektem
musiały zostać wykonane przed rozpoczęciem prac budowlanych przy pałacu. Budynek wzniesiono na spo-
rej wysokości wyniesieniu, sztucznie usypanym z ziemi wydobytej z miejsca, gdzie później utworzono par-
kowy staw, którego lokalizacja wytyczona została najprawdopodobniej przez projektanta całego założenia.
Przyjmując nawet, że szczegółowy projekt parku mógł powstać później, to jego pierwsze szkice koncepcyjne
musiałyby powstać najpóźniej wiosną 1896 r. Skąpe notatki René André wspominają jakieś prace projektowe
dla Feliksa Tyszkiewicza w styczniu 1898 oraz pobyty Edouarda André w Połądze w czerwcu 1898, 7-8 maja
1899 i najpewniej także 27-28 września tegoż roku. Nieco więcej informacji zawiera dziennik z 1899 г.: pod
datą 26 września mowa jest o wysłaniu Feliksowi Tyszkiewiczowi widoków grot i jaskiń, a także egzempla-
rza książki L'art des jardins, 27 września René André zanotował otrzymanie od Feliksa Tyszkiewicza 1000
rubli, a dzień później fakt wykonania fotografii w Połądze71.
Park w Połądze to jedyne dzieło André dla polskich zleceniodawców, którego całościowy projekt (il. 25)
zachował się do dzisiaj72. Określony jako „Park Biruty", jest precyzyjnie opracowanym planem realizacyj-
nym, opatrzonym w szczegółową legendę. Powstał nie później niż w 1898 г., w 1899 r. sprawozdawca
„Ogrodnika Polskiego" donosił bowiem, że pełne rozmachu prace ziemne w parku Biruty trwają i nieprędko
zostaną ukończone73. Opisywał on w szczegółach kolejkę na szynach poprowadzoną przez park, ułatwiającą
68 A f t a n a z y, op. cit., t. 3, s. 230-234.
69 Więcej na ten temat O m i 1 a n o w s к a, op. cit.
70 Na szczegółowe datowanie pałacu pozwala zespół datowanych projektów Schwechtena w berlińskim Geheimes Archiv
Preussische Kulturbesitz, O m i 1 a n o w s к a, op. cit., s. 201.
71 A n d r é-0 l i v i e r, op. cit., s. 20.
72 Por. przyp. 11.
73 W. Ry b s к i, Z wycieczki do Połągi, „Ogrodnik Polski", 1899, nr 20, s. 465-466.
25. Edouard André, projekt parku Biruty w Połądze, przed 1898, repr. z „Keliones ir pramogos", 1999,
nr 5 (10) (oryginał w École nationale supérieure d'horticulture de Versailles)
zbudował letni drewniany dwór68. Dopiero Feliks Tyszkiewicz, dziedzic Połągi od 1891 r. i jego żona, Anto-
nina z Łąckich zadecydowali o wzniesieniu właśnie tu nowej rezydencji i podjęli także poważną inwestycję
- założenie nadmorskiego kurortu69.
Nową rezydencję zaprojektował Franz Heinrich Schwechten, a wzniesiono ją w latach 1896-189770.
Nie sposób sprecyzować dokładnych dat realizacji parku, ale wydaje się, że pierwsze prace nad projektem
musiały zostać wykonane przed rozpoczęciem prac budowlanych przy pałacu. Budynek wzniesiono na spo-
rej wysokości wyniesieniu, sztucznie usypanym z ziemi wydobytej z miejsca, gdzie później utworzono par-
kowy staw, którego lokalizacja wytyczona została najprawdopodobniej przez projektanta całego założenia.
Przyjmując nawet, że szczegółowy projekt parku mógł powstać później, to jego pierwsze szkice koncepcyjne
musiałyby powstać najpóźniej wiosną 1896 r. Skąpe notatki René André wspominają jakieś prace projektowe
dla Feliksa Tyszkiewicza w styczniu 1898 oraz pobyty Edouarda André w Połądze w czerwcu 1898, 7-8 maja
1899 i najpewniej także 27-28 września tegoż roku. Nieco więcej informacji zawiera dziennik z 1899 г.: pod
datą 26 września mowa jest o wysłaniu Feliksowi Tyszkiewiczowi widoków grot i jaskiń, a także egzempla-
rza książki L'art des jardins, 27 września René André zanotował otrzymanie od Feliksa Tyszkiewicza 1000
rubli, a dzień później fakt wykonania fotografii w Połądze71.
Park w Połądze to jedyne dzieło André dla polskich zleceniodawców, którego całościowy projekt (il. 25)
zachował się do dzisiaj72. Określony jako „Park Biruty", jest precyzyjnie opracowanym planem realizacyj-
nym, opatrzonym w szczegółową legendę. Powstał nie później niż w 1898 г., w 1899 r. sprawozdawca
„Ogrodnika Polskiego" donosił bowiem, że pełne rozmachu prace ziemne w parku Biruty trwają i nieprędko
zostaną ukończone73. Opisywał on w szczegółach kolejkę na szynach poprowadzoną przez park, ułatwiającą
68 A f t a n a z y, op. cit., t. 3, s. 230-234.
69 Więcej na ten temat O m i 1 a n o w s к a, op. cit.
70 Na szczegółowe datowanie pałacu pozwala zespół datowanych projektów Schwechtena w berlińskim Geheimes Archiv
Preussische Kulturbesitz, O m i 1 a n o w s к a, op. cit., s. 201.
71 A n d r é-0 l i v i e r, op. cit., s. 20.
72 Por. przyp. 11.
73 W. Ry b s к i, Z wycieczki do Połągi, „Ogrodnik Polski", 1899, nr 20, s. 465-466.